‘Geen Europese defensie zonder defensie-industrie’

De wapenfabrikant FN Herstal is een wereldleider die spitstechnologie en uitrusting levert aan het Amerikaanse leger en de Franse special forces. Waarom durven we daar niet trots op te zijn, vraagt de nieuwe CEO, Julien Compère, zich af.

De topman van de wapenfabrikant FN spreekt zelden uitvoerig in de media. Die discretie heeft uiteraard te maken met de sector waarin de onderneming actief is. De keerzijde is dat we enkel over FN horen wanneer er politieke opschudding ontstaat over de aanvraag voor een uitvoervergunning naar een niet-democratisch land. Het helpt zeker niet om het belang van het bedrijf voor het Belgische economische weefsel in te zien. Julien Compère, sinds 1 oktober de CEO van FN Herstal, praat uitzonderlijk in Trends, om een en ander op te helderen en de burger uit te nodigen wat trotser te zijn op zijn onderneming.

Heeft FN Herstal de coronacrisis goed doorstaan?

JULIEN COMPÈRE. “Met de pandemie zagen we een heropleving van de buitenactiviteiten, waaronder de jacht. Daardoor boekte onze civiele divisie, met het merk Browning, de beste resultaten in tien jaar. De defensiedivisie kampte met een tekort aan halfgeleiders. We rekenen op bijna 800 miljoen euro omzet, een stijging tegenover 2020, toen onze fabrieken wekenlang dicht waren. Defensie leverde vorig jaar 60 procent van de omzet, de civiele afdeling 40 procent. Gewoonlijk is het verschil groter. We verwachten in 2022 een stijging van het aandeel van de defensiedivisie, om in 2023 weer het normale niveau te bereiken.”

Is er een dividend over 2021?

COMPÈRE. “Ja, 20 miljoen euro.”

FN is volledig in handen van het Waals Gewest. Zou u voor een ¬ eventueel gedeeltelijke ¬ privatisering van het bedrijf zijn?

COMPÈRE. “Het is aan mijn aandeelhouders om die vraag te beantwoorden. Ik vind publieke en familiale aandeelhouders de beste aandeelhouders. Zij willen uiteraard een dividend, maar laten de onderneming ook de middelen om zich te ontwikkelen. Een overheid als aandeelhouder heeft zeker zin in de defensiesector, waar de klanten regeringen zijn.”

Welke zijn uw belangrijkste markten?

COMPÈRE. “De export is goed voor 99 procent van onze omzet. De Amerikaanse markt is uiterst belangrijk voor ons, zowel voor de civiele als voor de militaire afdeling. Het Amerikaanse leger bestelt zijn machinegeweren bijna exclusief bij ons. We leveren het ook geweren. Dat is heel opmerkelijk voor een bedrijf als het onze. Vorig jaar wonnen we het contract voor de levering van pistolen aan de politie van Los Angeles, vóór al onze grote concurrenten.”

Weinigen weten dat hier.

COMPÈRE. “De Belgen beseffen niet wat FN Herstal is. We zijn een wereldleider in onze sector. Hoeveel technologische leiders telt ons land? We hebben net een nieuwe innovatie gelanceerd: de lichtste machinegeweren ter wereld (Evolys, afhankelijk van het kaliber tussen 5,5 tot 6,2 kilo, nvdr). We leveren ze aan de Franse en de Amerikaanse speciale strijdkrachten. We mogen er trots op zijn dat we hier zo’n bedrijf hebben, met een beslissingscentrum in Wallonië.”

En toch, als uw bedrijf wordt genoemd, is het bijna uitsluitend naar aanleiding van debatten over de toekenning van wapenvergunningen.

COMPÈRE. “Dat zijn belangrijke debatten en het is logisch dat ze in het parlement plaatsvinden. Maar ze hebben slechts betrekking op enkele specifieke situaties. Meer dan 90 procent van onze verkoop gaat naar landen van de Europese Unie, de NAVO en hun bondgenoten, zoals Australië, Nieuw-Zeeland en Japan. We moeten dat uitleggen en ophelderen wat we doen.

“De defensiesector vertegenwoordigt 15.000 banen in Wallonië, een omzet van 4,5 miljard euro, en spelers van wereldklasse zoals Safran, John Cockerill en FN Herstal. We moeten trots zijn op wat we hier doen. We kunnen geen Europese defensie hebben zonder een defensie-industrie. Dat is de basis voor het risicobeheer. Veiligheid is wat welvaart mogelijk maakt.”

