Even stoom afblazen

Loom wegdromen in de nevelige warmten van een oosterse hammam? Het is pure verwennerij na een zware dag op kantoor. En u moet er echt niet voor naar Istanbul of Marrakech.

De oosters geïnspireerde hammams zijn niet alleen plaatsen waar het lichaam moet zweten om zich van alle onzuiverheden te ontdoen of waar de spieren dankzij krachtige massages weer worden ontspannen. Het zijn ook oorden waar sociaal contact centraal staat. In de westers opgevatte badplaatsen heerst er eerder een sfeer van individuele afzondering. Een overzicht van wat Brussel te bieden heeft.

Hammam Al Maghreb: sfeervol

M’hammed Saïdi opende in 1988 de deuren van zijn Hammam Al Maghreb. De keramiektegels, de traditionele wastafels in witte steen en andere voorwerpen in het badhuis zijn afkomstig uit zijn vaderland Algerije. Deze hammam vlakbij het station van Schaarbeek ademt een typisch Maghrebijnse sfeer uit. Bezoekers zijn verplicht om een short te dragen. Het badhuis strekt zich uit over twee verdiepingen van een oude burgerwoning. Neonverlichting, aquariums en keramiektegels met Arabische motieven overheersen.

Nadat u langs de receptie en de vestiaire bent gepasseerd, bereikt u de benedenverdieping, gewapend met een enorme beker waarmee u zich tijdens uw bezoek kunt natmaken. In een warme ruimte met prachtig gekleurde wanden waartegen zich een twintigtal wastafeltjes bevinden, kunt u in alle rust de onzuiverheden uit uw lichaam laten zweten.

In een tweede ruimte bevindt zich een grote, warme tafel in prachtig marmer. Daar kunt u zich laten masseren of behandelen met zwarte zeep uit Marokko.

Een bezoek aan Al Maghreb duurt zo’n anderhalf uur. Naar dit badhuis komen personen van alle nationaliteiten en leeftijden. Van dinsdag tot zaterdag kunnen vrouwen van 10.00 uur tot 17.00 uur in de hammam terecht. Mannen zijn er welkom van 18.00 uur tot 22.00 uur. Op maandag is het badhuis alleen voor vrouwen geopend van 18.00 uur tot 22.00 uur. Afhankelijk van de diensten waarvan u gebruik wenst te maken, betaalt u tussen 6,81 en 12,39 euro (275 tot 500 frank).

Prinses Elisabethlaan 159, 1030 Brussel, tel.02-216 14 66.

Stadium Family Sauna: westers

De Stadium Family Sauna in Molenbeek maakt deel uit van een groot sportcomplex en is westers ingericht. “Gemengd en naturistisch” staat er bij de ingang te lezen, maar toch dragen vele bezoekers een badjas of hebben een handdoek rond hun middel geknoopt. De bezoekers hier zijn vooral Belgische en Noord-Afrikaanse mannen, en de gemiddelde leeftijd schommelt rond de dertig jaar. Woensdagavond is voorbehouden voor de dames.

Deze nette en goed onderhouden zaak beschikt over twee sauna’s, twee stoombaden, douches en een mooi zwembad. Dagelijks komen er tussen 14.00 uur en 23.00 uur (19.00 uur tijdens het weekend) zo’n honderd personen over de vloer. De meeste bezoeken duren ongeveer drie uur. In het aangrenzende schoonheidscentrum kunt u terecht voor een massage, die echter niet is inbegrepen in de vaste prijs van 12,39 euro of 500 frank.

Sippelberg 1, 1080 Brussel, tel.02-414 40 41.

Victor Boin: zoals vroeger

In Sint-Gillis heten Jean-Louis en Albert u welkom. Dit is een van de traditionele badhuizen van de hoofdstad: de Turkse baden van het mooie Victor Boin-zwembad, in een gebouw dat dateert van 1904. In adamskostuum _ er zijn aparte dagen voor mannen en vrouwen _ maar met een handdoek en een badjas bij de hand, komt u terecht in de grote doucheruimte (met onder meer jets), waar het 40 °C warm is. De massageruimte _ met kneedmassages voor de mannen en zeepbehandelingen voor zowel mannen als vrouwen _ maakt deel uit van de grote, droge zweetruimte (60 °C met een vochtigheidsgraad van 15%), die grenst aan de Congo, een uiterst kleine ruimte waar het maar liefst 70 °C warm is.

