FINANCIËLE MARKTEN

Vorige week moest de regering op zoek naar 10 miljard frank om het begrotingstekort binnen de geplande perken te houden. Boosdoener was de internationale financiële en economische crisis die – doordat het Belgische groeiritme met 0,2% werd afgeroomd – de overheid 10 miljard frank aan gederfde inkomsten zou kosten. Dat het daarbij blijft, is onwaarschijnlijk.

Voortbordurend op het werk van Estralla en Mishkin hebben Jan Annaert ( Erasmus Universiteit Rotterdam), Marc Deceuster en Nico Valckx (beiden Universiteit Antwerpen) empirisch materiaal verzameld waaruit blijkt dat de financiële markten beschikken over een behoorlijke glazen bol. Zowel een dalende beurs als een kleiner verschil tussen rentevoeten op lange en op korte termijn, vergroten de kans op een recessie in Duitsland, Japan en de Verenigde Staten. Deze eigenschap maakt van de twee variabelen goede voorspellers van de economische activiteit.

In de VS bijvoorbeeld voorspelt de beurs de recessies op korte termijn (één à twee kwartalen) vrij goed. In Japan en Duitsland bedraagt de termijn negen maanden tot één jaar.

De aanhoudende kommer en kwel op de beursvloer kondigt dus weinig goeds aan. En de beursdalingen van augustus kregen intussen al meer dan gelijk, nu het overal in de wereld neerwaartse groeiaanpassingen blijft regenen. Vermits ook het verschil tussen de rentevoet op korte en op lange termijn afneemt (door sneller dalende langetermijnrentevoeten), wordt de kans op een recessie nóg groter in zowel Duitsland, Japan als de VS.

En welke is de voorspellingskracht van de toenemende volatiliteit, zoals we die de jongste weken op de financiële markten waarnemen? Die volatiliteit doet de reële economie weinig goeds. In een dergelijke omgeving is het immers verstandiger om investeringen uit te stellen. Ook het ophalen van kapitaal via de aandelenmarkt blijft in dat geval beperkt. De volatiliteit verhoogt de risicopremie, met andere woorden ook de kosten van het kapitaal.

Maar de voorspellingskracht van de volatiliteit is niet gelijk voor alle landen. De huidige bokkensprongen op de beurs zijn enkel relevant voor de conjunctuur in de VS, stelden de auteurs vast. Amerikaanse bedrijven maken trouwens veel vaker gebruik van de aandelenmarkt, terwijl Duitse en Japanse bedrijven eerder een beroep doen op de banken. Wat er op zijn beurt voor zorgt dat de volatiliteit van de intrestvoeten in Duitsland en Japan de kans op een recessie over drie tot negen maanden verhoogt.

Jan Annaert, Marc Deceuster, Nico Valckx, The Information Content of Interest Rate and Stock Market Volatility for Predicting Business Cycles in Probit Models, SESO report 98/361.

Info: Tel. (03)220.49.94