De Europese Commissie heeft eind 2013 een voorstel van richtlijn uitgevaardigd om bedrijfsgeheimen beter te beschermen. Wat houdt die beslissing in? Tim Robrechts & Carina Gommers, advocaten bij Hoyng Monegier LLP, geven antwoord.
U kunt zich hiernaast abonneren op de nieuwsbrief Bizz By Mail en zich uitschrijven door hierboven te klikken op de tab ‘registreren’ of ‘registratie wijzigen’.
De term ‘bedrijfsgeheim’ is erg ruim begrip. Het kan betrekking hebben op technische informatie, zoals een productieproces, of op commerciële gegevens, zoals een klantenlijst of de resultaten van een marktonderzoek. Schoolvoorbeelden van bedrijfsgeheimen zijn het recept van Coca-Cola en het algoritme van de zoekmachine van Google.
Met de richtlijn wil Europa de rechtspositie van de Europese bedrijven verbeteren. Ze moeten hun bedrijfsgeheimen efficiënter kunnen beschermen en misbruiken aanpakken. Dat zal het concurrentievermogen van de Europese Unie in het algemeen ten goede komen. In gespecialiseerde, hoogtechnologische en zeer concurrentiële sectoren zoals de luchtvaart trachten bedrijven in toenemende mate hun intellectueel kapitaal af te schermen door bedrijfsgeheimen te gebruiken in plaats van octrooien. Die laatste vereisen dat waardevolle informatie openbaar wordt gemaakt. Bedrijfsgeheimen kunnen ook een belangrijk instrument zijn voor kmo’s en start-ups, aangezien zij hun waardevolle informatie op die manier op een meer informele en goedkope manier kunnen afschermen.
Recent onderzoek legde een groeiende nood aan een Europees regelgevend kader bloot, onder meer omdat het aantal gevallen van onrechtmatige toe-eigening van bedrijfsgeheimen gestegen is. Dat is het gevolg van de verscherpte concurrentie door de globalisering, de risico’s van cyberfraude en de verhoogde jobmobiliteit van werknemers op sleutelposities. Het huidige rechtskader is zeer verscheiden en versnipperd. Slechts een deel van de lidstaten beschikt over specifieke wetgeving, die bovendien vaak onvolledig is doordat ze bijvoorbeeld enkel bescherming biedt tegen concurrenten. Bovendien definiëren ze de term ‘bedrijfsgeheim’ op uiteenlopende wijze of zelfs helemaal niet.
België kent evenmin een autonome rechtsbescherming voor bedrijfsgeheimen. Uiteenlopende bepalingen in onder meer het strafrecht en het arbeidsrecht bieden een minimale bescherming in zeer specifieke gevallen, zoals voor wat de verhouding werknemer-werkgever betreft. Ook algemene bepalingen uit het burgerlijk of handelsrecht kunnen in sommige gevallen een uitweg bieden. Daarnaast wordt in overeenkomsten vaak gebruikgemaakt van confidentialiteitsclausules.
Het Europese voorstel omvat een gemeenschappelijke definitie van bedrijfsgeheimen, en effectieve maatregelen die onrechtmatige verkrijging, gebruik en openbaarmaking van bedrijfsgeheimen bestraffen. Om ervoor te zorgen dat bedrijven hun bedrijfsgeheimen niet hoeven prijs te geven wanneer ze rechtsherstel willen afdwingen, stelt Europa bovendien beschermingsmechanismen voor ter bewaring van de confidentialiteit in het kader van gerechtelijke procedures. Ten slotte is in een aantal waarborgen voorzien om misbruik van de handhavingsmaatregelen te voorkomen, bijvoorbeeld wanneer misbruik van bedrijfsgeheim wordt voorgewend om een concurrent van de markt te houden. Dit wetgevend initiatief vormt slechts een eerste stap in de goede richting. Er is nog verdere uitwerking in de toekomstige Europese legislatuur nodig.
