GENERATIEPACT WORDT GENERATIEKLOOF

Maandag blokten de kranten in het groot de hoofdlijnen van het generatiepact. De auteurs – meer bepaald: de ministers – willen ons doen geloven dat er een compromis is bereikt waar zowel jongeren als ouderen wel bij varen. De regering versterkte immers enkele maatregelen in het pact om de jongerenwerkloosheid te bestrijden. Een initiatief dat vooral de vakbonden over de streep moet trekken.

Het generatiepact is wel degelijk een pact. Alleen werd het niet afgesloten tussen generaties, maar tussen een regering met te weinig slagkracht en vakbonden met te veel daadkracht. De grote verliezer is de jeugd. Het plan bevat goede maatregelen, maar gaat niet ver genoeg om de grote uitdagingen van de vergrijzing op te vangen. Het brugpensioen wordt ingeperkt, maar volgens internationale studies moet er ingrijpender worden gesnoeid om de toekomstige kosten te dragen. En hoewel de regering in haar advertentie zelf schrijft dat “het voor zich spreekt dat ook in de openbare sector gepaste maatregelen worden genomen”, blijft het overheidsbestel met zijn grote, toekomstige uitgaven ongemoeid. En dat zal niet snel veranderen…

Ook de maatregelen in verband met de jeugdwerkloosheid zijn verre van toereikend. Eigenlijk is het al gek dat beide dossiers aan elkaar worden gekoppeld, aangezien de ene problematiek bijna geen impact heeft op de andere. Hoe graag de vakbonden ook verkondigen dat de uittrede van oudere werknemers in het voordeel speelt van jongeren, de realiteit op de werkvloer én studiemateriaal bewijzen het tegendeel. De overheid pleit voor meer banenplannen en zeer specifieke lastenverlagingen. Gelijkaardige Rosetta-plannen van Laurette Onkelinx (PS) – toen nog federaal minister van Arbeid – tonen aan dat dergelijke initiatieven weinig zoden aan de dijk zetten. Voor jongeren is flexibiliteit minstens even belangrijk.

De starheid van ons arbeidssysteem – en dan hebben we het zowel over de werktijduren als over de in- en uittredingsmechanismen – verhindert een vlotte intrede en doorgroei van jongeren. In hun recente boek Red de Welvaartsstaat tonen vier Trends-auteurs aan dat uitzendarbeid bijvoorbeeld wél een goed middel is om jongeren naar de arbeidsmarkt te loodsen. De versoepeling van zo’n maatregel blijft echter dode letter in het nieuwe pact. Wegens… grote tegenkanting van de vakbonden. De vakbonden beschermen hun oudere leden, de regering omarmt de steeds uitgebreidere groep oudere kiezers. Uit schrik voor een electorale afstraffing stelt zij toekomstgerichte maatregelen uit. De jongere generatie is het slachtoffer.

Een typisch Belgisch gegeven is dat niet. Uitzonderlijk is wel dat het gros van de belangrijke ministerposten in België wordt bemand door jonge ministers: Freya Van den Bossche (30), vice-premier en verantwoordelijk voor Begroting, Bruno Tobback (36) minister van Pensioenen, en de tussen twee generaties staande Peter Vanvelthoven (43), minister van Werk.

Al deze ministers noemen zich sociaal en progressief, maar durven niet in te grijpen om het economische geluk van de jeugd te vrijwaren. Van den Bossche streed jarenlang voor het Kyoto-protocol, “omdat de volgende generaties recht hebben op een proper en leefbaar milieu.” Vandaag lijken Van den Bossche en Tobback blind voor die volgende generatie. Als jonge ministers houden zij mee het conservatisme overeind en verhinderen zij progressie. Ze gaan er blijkbaar van uit dat de volgende generaties minder recht hebben op een stabiel economisch bestel en een betaalbare sociale zekerheid dan op een proper milieu.

Een politicus moet opkomen voor zijn of haar kiezers. Wil Van den Bossche haar kiezers niet afvallen, dan moet zij ingrijpen en eerlijk zijn. Laat Freya Van den Bossche haar politieke erfenis maar eens oprecht uit de doeken doen. Zij beheert nu een staatskas die wankelt door de vele eenmalige trucs en een Zilverfonds dat geen euro bevat. Laat haar aantonen dat er geen geld is om de vergrijzing op te vangen en dat er dus structurele maatregelen nodig zijn.

Willen de jonge ministers bewijzen dat zij meer zijn dan electoraal lokaas voor hun partij, dan moeten zij nu actie ondernemen. Het generatiepact wordt anders de oorzaak van een diepe generatie- kloof.

AN GOOVAERTS

Freya Van den Bossche en Bruno Tobback – beiden dertigers – zijn blind voor de jonge generatie en houden mee het conservatisme overeind.