Gelukkig zijn

Werkgevers hebben er baat bij dat hun medewerkers zich goed in hun vel voelen. Het ziekteverzuim daalt, de klanten zijn tevreden en ze vinden gemakkelijker nieuw talent voor hun bedrijf.

Een ijskarretje dat in de zomermaanden het bedrijf aandoet. Meer is het niet. De kostprijs voor de onderneming: nul euro. Maar Valérie Braut, medewerker interne communicatiebij Solvay, maakt zich sterk dat zulke ogenschijnlijk banale dingen een grote impact kunnen hebben op de stemming van de medewerkers. De chemiegroep heeft beslist meer van dat soort initiatieven te nemen. Een greep uit de ideeën: een was- en strijkdienst, en een dienst waar werknemers pakjes kunnen laten bezorgen. Een kapperszaak die de medewerkers tijdens hun lunchpauze kunnen bezoeken. De mogelijkheid om de kinderen in te schrijven voor de speelpleinopvang. Een pizzakraam dat één keer per maand op de binnenplaats van het bedrijf staat. Sportwedstrijden tussen collega’s, een fitnessruimte, een club voor amateurfotografen en een pendelbusje tussen het station en de onderneming.

“In 2011 moest een deel van het personeel verhuizen van het centrum van Brussel naar Neder-Over-Heembeek. Dat is een afgelegen locatie waar niet veel te beleven valt”, vertelt Valérie Braut. “De mensen hadden de indruk dat ze werden opgesloten. Vandaar onze beslissing om die verhuizing te begeleiden.”

Warme gerechten

Solvay is niet de enige onderneming die volop inzet op welzijn op het werk. Ook het informaticabedrijf Bull probeert werk te maken van een flexibelere werkomgeving, bijvoorbeeld door ‘s avonds geen vergaderingen meer te organiseren, zodat het werk minder weegt op het gezinsleven. Bij Microsoft bepalen de medewerkers zelf wanneer ze werken. Ze zijn niet verplicht zich aan de klassieke kantooruren te houden. Wat telt, zijn de resultaten, niet de aanwezigheden.

Ook bij Siemens kunnen de medewerkers onder bepaalde voorwaarden thuis werken. “We hebben de campagne Work Life Balance opgezet, die streeft naar een beter evenwicht tussen werk en privéleven”, zegt Murielle Segers, diversiteitsmanager bij de technologiegroep. “Ons personeel kan hier bijvoorbeeld warme gerechten bestellen om ze ‘s avonds mee naar huis te nemen. De factuur voor thuisopvang van zieke kinderen betalen we terug.”

Wat zet die ondernemingen ertoe aan om hun medewerkers zo in de watten te leggen? Niet de wet in elk geval. De wetteksten over welzijn op het werk zijn vrij strikt zijn als het gaat over veiligheid, hygiëne, medisch toezicht en zelfs ergonomie, maar de psychosociale aspecten zijn beduidend minder streng gereglementeerd.

Stress is een plaag

Volgens een peiling van Solidaris, Le Soir en de RTBF, waarvan de resultaten in december vorig jaar werden bekendgemaakt, hebben vier op de vijf Belgen last van stress op het werk. “Stress, pesterijen, mobbing, burn-out en onmenselijk gedrag tussen collega’s zijn fenomenen die nog niet zo lang bespreekbaar zijn”, analyseert Bart Van Damme-De Sutter, directeur health and safety bij het hr-bedrijf Securex. “Er is een nieuw wetsontwerp in de maak dat de werkgever in dat domein meer verplichtingen oplegt.”

“In afwachting van wettelijke regels zetten sommige managers volop in op welzijn, andere bedrijfsleiders doen dat minder”, erkent Segers van Siemens. “Alles hangt af van de visie van de directie”, vult Braut aan. “Van een aantal initiatieven die ik had genomen, zag de vroegere CEO het nut niet in. De nieuwe CEO daarentegen hecht meer belang aan communicatie. Hij is er wel ontvankelijker voor.”

Volgens Bart Van Damme-De Sutter zitten werkgevers en werknemers in hetzelfde schuitje. “Vaak denkt men dat hun belangen tegengesteld zijn, maar dat is niet zo”, verzekert hij. “Wie investeert in welzijn, investeert ook in zijn eigen bedrijf. Het is een win-winsituatie.” Personeel dat gelukkig is op het werk, zou minder vaak afwezig zijn. Gemotiveerde medewerkers zouden betere diensten verlenen aan de klanten, en op die manier dus ook de klantenbinding versterken. “Als ik in de Brico een verkoper tref die zijn werk graag doet, kom ik tevreden buiten. In de toekomst keer ik dan wellicht nog naar die Brico terug.”

Vechten om talent

Een aangenaam werkklimaat kan een troef zijn in het gevecht om talent. Dat is vooral het geval in sectoren waar de babyboomers weldra met pensioen gaan en de nieuwe generatie niet talrijk genoeg is om hen af te lossen. “Jongeren vinden het heel belangrijk dat ze zich goed voelen op hun werk”, weet Van Damme-De Sutter. “Ze willen hun carrière verzoenen met hun gezinsleven en dat hun collega’s bijna hun vrienden zijn.”

Is welzijn op het werk een troef om nieuwe mensen te rekruteren? “Wij proberen onze initiatieven onder de aandacht te brengen”, zegt Braut. “Ik denk dat we ons personeel moeten vertroetelen in deze moeilijke tijden, waarin veel wordt gesproken over ontslagen (in 2010 schrapte Solvay nog 150 banen in België, nvdr.).” “Het is een kwestie van geven en nemen”, klinkt het bij Segers. “De werkdruk neemt almaar toe. Wie zijn baan graag doet, presteert beter. De prestaties van elke medewerker dragen dan weer bij tot de prestaties van Siemens.”

Blijft dat zulke initiatieven natuurlijk niet gratis zijn, in een tijd waarin er vooral wordt gesnoeid in de budgetten. “We moeten toegeven dat doorgaans enkel de grote bedrijven met die dingen begaan zijn”, zegt Christian Dumoulin, adviseur bij HR Team. “De meeste kmo’s willen in de eerste plaats problemen vermijden en gewoonweg de wet naleven.”

“Wie weet besluit de overheid om de ondernemingen vrijer te laten in de manier waarop ze hun budget voor welzijn spenderen”, oppert Bart Van Damme-De Sutter. “Neem nu een dienstencheque-onderneming. Zou die er geen belang bij hebben om poetshulpen minder medische onderzoeken te laten ondergaan, maar hen in plaats daarvan te laten begeleiden door een specialist in de ergonomie? Zulke maatregelen kunnen duur zijn, maar als er voortdurend medewerkers afwezig zijn, kost dat een hoop meer.”

MÉLANIE GEELKENS

“Wie investeert in welzijn, investeert ook in zijn bedrijf. Het is een win-winsituatie”