Europees offensief tegen vrije beroepen?

De Europese Commissie voert een procedure tegen de minimumerelonen die de Belgische Orde van Architecten aanbeveelt. Dat is maar het begin van een Europees onderzoek naar de beperkende afspraken binnen vrije beroepen, beseft Katleen Van Havere, juriste van de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen.

eXtra informatie op www.trends.be : Op www.trends.be kunt u het document “Regulation in Liberal Professions and its Effects” consulteren, net als de studie “Economic impact of regulation in the field of liberal professions in different Member States” en de Nederlandstalige “executive summary”. We brengen er ook de Oeso-studie “Competition in professional services”.

Vorige week startte de Europese Commissie een procedure tegen de minimumerelonen die de Belgische Orde van Architecten aanbeveelt. Ook kartelafspraken tussen Franse notarissen en Nederlandse advocaten worden door het DG Mededinging onderzocht. Op een conferentie van vertegenwoordigers van de vrije beroepen en consumenten, eind oktober, kondigde mededingingscommissaris Mario Monti een nieuw tijdperk van antitrustmaatregelen aan. Ook aanwezig was Katleen Van Havere, juriste van de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen.

TRENDS. Is er een Europees offensief tegen de vrije beroepen aan de gang?

KATLEEN VAN HAVERE (FEDERATIE VOOR VRIJE EN INTELLECTUELE BEROEPEN). “Niet tegen de vrije beroepen, wel tegen de mededingingsbeperkende maatregelen die in sommige landen heersen. De Commissie maakt een duidelijk onderscheid tussen afspraken die het beroep louter willen afschermen tegen meer concurrentie, en deontologische regels, die nodig zijn om bepaalde kwaliteitsnormen te halen. In het belang van de volksgezondheid zijn er toch regels nodig die het beroep van apotheker regelen, net zoals de cliënten van advocaten belang hebben bij voorwaarden die de balie stelt om tot het beroep te worden toegelaten.”

Het ziet ernaar uit dat de Commissie vooral prijsafspraken en het verbod van reclame in bepaalde beroepscategorieën viseert?

VAN HAVERE. “Dat is de tendens. Overigens tonen praktijkvoorbeelden aan dat een vrijmaking niet altijd leidt tot prijsdalingen. Nadat in Nederland de markt van de notarissen en vastgoedconsulenten werd geliberaliseerd, volgde er een stijging van de financiële vergoeding. Zeker op het vlak van advertenties denk ik dat een volledig verbod onhoudbaar wordt.”

Landen als Zweden, Nederland, Ierland en het Verenigd Koninkrijk zijn heel wat liberaler dan België, blijkt uit een EU-studie, en die zullen toch even veel oog hebben voor de belangen van de consument. Volgt daar niet uit dat de andere landen zullen evolueren naar hun minimale afspraken?

VAN HAVERE. “Dat lijkt in elk geval de bedoeling van de Commissie. Na een eerste vragenronde bleek echter dat er binnen de organisaties van deze beroepen sterke argumenten waren om bepaalde regels te handhaven. De basisfilosofie van de Commissie kunnen we trouwens volgen. De vrije beroepen moeten ook beseffen dat ze zichzelf op termijn onmogelijk maken als ze vanuit een corporatistische geest bepaalde regels opleggen. Anders verlies je je geloofwaardigheid, en in dat geval zal de Commissie zeker harder optreden.”

H.B.