Foutloos fabriceren met virtuele assistent

Het jonge ingenieursbedrijf Arkite lanceert met de Human Interface Mate (HIM) een sensortechnologie die operatoren in productiebedrijven helpt foutloos te werken. Om met de HIM internationaal door te breken, zoekt de start-up vers kapitaal.

Er heerst zenuwachtigheid op de zevende verdieping van het Huis van de Automobiel in Brussel. Ives De Saeger (47) en Johan Smeyers (38), de topmannen van Arkite, lanceren er hun Human Interface Mate (HIM) voor een honderdtal gasten uit de Belgische maakindustrie. “Arkite verwijst naar de kunst van het zien, art is kunst en kite is Maori voor zien. Daar is ons product op gebaseerd”, vertelt Smeyers. De ingenieur met een MBA-diploma nam afscheid van de consultancywereld en stapte mee in het avontuur van Ives De Saeger, de grondlegger van de HIM-technologie. Arkite, opgericht in juni 2015, is ontstaan uit het consulting- en engineeringbedrijf P41 van ingenieur De Saeger, een specialist in procesinnovatie en tijdsstudies voor industriële maakbedrijven.

In zijn eerste jaar trok Arkite zijn kapitaal op naar een half miljoen euro. Ives De Saeger en Johan Smeyers hebben de meerderheid van de aandelen in handen. De andere aandeelhouders zijn bekende namen in de technologiewereld, zoals voorzitter Martin De Prycker (Qbic). Hij ziet potentieel in de start-up wegens het team, de technologie en de marktmogelijkheden. “Het systeem wordt al in China gebruikt”, stelt De Prycker enthousiast vast. Ook bestuurder Gust Smeyers (van het vroegere Icos Vision Systems, en vader van Johan) en bestuurslid Albert Follens (oud-COO van Agfa Gevaert en schoonvader van De Saeger) stapten mee in het kapitaal.

Virtuele beschermengel

“De Human Interface Mate is een virtuele engelbewaarder die operatoren helpt minder fouten te maken”, zegt Ives De Saeger. “Er bestaat nauwelijks technologie die operatoren goed ondersteunt. In de industrie wordt veel geautomatiseerd, maar ons product begeleidt de operator. Wij vervangen de mens niet, we ondersteunen hem, dat is pionierswerk.”

De HIM-technologie gaat verder dan systemen met spraakherkenning, waarbij operatoren hun opdrachten via een koptelefoon ontvangen, of dan visuele hulpsystemen met lichtaanduidingen. “Bij die systemen moet de operator een handeling doen en die actie bevestigen door iets te zeggen of op een knop te drukken. Met ons systeem hoeft niets bevestigd te worden. De medewerker moet ook niets aantrekken, scannen of een speciale bril opzetten. De HIM begeleidt en controleert in één actie. Zo kan de operator zich volledig concentreren op zijn werk”, legt De Saeger uit.

Uit de getuigenissen van de eerste klanten en de demo-opstellingen blijkt dat de HIM vooral kan worden ingezet bij assemblageactiviteiten, bij pickingopdrachten en bij een correcte positionering van onderdelen bij een lasmachine, een plooibank of een lijmproces. “Als een arbeider duizend deuren per dag moet assembleren, dan kan er weleens een menselijke fout gebeuren. Een bout vergeten, een verkeerde moer nemen, noem maar op. Die problemen willen we tijdens het assemblageproces zichtbaar maken, zodat achteraf geen correcties nodig zijn. Onze technologie is gemaakt om in real time na te gaan of de correcte volgorde van de assemblagehandelingen is gevolgd en of de juiste onderdelen zijn genomen”, legt Johan Smeyers uit. Ives De Saeger vult aan: “Als er iets misgaat, krijgt de medewerker meteen een geluid- of lichtsignaal. Zo kan de operator in een fractie van een seconde zichzelf corrigeren en de juiste handeling doen. De technologie zorgt ervoor dat de persoon foutloos kan werken.”

Internationale ambitie

Arkite heeft tien medewerkers in dienst. Zes ingenieurs en programmeurs werken op C-mine Crib in Genk aan de ontwikkeling van de hard- en de software. Het management en de verkoop zijn actief vanuit het hoofdkantoor in Hemiksem. Het ingenieursbedrijf, dat opereert in het grensgebied tussen de IT-wereld en de maakindustrie, werkt samen met het onderzoekscentrum iMinds en de universiteiten van Gent en Hasselt.

De HIM-technologie is intussen uitgetest in een tiental industriële bedrijven in België en China (onder meer bij Reynaers Aluminium, Rogers Corporation en Tower Automotive) en is volgens de initiatiefnemers klaar voor de markt. De Saeger en Smeyers willen dit jaar nog veertig installaties verkopen, goed voor een omzet van ongeveer een miljoen euro. “Volgend jaar willen we dat aantal verviervoudigen”, zegt Johan Smeyers. In 2017 moet Arkite break-even draaien.

