FRAUDE OF DESINTERESSE?

12,5 miljoen frank.

Voormalig NMKN-directeur Desiré Van den Stockt kreeg op 20 februari 1990 van reder Rosenfeld 12,5 miljoen frank. Naar eigen zeggen voor een advies om de aandelen van het met schulden beladen Ghent Bulk Carriers, een rederij waarvan de schepen al waren verkocht, van de hand te doen. GBC leverde aan koper Cobelfret een fiscaal voordeel op, en verkoper ABC Containerline kreeg in plaats van niets nog 67,5 miljoen frank.

VLD-politicus Karel De Gucht linkte het overschrijvingsbewijs, een stuk uit het curateledossier, aan omkoping. Dat is niet onlogisch, maar het gerecht merkt op dat vermoedens iets heel anders zijn dan bewijzen. Van den Stockt betaalde zowel op het kapitaal als op de interesten belastingen. Bovendien is de zaak volgens commissievoorzitter Patrick Lachaert (VLD) verjaard, en kunnen alleen ambtenaren worden omgekocht.

De Gucht redeneert verder. Het duurde vier jaar voor ABC Containerline failliet ging, na het opzeggen van de kredieten. Hij vermoedt dat of de NMKN, of Gimvindus bewust het spel van Rosenfeld hebben meegespeeld om de hakbijl zo lang mogelijk uit te stellen.

Die thesis bewijzen is een andere zaak. De toenmalige context laat ook andere conclusies toe. Er was een ruime mate van tolerantie tegenover de maritieme sector, die in het begin van de jaren negentig een strijd op leven en dood voerde. Tegelijk was de desinteresse van de bevoegde (Waalse) ministers groot.

De NMKN droeg zelf geen risico voor de scheepskredieten, want het betrof leningen met staatswaarborg. Wel liet ze na om in augustus 1994 haar hypotheek te hernieuwen. Een jaar later betaalde ze 5 miljoen dollar aan Den Norske Bank om dat recht te zetten.

Gimvindus had op 1 januari 1993 wel de vorderingen van het Fonds voor de Scheepskredieten overgenomen, maar het beheer bleef bij de NMKN. De overheidsholding drong vanaf het begin van 1995 aan op een verkoop van de zes schepen. Uiteindelijk besloot ze te mikken op een hogere opbrengst door een verkoop in going concern. Maar het groene licht van toenmalig minister Maystadt van Financiën voor de oplossing van de fiscale problemen rond een sale-and-lease-back-operatie met de Amerikaanse Blonder-groep of andere geïnteresseerden, is er nooit gekomen.

Luc Huysmans