Gemaakt voor elkaar

De farmasector staat voor boeiende maar aartsmoeilijke tijden. De hulp wordt voorlopig nog flink genegeerd, maar staat al wel voor de deur.

De farmamultinationals hebben voorlopig nog geld zat, maar krijgen nieuwe innovatieve geneesmiddelen steeds moeizamer uit de productpijplijn geperst. Daardoor is de afslankingskuur, die de sector al een vijftal jaar noodgedwongen moet volgen, nog lang niet ten einde. Ook bij de Belgische uithangborden als Janssen Pharmaceutica en UCB, waar al duchtig in het werknemersbestand werd gehakt, staan de zenuwen strak gespannen. Hopelijk beseffen vakbonden en personeel tot welke neerwaartse spiraal stakingsacties kunnen leiden.

Op medelijden moet farma intussen niet rekenen. De sector zit nog lang opgezadeld met een imago van rijke slokop die fortuinen heeft opgepot. Dat de sectororganisatie pharma.be hamert op het belang van de sector voor werkgelegenheid en innovatie, valt grotendeels in dovemansoren. Onze beleidsverantwoordelijken zijn in hun nopjes met het kransje maatregelen dat zij de voorbije drie jaar hebben uitgedokterd. Zo betalen bedrijven 65 procent minder bedrijfsvoorheffing op de lonen van onderzoekers en is er in Europa geen lagere belasting op inkomsten uit patenten te vinden. Heel wat politici vinden dat dit in deze moeilijke tijden eventjes kan volstaan.

De échte oorzaken van de problemen in onze farmasector hebben trouwens niets met België te maken. Alsof premier Yves Leterme het kan verhelpen dat het beslissingsproces van de machtige Amerikaanse goedkeuringsautoriteit FDA steeds moeizamer loopt, de pijplijn bij zeg maar Pfizer sputtert of de looptijd van patentbescherming van medicijnen niet langer is.

De sector mag evenwel niet bij de pakken blijven zitten. Want de oplossing loert om de hoek. De toekomst van de sector ligt namelijk in innovatie, en biotechnologie kan die vaak bieden. Daarin speelt Vlaanderen in Europa zelfs een eersterangsrol. Maar biotech wordt ook steeds harder getroffen door de financiële crisis, en vooral de komende twee jaar dreigt het voor sommige spelers kantje boordje te worden.

De problemen in beide sectoren bieden een uitgelezen kans om allianties te vormen en Vlaanderen nog veel steviger op de kaart te zetten als kenniscentrum voor biofarma. In een gesprek met Trends benadrukt de nieuwe topman van Janssen, Tom Heyman, de noodzaak van meer externe samenwerking.

De federale en Vlaamse overheid kunnen de toenadering nog een fikse por in de rug geven. Geplande initiatieven als een nieuwe rondetafel mogen onder geen beding weer in de onderste lade belanden. Ook alle sectorfederaties en belangenorganisaties die zo’n toenadering kunnen aanzwengelen, moeten dringend nog een tandje bijsteken.

Solvay heeft het goede voorbeeld gegeven door Innogenetics in te lijven. Waar wachten de andere spelers op om toe te happen, vooraleer onbekende buitenlandse kapers de Vlaamse biotechkroonjuwelen en hun onderzoeksprogramma’s afsnoepen?(T)

Door Bert Lauwers