Om snel te groeien, kijken de ondernemers ook naar het buitenland. “Om die internationale stap te kunnen doen, willen we tegen begin volgend jaar vers kapitaal ophalen”, stelt Ives De Saeger. De ingenieurs denken in deze fase zo’n anderhalf miljoen euro bij te tanken. Er lopen gesprekken met durfkapitaalfondsen en de eerste buitenlandse distributieovereenkomst is gesloten, met Raimond Elias van Arkite BV in Nederland. De eerste bestellingen zijn al getekend. “Er lopen ook gesprekken met mogelijke partners in Duitsland, Frankrijk, Italië en Groot-Brittannië, de belangrijkste maakindustrielanden in onze regio. Binnen twee à drie jaar kijken we verder richting Oost-Europa en Azië”, voorspelt Johan Smeyers.

Gepatenteerde kennis

Aan de HIM-technologie is verschillende jaren ontwikkeld. De basis van het systeem is een blauw kastje dat de handelingen van de operator aan zijn werkpost scant. De HIM is gebaseerd op de Kinect 3D-sensortechnologie die Microsoft gebruikt in de spelconsole Xbox. De sensor stuurt onzichtbare lichtsignalen uit om bepaalde zones te definiëren. De sensortechnologie heeft een bereik van 40 centimeter tot 8 meter. Op die manier kijkt de virtuele assistent mee over de schouder van de operator naar de begin- en eindposities van de onderdelen. “We volgen de persoon niet van het begin tot het einde. We willen de medewerkers respecteren en we checken of de kritische handelingen die moeten gebeuren, ook effectief zijn uitgevoerd”, verklaart Ives De Saeger.

De gepatenteerde kennis van Arkite zit in de software. “We hebben onze eigen manier om met de informatie van de sensor om te gaan. Dat is de kern van ons verhaal. We hebben een slimme strategie gevonden om met de diepte-informatie van de sensor aan de slag te gaan. Daar zit onze intellectuele eigendom in. Op dat pad kunnen we nog heel wat ontwikkelen”, verwacht De Saeger.

Het is de bedoeling dat de klanten het systeem zelf kunnen programmeren. “Een werkcel kan nu in een paar uur opgesteld worden. Onze toekomstige producten zullen met oplossingen komen zodat klanten het systeem sneller en gemakkelijker kunnen configureren”, belooft Johan Smeyers.

Big brother

Door fouten te helpen vermijden, draagt het toestel bij tot een snellere en efficiëntere productie. “Het is de bedoeling dat de klant zijn investering in een HIM – zo’n 17.000 euro voor een werkpost – kan terugverdienen in zes maanden tot een jaar. Dat is een haalbare terugverdientijd in productieomgevingen”, zegt Johan Smeyers.

Een mogelijk struikelblok voor de doorbraak van visietechnologie op de werkvloer is de koudwatervrees van de werknemers en de vakbonden. Zij zouden in de technologie een big brother kunnen zien, die operatoren constant in het oog houdt. “Dat is een horde die je moet nemen”, reageert Smeyers. “Het is een kwestie van de klanten te overtuigen, en dat kan. Ook grote productiebedrijven werken met onze technologie. Doordat je minder interessante taken – zoals die confirmaties – elimineert, krijg je de medewerkers snel mee. We respecteren de privacyregels. Mensen zijn op de beelden niet herkenbaar, het gaat om een puntenwolk, en de beelden worden ook niet opgeslagen. We laten de operatoren doen wat ze graag doen: zinvolle productiehandelingen uitvoeren. Dat is de sleutel om mensen mee te krijgen.”

Volgens de ingenieurs van Arkite is hun technologie breed inzetbaar in de maakindustrie en biedt de HIM ook voordelen tegenover bijvoorbeeld robots. “Onze technologie speelt sterk in op de flexibiliteit en de mogelijkheden die mensen bieden. Dat kun je met een robot nog niet doen”, verzekert Johan Smeyers. Een van de klanten van het eerste uur, het onderzoekscentrum van de technologische industrie Siris, bevestigt die trend. “Deze technologie past ook in concepten zoals de Fabriek van de Toekomst. Als we lokaal willen blijven produceren, zullen bedrijven complexere producten moeten maken, met veel productvariaties, in kleine series. Dan moet het vanaf de eerste keer goed zijn”, stelt Siris-directeur Herman Derache.

Kurt De Cat, fotografie Dieter Telemans

“Het is de bedoeling dat de klant zijn investering in een HIM – zo’n 17.000 euro voor een werkpost – kan terugverdienen in zes maanden tot een jaar” – Johan Smeyers