Er zijn apothekers te veel

Geld zet mensen in beweging. Vorige vrijdag, 22 november, hielden de apothekers een voormiddag de deuren dicht. Ze vinden dat ze het slachtoffer van de aangekondigde besparingen in de ziekteverzekering zijn. Maar dat vindt iedereen in de gezondheidssector. Opvallend is dat ze met een beschuldigende vinger wijzen naar de geneesmiddelenindustrie. Die levert steeds duurdere medicijnen, maar de marge van een apotheker is geplafonneerd op 7,43 euro.

Zelf zeggen de apothekers dat ze hun inkomen door de voorgestelde besparingen 11% naar beneden zien gaan. Dat brengt de rentabiliteit van hun business in gevaar. Misschien kan minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke ( SP.A) proportionele marges uitdokteren? Hoe duurder het product, hoe kleiner de procentuele marge voor de distributie. Zo evolueert tenminste de marge mee met de prijs van de afgeleverde producten. En omdat ruim 50% van de geneesmiddelen in de dure categorie vallen, moet dat tijdelijk wel zoden aan de dijk zetten.

De cruciale vraag is echter of je de distributie van geneesmiddelen niet moet openstellen voor commerciële mastodonten als Carrefour of Delhaize. Geneesmiddelen zijn geen doordeweekse producten, maar de belangrijkste activiteit van apotheken is gewoon de distributie van terugbetaalde voorschrijfgeneesmiddelen. Graag benadrukken apothekers hun adviserende rol, maar al bij al krijgen ze daarvoor geen enkele vergoeding. De overheid bepaalt en betaalt de marge van deze ondernemers op het aantal afgeleverde voorschriftgeneesmiddelen. Die marge verhogen, brengt een hogere publieksprijs mee en zorgt – als de patiënt tenminste niet voor de meerkost opdraait – voor extra druk op het budget van de ziekteverzekering. Voor de overheidsfinanciën voorwaar een ongezonde aanpak.

België heeft relatief gezien veel apotheken. Alleen in Griekenland zijn er nog meer. Het aantal klanten per apotheek ligt daarom lager dan in onze buurlanden. In 1994 kondigde de overheid een moratorium af op nieuwe apotheken. Die vestigingswet garandeert blijkbaar niet langer rentabiliteit. Bovendien dalen de prijzen voor over te nemen apotheken. En een wetsvoorstel om slechts één apotheek per eigenaar toe te staan, raakte nooit goedgekeurd. Het lijkt er veel op dat de markt intussen al overtuigd is dat er te veel apotheken zijn. Het enige alternatief is wellicht de verdeling van geneesmiddelen openstellen voor traditionele distributieketens. Die hebben schaalvoordelen en kunnen bij de geneesmiddelenindustrie kortingen afdwingen op basis van het volume. Niet-rendabele apotheken gaan dan dicht en jammer genoeg komt een stuk van de medicijnenmachine in de commerciële sfeer.

Maar wat is er mis met een gediplomeerd apotheker in de supermarkt? Niets. De sleutel in de gezondheidszorg ligt immers bij de artsen, hun voorschrijfgedrag en advies zou door geen enkel commercieel belang mogen worden aangetast. Hoe sympathiek en waardevol ook, een apotheker is uiteindelijk de uitvoerder met kennis van zaken. En apothekers die geloven in de meerwaarde van hun adviserende rol, kunnen zich in een open markt juist onderscheiden van de onpersoonlijke winkelketens. Er is toch ook plaats voor delicatessenwinkels?

Roeland Byl [{ssquf}]