Europa laat klimaatkansen liggen

Kent u Aabar? Het overheidsinvesteringsfonds uit Abu Dhabi kocht bijna tien procent van Daimler, en investeerde in Tesla, de Californische producent van elektrische wagens. Het kocht ook een derde van Virgin Galactic, dat kleine satellieten bouwt. Samen met vier andere bedrijven investeert het ook nog eens in een reeks kleine autofabrieken in Algerije.

Aabar staat niet alleen. Het investeringsfonds van Koeweit kocht 7 procent van Daimler, en de helft van Aston Martin. Dat van Bahrein, Mumtalakat, nam 30 procent van de F1-gigant McLaren. Qatar Holding is sinds augustus aandeelhouder van zowel Volkswagen als Porsche. De overnames zijn niet geïnspireerd door angst voor het einde van het olietijdperk, maar om mee te zijn met de groene technologie. De toegang tot de knowhow van Daimler en Tesla maakt het mogelijk geavanceerde onderzoeksinstellingen te bouwen in Abu Dhabi. Dat zal op termijn leiden tot regionale autobouwers die voertuigen in alle prijsklassen kunnen aanbieden. Door de milieuvriendelijkheid van die producten zien analisten ook afzetmogelijkheden in Europa en de Verenigde Staten.

Het doortastende optreden van de Golfstaten staat in schril contrast met dat van de Europese overheden. Het mandaat dat de EU-leiders dit weekend meekregen naar de onderhandelingen voor de klimaattop in Kopenhagen, blinkt uit door vaagheid. Concrete cijfers over welke inspanningen zullen worden geleverd, ontbreken. Reden: de dreigende tweespalt tussen het ‘oude’ en het ‘nieuwe’ Europa. De voormalige Oostbloklanden kampen met een verouderde industriële infrastructuur, en hopen de kosten voor de ombouw zoveel mogelijk te kunnen doorschuiven naar West-Europa.

Nochtans ligt Europa mee aan de basis van de aandacht die de industrie aan groene thema’s besteedt. Het Klimaatplan van de Europese Commissie mikte uitdrukkelijk op een versterkte concurrentiepositie via milieuvriendelijke producten. Maar die beleidskeuze wordt te weinig vertaald in de economische realiteit.

Terwijl elders precies het omgekeerde gebeurt. De Verenigde Staten en China zijn vrij terughoudend in het formuleren van doelstellingen voor het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Maar intussen bouwt de Aziatische mogendheid, net als Abu Dhabi, aan ‘s werelds eerste passiefstad. En al is het risico op een clean tech bubble er misschien groter, het blijft veelzeggend dat de investeringen in schone technologie door Amerikaanse durfkapitaalfondsen in 2008 het dubbele bedroegen van de Europese.

Tenzij Europa er snel in slaagt om niet alleen ambitieuze doelstellingen te formuleren, maar daar ook concrete realisaties aan te koppelen, dreigt een nieuw ICT-scenario. Het oude continent heeft de trein van de informatietechnologie grotendeels gemist. Het mooie weer wordt gemaakt door Amerikaanse en Aziatische concurrenten, met technologie die in veel gevallen een Europese oorsprong heeft. Zo’n scenario kan alleen vermeden worden als Europa het gebakkelei over de kostprijs van de milieuplannen kan overstijgen. De afgelopen EU-top was op dat vlak rampzaliger dan sommige politieke leiders beseffen.

Door Luc Huysmans

Tenzij Europa snel concrete resultaten boekt, dreigt een nieuw ICT-scenario.