De Gentse econoom Rudi Vander Vennet (43) is dezer dagen een druk bezet man. Als specialist in de financiële economie wordt hij overstelpt met vragen over de financiële crisis. Maar de bankenspecialist draagt nog andere petjes. Vander Vennet haalde deze week ook het nieuws als een van de gezichten van een groep economen die pleiten voor een beter functionerende federale staat. Honderd economen, zowel Vlamingen als Franstaligen, raden de politici die deelnemen aan het Octopusoverleg aan om naast meer autonomie ook te werken aan een betere coördinatie tussen de overheden. Vander Vennet: “We pleiten in een nota voor meer responsabilisering. Je kunt best practices vastleggen die als prikkels dienen voor de regionale overheden, maar dat is niet voldoende. Er moeten bepaalde doelstellingen voorop worden gesteld voor de deelstaten, en wie ze haalt, wordt daarvoor beloond. Slecht beleid kan dan op zijn beurt worden bestraft. Die aanpak kan op termijn de vorm krijgen van een bonus-malussysteem.”
Tien Vlaamse economen en tien Franstalige economen hebben de algemene principes van de nota uitgetekend. Vander Vennet is, naast zijn Franstalige collega Mathias De Watripont (ULB), een van de trekkers van het project en is erin geslaagd een pak Franstalige economen ervan te overtuigen om te pleiten voor meer autonomie. Al is een splitsing van de vennootschapsbelasting of van het loonoverleg niet aan de orde. “Het doel is een nieuw evenwicht te vinden”, zegt Vander Vennet. “De nota werd naar de Octopusonderhandelaars gestuurd. Het is afwachten of we worden uitgenodigd voor een gesprek.”
Ook al staat de man vooral bekend als specialist in de financiële economie en verwierf hij enige bekendheid als specialist in bankfusies, Vander Vennet is geen leek wanneer we hem vragen stellen over de financieringbehoeftes van de overheid. Hij is ondervoorzitter van de Hoge Raad van Financiën, de begrotingswaakhond van de regeringen.
En hij zit daar niet toevallig. De Gentenaar behoort tot het netwerk van experts met een SP.A-signatuur en zijn functie in de Hoge Raad van Financiën past in een geheel van politieke evenwichten. “Hij is inderdaad een socialist, maar niet van het doctrinaire type”, zegt een collega-hoogleraar uit Gent, “Hij is een sociaal-democraat, een keynesiaan. Maar zoals zoveel Gentse economen heeft hij weinig uitstraling.”
Vander Vennet was ook een tijdlang expert voor voormalig minister van Begroting Freya Van den Bossche (SP.A). “Mijn rol bestond er toen vooral in advies te verlenen over de grote macro-economische evenwichten”, zegt de Gentse financieel econoom. De voorbije jaren verdedigde hij in interviews het begrotingsbeleid van paars. Zo zag hij er geen graten in dat de regering alternatieve begrotingstechnieken ging toepassen, “op voorwaarde dat er duidelijke beleidskeuzes achter stonden”. Vander Vennets standpunten werden door collega’s-economen vaak op ergernis onthaald, ook al loven ze zijn intelligentie. Zij vielen het begrotingsbeleid dat vooral gekenmerkt werd door eenmalige maatregelen frontaal aan. Al heeft hij dat zelf altijd ontkend, Vander Vennet verdedigde toen iets te veel het SP.A-standpunt en dat werd hem door zijn collega’s niet in dank afgenomen.
Vander Vennet is eigenlijk de officieuze SP.A-econoom. Of anders gezegd: “Hij is niet de beste financieel econoom van België, wel de beste financieel econoom van de SP.A.” Vander Vennet zou op termijn wel eens Norbert De Batselier kunnen opvolgen als directeur van de Nationale Bank.
Zijn activiteiten in de socialistische zuil overstijgen het economische. Hij is ook lid van de raad van bestuur van Sampol (Samenleving en Politiek, tijdschrift voor een democratisch socialisme), het blad van de Gentse politoloog Carl Devos. In het Genste is Vander Vennet bestuurder bij de sociale huisvestingsmaatschappij De Goede Werkmanswoning en het Woon- en Zorgcentrum Domino, een vzw gespecialiseerd in de huisvesting en de verzorging van bejaarden.
Vander Vennet trad de voorbije jaren uit de schaduw van zijn mentor Herman Verwilst, de Fortistopman van wie hij de cursussen aan de Universiteit Gent overnam. Tien jaar geleden was hij als piepjonge prof een tijd bestuurder bij de ASLK-Bank. Ook in de raad van bestuur van de Federale Participatiemaatschappij heeft hij een zitje.
Verwilst is trouwens nog altijd zijn buurman aan de Gentse universiteit. Wat niet betekent dat Vander Vennet zijn licht niet wil laten schijnen over de grootbank, die onder zware druk staat na geruchten over zware verliezen en een kapitaalverhoging. Hij benadrukt dat hij daarin wel degelijk zijn standpunt kan vertolken. Vander Vennet: “Maar ik weet natuurlijk niet wat er achter de muren van Fortis gebeurt. Ik kan alleen zeggen dat de ratio’s van de bank er goed uit zien. Probleem met de ongerustheid is dat men wel zicht heeft op de situatie op korte termijn, maar niet op lange termijn. Bij veel banken denk ik dat de kapitaalbuffers sterk genoeg zijn. Maar de vrees voor negatieve gevolgen op langere termijn kan wel eens het karakter krijgen van een self-fulfilling prophecy.”
Alain Mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier