Eurocrisis: het Griekse kantelmoment

De exit van Griekenland uit de eurozone komt nu heel snel dichtbij. Het drama zal daar echter niet stoppen.

De man blinkt niet altijd uit door nuchtere analyses maar Jean-Claude Juncker, de eerste minister van Luxemburg en voorzitter van de eurogroep van ministers van Financiën, deed vanochtend een zeer opgemerkte uitspraak. Juncker claimt dat “Griekenland niet tegen elke prijs in de eurozone moet blijven”. Zulk een uitspraak was tot enkele dagen terug letterlijk ondenkbaar. Het Grieks referendum doet de geesten in snel tempo kantelen.

Het is maar weinigen opgevallen maar eigenlijk spraken de Grieken zich al uit over het saneringsprogramma dat Europa en het IMF aan hen oplegt. Uit een opiniepeiling eind vorige week, waar o.m. de Wall Street Journal begin deze week over berichtte, bleek dat een meerderheid van de Grieken die sanering afwijst. Een exit uit de eurozone is dan het erg onvermijdelijke gevolg. Reeds in april vorig jaar argumenteerden we dat de minst slechte optie voor Griekenland een exit uit de eurozone was. Dat is vandaag nog veel meer het geval dan het toen was alhoewel een exit ook een erg kostelijke optie om lichten is. Maar er zijn geen goede opties meer voor Griekenland.

Het zou overigens heel naïef zijn om te denken dat met een exit van Griekenland, zelfs indien dat op een geordende manier zou kunnen, de problemen van de baan zouden zijn, verre van zelfs. Nagenoeg onmiddellijk zou de vraag rijzen of ook een land als Portugal niet beter zou uittreden. De Portugese economie gaat in snel tempo het Griekse voorbeeld achterna. En stopt het dan met Portugal of komen dan weer andere, en helaas veel grotere, landen ook in het vizier? Zulke een negatieve spiraal heeft niks met irrationaliteit van markten te maken maar alles met het onvermogen van de euroleiders om tot ernstige, geloofwaardige besluitvorming te komen.

Voor welke groep van landen er ook overblijft, het probleem van de levensvatbaarheid van de monetaire unie zal zich na de exit van Griekenland en eventuele andere onverkort blijven stellen. Ook zonder Griekenland en Portugal moet de eurozone naar een politieke unie opdat de monetaire unie kan overleven. Dezelfde knopen zullen moeten worden doorgehakt als die welke vandaag maar niet doorgehakt raken.

Johan Van Overtveldt