ENRONITIS IS SCHADELIJKER DAN AANSLAGEN

“Het staat buiten kijf dat 11 september op alle vlakken een zware schok heeft veroorzaakt,” zegt Robert Litan, directeur Economische Studiën van het prestigieuze Brookings Institution in Washington. “Maar ik ben er hoe langer hoe meer van overtuigd dat de geloofwaardigheidscrisis die ontstond door de frauduleuze faillissementen van Enron en Worldcom en de vele andere misstanden die de jongste maanden vanuit corporate America opborrelden, uiteindelijk zwaarder zullen doorwegen op de economische ontwikkeling dan de ramp van 11 september. Door de directe betrokkenheid van verschillende mensen uit de Bush-administratie komt ook de geloofwaardigheid van politiek Amerika steeds meer in het gedrang.” Litan zit met deze analyse duidelijk op een andere golflengte dan Harvey Rosenblum (zie hoofdtekst).

Robert Litan en zijn medewerkers probeerden de voorbije weken tot een concrete inschatting te komen van de economische kosten van de schandalen rond corporate America. “Wij gaan ervan uit dat de terugval op de beurzen met 20 à 25% sinds maart 2002 in hoge mate aan Enron, Worldcom en aanverwante toestanden valt toe te schrijven. Die terugval leidt tot verminderde consumptie bij de particulieren, en tot lagere investeringen bij de ondernemingen,” aldus Litan. Voor de cijfermatige inschatting van die effecten steunde zijn onderzoek op de gegevens die de Fed, de Amerikaanse centrale bank, hanteert. Litan: “Het resultaat van onze berekeningen was dat we op één jaar een daling van het bruto binnenlands product met 0,2% tot 0,5% mogen verwachten. De meest waarschijnlijke punctuele inschatting van de kosten bedraagt 35 miljard dollar. De economische kosten van de schandalen zullen dus wellicht hoger liggen dan wat we na 11 september uitgeven aan een hogere structurele binnenlandse veiligheid.”

“Op langere termijn ziet de daling van het BBP als gevolg van Enronitis er nog indrukwekkender uit: -0,4% tot -0,9% na twee jaar, en -0,5% tot -1,2% na drie jaar,” aldus Litan. “Op een termijn van tien jaar kan de schade die de schandelen veroorzaakten zelfs oplopen tot 2,5% van het BBP.”

De directeur van het Brookings Institution vermoedt zelfs dat die cijfers de ware impact van het gesjoemel nog onderschatten. Litan: “We hebben geen rekening gehouden met allerhande indirecte maar daarom niet minder reële neveneffecten. Bovendien leert het verleden ons dat het erg lang duurt om te herstellen van een duik die door een fundamentele vertrouwensschok is veroorzaakt. Elf september creëerde een schok die snel wegtrok. Iets als Enronitis blijft veel langer negatief inwerken op het gedrag en de verwachtingen van de consumenten en de producenten.”

“De economische kosten van de schandalen rond Enron en Wordcom liggen rond de 35 miljard dollar.”

(Robert Litan, Brookings Institution)