Fiscale wortel & stok

Je kan in dit land nog werken, (erg) veel geld verdienen en gouden zaken doen. Dat bewijst een select clubje van duizend groeikampioenen, die door dit blad in kaart werden gebracht (zie blz. 58). In vijf jaar tijd zorgden deze snelgroeiende ondernemingen voor 53.000 nieuwe jobs (+51 %). Per werknemer halen ze een toegevoegde waarde van 63.000 tot 86.000 euro. En op iedere 100 euro die ze in het bedrijf stoppen, maken ze een winst van 13 euro.

Dat is niet niks. Vooral als je bedenkt dat de hele Belgische privé-sector in dezelfde periode (1998-2002) slechts goed was voor 121.000 nieuwe jobs (een stijging van 3,71 %). Het gemiddelde Belgische bedrijf haalt een toegevoegde waarde van 51.000 euro per werknemer en een rendement van 6 %.

Kortom, het goede nieuws is dat er in dit land nog steeds op lucratieve wijze ondernomen kan worden. Bedrijven zoals Omega Pharma, Balta, Bekaert, Studio 100, Delta Light, ATS, Strobbe Graphics, Poco Loco, Distri-Log – we geven ze de titel Gazellen – en 992 andere uit de meest diverse sectoren, van hightech tot voeding, nemen hierin het voortouw.

Kan de overheid hier iets uit leren? Hoe kan zij met deze groeikampioenen een ‘meezuigeffect’ creëren voor andere bedrijven? Een berekening op basis van de winstcijfers leert ons dat deze duizend Gazellen in 2002 goed waren voor zo’n 940 miljoen euro aan fiscale inkomsten. Ook dat is niet niks. Wat krijgen de snelgroeiers daarvoor terug? Of beter gezegd: dragen deze bedrijven niet op exorbitante wijze te veel af?

De vraag stellen is ze ten dele beantwoorden. Uit een peiling die Trends bij diezelfde doelgroep hield, blijkt dat het fiscale beleid een van de gevoeligste snaren is. Stop met allerhande belastingen te heffen, verminder de bedrijfsvoorheffing en leg het absolute plafond van de vennootschapsbelasting vast op 25 %, zo luiden enkele opmerkingen.

Vooral de relatie tussen steunmaatregelen (de ‘wortel’) en fiscale heffingen (de ‘stok’) zit volgens diverse ondernemers compleet scheef. “Bouw het ondoorzichtige net van subisidieregelingen af en vervang het door fiscale stimuli, zoals het vrijstellen van de vennootschapsbelasting voor winsten die in de onderneming worden geïnvesteerd,” merkt een respondent op. Een ander: “Geef geen subsidies, doe niet aan concurrentievervalsing. Creëer wel voorwaarden die concurrerend zijn met andere landen: opzegtermijnen, belastingen op arbeid en loonkosten.”

De diverse reacties kunnen we als volgt samenvatten: “Laat ondernemers vrij, ondernemen is een werkwoord, beloon risico niet met premies maar met een lagere roerende voorheffing en belastingen”. In tweede en derde orde komt ook het indijken van de bureaucratie of het afbouwen van de papiermolen aan bod, en een grotere arbeidsflexibiliteit. Werknemers aanwerven of ontslaan zou veel makkelijker moeten kunnen. En een soepeler systeem van overuren en verloning weegt voor vele ondernemers zwaarder door dan de fetisj van de veertigurige werkweek.

“Laten we eerlijk zijn: we moeten meer eenvoud slijpen in het Vlaamse economiebeleid. Al die verschillende maatregelen, ze maken een versnipperde indruk op mij. Wat moet een ondernemer dan niet denken?” zei minister voor Economie Fientje Moerman ( VLD) twee weken geleden in dit blad. Haar vermoeden wordt nu bevestigd.

Het gamma aan opleidings-, advies- en DNA-cheques, groeipremies, gratis opstartfinanciering, leningen van het IWT, waarborgregelingen en risicokapitaalverschaffing ( BAN en ARKimedes) – allemaal ‘wortels’ die uit de vorige legislatuur dateren – is continu aan evaluatie, toetsing of een kritisch vooronderzoek toe. “We hebben beslist de talentenbank nog eens onder de loep te nemen en ze dit jaar nog niet uit te voeren. De vriendenlening zal iets voor volgend jaar zijn,” gaf Moerman mee.

Het is verfrissend om nu ook eens van een politicus te horen wat níét zal uitgevoerd worden of wat eerst de kritische filter moet passeren voordat het werkelijkheid wordt. Als die minister er nu ook in slaagt om van diverse fiscale heffingen (u weet wel, de stok) een fiscale stimulus (een wortel) te maken, dan zijn we al een heel eind gevorderd.

piet.depuydt@trends.be

Het is verfrissend om nu ook eens van een politicus te horen wat níét zal uitgevoerd worden.