EU wil ‘verkoop met verlies’ toelaten

De kans is groot dat Europa vanaf volgend jaar verkopen met verlies toelaat. De kleinhandelaars houden nu al hun hart vast.

Verkopen met verlies. Het lijkt op economische harakiri, en daarom was het totnogtoe in heel wat Europese landen verboden. Toch heeft de EuropeseCommissie, na voorbereidend studiewerk van een groep deskundigen, een voorstel ingediend om het verkopen met verlies in de hele Europese Unie toe te laten. Volgens Jennifer Baarn van de Commissie is de huidige Europese voorzitter, Spanje, het voorstel zeer genegen en zullen de onderhandelingen goed opschieten.

Als het voorstel wordt goedgekeurd, zal er trouwens meer mogen dan alleen maar met verlies verkopen. In België zouden ook de sperperiode en het verbod op koppelverkoop sneuvelen. Met deze maatregelen wil de Europese Commissie de verkoopbevordering in de interne markt stimuleren. De experts stelden vast dat bedrijven tot op heden weinig gebruikmaken van grensoverschrijdende, verkoopbevorderende acties. Dat heeft alles te maken met de rechtsonzekerheid. De nationale wetgevingen in de EU durven nogal eens te verschillen. Zo mag men in Duitsland bijvoorbeeld geen cadeau aanbieden dat een “buitensporige aantrekkingskracht” op de consument uitoefent. Maar hoe kan een Belgisch bedrijf inschatten wat “buitensporig” is? Voor de ondernemingen is het dan ook nagenoeg onmogelijk om een Europees commercieel beleid te voeren. “De keuze van de Europese consument blijft dus beperkt tot aanbiedingen van binnenlandse bedrijven. Het gevolg is dat die consument niet kan profiteren van het ruimere aanbod en de grotere concurrentie op de interne markt,” aldus de deskundigen in hun rapport.

Kleinhandel houdt adem in

Met haar voorstel wil de Commissie de concurrentie in Europa aanzwengelen. Een ander argument is dat het ontwerp, de uitvoering en de communicatie van verkoopbevorderende acties in de EU goed zouden zijn voor ruim één miljoen banen. Dat kan tellen, zeker nu het economisch iets minder goed gaat.

Toch stuit het EU-voorstel – en vooral het idee om verkopen met verlies mogelijk te maken – op heel wat verzet. Kris Peeters van de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo) vindt bijvoorbeeld dat het in de kaart van de grote distributeurs speelt. “Die kunnen zonder veel moeite de Belgische distributie ontwrichten. België telt nog altijd een groot aantal kleine handelszaken. Wanneer de grote spelers met verlies gaan verkopen, zullen de kleintjes gewoon uit de markt worden geprijsd. De rentabiliteit van de mastodonten zal daar nauwelijks onder lijden, want de marge die ze in België verliezen, zullen ze wel in een ander land recupereren.”

Peeters denkt ook dat de consument zich bedrogen zal voelen en het noorden zal kwijtraken, bij gebrek aan een referentiekader. “De ene dag zal hij voor een product 8 euro moeten betalen, terwijl hij een week later hetzelfde product voor 5 euro zal vinden.”

Tussen haakjes: de leverancier móét op de hoogte worden gebracht als de distributeur zijn producten met verlies verkoopt. Op die manier zal de consument de economische waarde van het product juist blijven inschatten, meent de Commissie. Zonder die informatieplicht zou hij kunnen denken dat het om een product van mindere kwaliteit gaat. Dankzij de meldingsplicht zullen leveranciers die vrezen dat dergelijke acties hun merkimago schade kunnen toebrengen, hun distributeurs ook kunnen verbieden om onder de prijs te verkopen. Maar dat wordt door experts veeleer gezien als een theoretisch verweermiddel, aangezien de leveranciers steeds meer in de machtsgreep van de distributeurs komen te zitten.

Dirk Van Thuyne

Als het Europese voorstel wordt goedgekeurd, wordt ‘verkopen met verlies’ mogelijk, en sneuvelen de sperperiode en het verbod op koppelverkoop.