De muren zijn versierd met geëmailleerde, hittebestendige stenen. Als u houdt van vochtige warmte, kunt u terecht in het stoombad (45 °C en een vochtigheidsgraad van 100%), waar u met behulp van een bosje frisse eucalyptus de luchtwegen volledig kunt zuiveren. Twee grote baden met een temperatuur van respectievelijk 18 °C en 38 °C, een kleine fitnesszaal en een ontspanningsruimte met mooi gekleurde mozaïeken vervolledigen het geheel.

Jean-Louis en Albert begroeten elke dag zo’n 30 klanten. Het gaat vooral om Belgen, die soms van heel ver naar dit badhuis komen afgezakt. Toegangsprijs hammam en zwembad: 19,58 euro of 790 frank. Massage: 4,95 euro of 200 frank.

Wipstraat 38, 1060 Brussel, tel.02-539 06 15.

Hammam Salem: traditioneel

Het echtpaar Zenasni en Zora Salem openden in 1974 de eerste traditionele Maghrebijnse hammam van Brussel in de wijk rond het Zuidstation. Nadat het badhuis in 1994 moest plaatsruimen voor de hogesnelheidstrein is het gevestigd aan de Gentsesteenweg. De Hammam Salem is alle dagen geopend van 10.00 uur tot 21.00 uur en is verdeeld in twee ruimten, zodat mannen en vrouwen tegelijk kunnen baden. Soraya, de dochter van het echtpaar die kapster is en op hetzelfde adres een damessalon uitbaat, zegt dat er vaak hele groepen vrouwen met hun kinderen naar de hammam komen, en dat er “dan nogal wat wordt afgekletst”. Zodra de kleine jongetjes echter de puberteitsleeftijd bereiken, moeten ze met papa naar de hammam.

De aankleding van de Hammam Salem doet niet echt oosters aan, maar de eenvoudige infrastructuur verwijst toch naar die van de traditionele badhuizen in de Noord-Afrikaanse steden.

De toegangsprijs bedraagt 6,19 euro of 250 frank, een massage kost 4,95 euro of 200 frank. In deze zaak treffen we alle nationaliteiten aan.

Gentsesteenweg 36, 1080 Brussel, tel.02-410 61 71.

Bains Léopold II: ontmoetingsplaats

De kleine ontvangstbalie, in de Piersstraat te Molenbeek, is het enige wat nog overblijft van de roemruchte Bains-Douches Léopold II, die in 1906 de deuren openden. André Crumps, die de zaak tegenwoordig leidt, nam het roer over van zijn vader, die op zijn beurt de fakkel overnam van Andrés grootvader aan moederszijde.

De meeste klanten vandaag zijn van Noord-Afrikaanse afkomst en het huis wordt meer bezocht door vrouwen dan door mannen (gescheiden uren). “De hammam is als ontmoetingsplaats voor vrouwen wat het café is voor de mannen,” zo luidt het. De ontvangst door een Belg krijgt hier een exotisch tintje, maar net zoals elders neemt ook het aantal Belgen dat hier over de vloer komt toe.

De baden en douches op het gelijkvloers verwijzen nog naar de oorspronkelijke bestemming van het huis, maar op de eerste verdieping heeft André Crumps in 1989 een ruime hammam laten bouwen. Ook hier kunt u voor 12,39 euro of 500 frank enkele uren volledig tot rust komen.

Piersstraat 108, 1080 Brussel, tel.02-411 91 64.

Serge Vanmaercke

Amid Faljaoui

Wanneer u één keer een hammam hebt bezocht, zult u waarschijnlijk nooit meer een douche willen nemen.

Via kleine cirkelvormige bewegingen verwijdert de masseur alle onzuiverheden uit de huid.