Die trots is ver te zoeken. Het nieuw opgerichte Waalse investeringsfonds Amerigo, met bijdragen van de federale overheid en de verzekeraars, sluit de wapensector uit.

COMPÈRE. “Wallonië steunt ons via de SRIW (de Waalse gewestelijke investeringsmaatschappij, nvdr), onze aandeelhouder. In onze betrekkingen met banken en verzekeringsmaatschappijen worden we dagelijks geconfronteerd met ESG-beperkingen (milieu-, sociale en governancefactoren, nvdr). Daarmee moeten we rekening houden. Ik kan begrijpen dat sommige partners van het Amerigo-fonds, zoals de verzekeraars, duidelijk willen maken dat bewapening geen deel uitmaakt van hun investeringscriteria. Maar als we een Europese defensie willen, moeten we ons ervoor hoeden alle financieringsmogelijkheden voor de defensie-industrie af te snijden.”

Vindt de groep Herstal moeilijk financiering door die ESG-beperkingen?

COMPÈRE. “Nee. Het dwingt ons te tonen dat wij de hoogste normen van deugdelijk bestuur hanteren. Dat is heel normaal. Een reeks banken wil niet met ons samenwerken. We moeten een minimumaantal van hen behouden, om competitief te kunnen blijven.”

Zou diversicatie niet helpen om het imago van uw groep te veranderen?

COMPÈRE. “Dat is een wens van onze aandeelhouder. Diversificatie zou zinvol zijn, aangezien onze sector onderhevig is aan cyclische schommelingen. We moeten daarbij onze technologische knowhow benutten. Het zou geen zin hebben tennisrackets te maken. We denken na over een productielijn voor elektronische componenten, een project dat we ook willen openstellen voor andere Waalse bedrijven. We zouden ook kunnen ingaan op de oproep van de Waalse regering voor het indienen van projecten rond exoskeletten. Het past in onze activiteiten, ze hebben toepassingen daarbuiten, onder meer in de medische technologie, en ze maken deel uit van de robotica, van industrie 4.0.”

Welk budget besteedt u aan onderzoek en ontwikkeling?

COMPÈRE. “Ongeveer 30 miljoen euro per jaar, of 12 procent van de omzet van FN.”

Onlangs was er een controverse over het contract voor gepantserde voertuigen van het Belgische leger. De nationale bedrijven zouden er te weinig voordeel uithalen.

COMPÈRE. “We hebben gekregen wat we gevraagd hebben. We zullen de nieuwe pantservoertuigen uitrusten met geschutskoepels. We zijn heel tevreden over de samenwerking met het Belgische leger, waaraan we onder andere aanvals- en machinegeweren leveren. Al vertegenwoordigt de nationale markt maar 1 procent van onze omzet, toch is het voor ons belangrijk om het Belgische leger als klant te hebben, omdat het aantoont dat onze nationale autoriteiten ons steunen.

“Ik juich ook het Star-plan van de federale regering toe, dat de uitgaven voor de defensie-industrie aanzienlijk verhoogt. Ik ben zeer verheugd dat de Belgische autoriteiten bereid zijn opnieuw in die sector te investeren.”

Bent u net zo tevreden over de samenwerking met de politie?

COMPÈRE. “De politiesector verdient onze aandacht. Ik geloof sterk in onze niet-dodelijke ontwikkelingen, die een aanvulling vormen op wat we doen en een vorm van diversificatie zijn. Een voorbeeld is de FN 303-lanceerder. Die is niet bedoeld om mensen te verwonden – al kunnen die projectielen wel pijn doen – maar om te verhinderen dat ze bepaalde plekken bereiken of bepaalde daden stellen. We ontwikkelen nu een nieuwe versie, de 306, die zo ontworpen is dat ze bepaalde delen van het lichaam, bijvoorbeeld het hoofd, niet kan viseren. Dat is een belangrijke technologische ontwikkeling.

“We rusten enkele lokale politiekorpsen uit, met name in Luik. Een groot contract voor pistolen voor de federale politie zijn we wel verloren. Maar het contract met de politie van Los Angeles, de op één na grootste politie-eenheid van de Verenigde Staten, is niet slecht.”