Gaat revisor boekje te buiten?

Big Five-accountant Arthur Andersen maakte er een potje van. Zoals bekend knoeide het Amerikaanse energiebedrijf Enron met de boeken. Revisor Andersen, die geacht werd de boekhouding van Enron te controleren, zou hebben laten betijen en zou hebben verzwegen welke risico’s Enron buiten balans wel niet nam. In ons land zette KPMG zijn kwaliteitsstempel op de boeken van L&H, terwijl die later vol fouten en onregelmatigheden bleken te zitten. Ludo Swolfs, voorzitter van het Instituut der Bedrijfsrevisoren ( IBR) en senior partner bij Ernst & Young, vindt het voor het geviseerde beroep vooral pijnlijk dat vennoten van Andersen documenten over Enron hebben vernietigd. “Maar dat een onderneming in financiële moeilijkheden raakt, kan een revisor niet altijd vermijden.”

TRENDS. Zijn er gelijkenissen tussen de zaak-L&H en de Enron-affaire?

LUDO SWOLFS (IBR). “Twee fundamentele boekhoudproblemen duiken in beide gevallen op. Een: wat kan als omzet geboekt worden – waarbij de omzet telkens artificieel werd opgeblazen. En twee: het opzetten van structuren om risico’s van de balans te halen en/of om meer inkomsten te boeken. Stelt de revisor die zaken vast, dan moet hij ingrijpen. Vraag blijft of de fraude zo gesofisticeerd is dat ook de revisor om de tuin wordt geleid.”

Een terugkerende beschuldiging is de mogelijke belangenvermenging wanneer een revisor aan een bedrijf ook consultancydiensten aanbiedt.

SWOLFS. “Dat is een verkeerde discussie. Het Andersen-verhaal heeft niets te maken met consultancy-opdrachten die Andersen nog voor Enron uitvoerde. Wel met het inschatten van risico’s die Enron nam en het omgaan met die risico’s. Andersen zal zijn reputatie en bestaan toch niet riskeren door te knoeien om zo consultancycontracten binnen te halen? De risico’s staan totaal niet in verhouding tot de mogelijke extra winst.”

De geloofwaardigheid van revisoren kan toch onder druk komen te staan als er van twee walletjes wordt gegeten?

SWOLFS. “Er bestaat een band, dat klopt. Het is moeilijk te zeggen welke diensten een revisor nog mag aanbieden en welke niet. Die lijn wordt best getrokken aan de hand van enkele principes en door alleen de extremen te verbieden. Zoniet dreigt het beroep steriel te worden, financiële knowhow te verliezen en nog weinig bij te dragen tot de financiële wereld. De revisoren dreigen dan achterop te raken.”

D.K.