ENQUETE. De vrouwen zijn beter

Sodexho is tot op het hoogste niveau de vrouwvriendelijkste onderneming van België. Het bedrijf werd gekozen op basis van een door Trends en Trends-Tendances gevoerde enquête.

Tweeënveertig procent van de aktieve bevolking. Zeventien procent van de kaderleden. Vier procent van de leden van het direktiekomitee.

Dat is de positie van de vrouwen in het Belgische bedrijfsleven. Konklusie : de mannen blijven de lakens uitdelen.

Wanneer vrouwen toch in het direktiekomitee geraken, is het meestal toevallig, maar soms ook omdat het bedrijf in kwestie daadwerkelijk op alle niveaus een filozofie van gelijkheid van kansen heeft ingebouwd. Het zijn die bedrijven die Club L (zie kader Vrouwenklub) wil onderscheiden. Na een enquête van Trends en Trends-Tendances bij de duizend belangrijkste bedrijven van de Top 30.000 en de grootste banken en verzekeringsmaatschappijen, werden 17 ondernemingen gekozen uit de 111 die de vragenlijst hadden beantwoord. De selektienorm was de aanwezigheid van vrouwen in het direktiekomitee. Een jury heeft die 17 onder de loep genomen en Sodexho aangeduid als de onderneming die vrouwen de meeste kansen geeft om verantwoordelijke posities te bereiken. Op alle niveaus van het bedrijf, dat 2417 werknemers telt (van wie 64 % vrouwen), zijn vrouwen aanwezig. Bij de kaderleden is 40 % vrouw.

Het Belgische filiaal (jaaromzet 5 miljard frank) van de Franse groep voor kollektieve restauratie heeft twee vrouwen in zijn direktiekomitee, dat in totaal negen leden telt. Adrienne Axler (40 jaar, twee kinderen) en Germaine Delmez (38 jaar, drie kinderen) zijn operationele direktrices.

Adrienne Axler leidt ongeveer 800 mensen in 120 produktiecentra, met een omzet van 1,5 miljard frank in de gezondheidssektor. Ze is van Tsjechische afkomst en heeft tot haar 13de in Praag gewoond, tot ze naar Nederland verhuisde en daar verder naar school ging. In België studeerde ze hotelmanagement, maar ging ze aan het werk in de kollektieve restauratie. “Dat was een bewuste keuze, ” vertelt ze. “Ik wou namelijk een gezin stichten en ik wist dat je je in die sektor beter kan organizeren dan in het hotelwezen. ” Haar eerste beroepservaring deed ze op bij Eurest. Bij Belgorest kreeg ze een betere funktie. In 1990 stapte ze over naar Sodexho.

Germaine Delmez is bij Sodexho verantwoordelijk voor 20 produktiecentra met 1000 werknemers en een omzet van 2,5 miljard in bedrijven en besturen. Haar professionele loopbaan is wat meer bewogen dan die van haar kollega. Als handelsingenieur (Solvay), heeft ze een hele weg afgelegd : van BTI Ferodo (een distributeur van auto-onderdelen), over Materne Confilux, Ippa-bank, Scala en Vindex, tot een koppensneller haar in 1994 bij Sodexho introduceerde.

Germaine Delmez en Adrienne Axler hebben niets van hun vrouw-zijn moeten opgeven. Ze zijn vrouwelijk van kop tot teen en aarzelen niet om te zeggen dat zij een andere visie en andere prioriteiten hebben dan mannen. “Wij hebben zo hard moeten werken dat we ons veel meer dan de mannen bewust zijn van de toegevoegde waarde van elke mens en van het belang om iedereen te valorizeren, ” zucht Germaine Delmez. “Bovendien zijn wij flexibeler, ” vervolgt Adrienne Axler. “We hechten minder belang aan ons imago als baas dan aan de doelstellingen die we met ons team willen bereiken. Omdat we de hiërarchie negeren, zijn we toegankelijker en kommunikatiever. Vrouwen gaan recht op de zaak af, ze draaien niet om de pot ! ” Germaine Delmez : “Het is ons niet te doen om de sociale status, de gadgets en de titels die bij de funktie horen. “

Hun rode raad is het zoeken van uitdagingen, “maar ook koherentie en een konsekwente houding”, zegt Germaine Delmez nadrukkelijk. Die eis ziet ze als een gevolg van de grote inzet van de vrouw. Weer een verschil met het “mannenmanagement-model”. “Het is belangrijk dat er een overeenstemming bestaat tussen wat je bent en wat je doet, ” stelt Adrienne Axler.

Deze visies over carrièrebeleid of macht worden door veel vrouwen gedeeld. Monique Warnier, adjunkt administrateur-generaal van het Inasti, een organisme van openbaar nut : “Macht wordt door mannen op een andere manier benaderd dan door vrouwen. Mannen hebben meer de neiging macht als een doel op zich te beschouwen. Vaak wordt het uitoefenen van een leidinggevende funktie een uitdrukking van persoonlijke macht. Voor vrouwen in het beroepsleven ligt de belangrijkste doelstelling in het goed funktioneren van hun bedrijf of hun instelling. Macht wordt dan beschouwd als een middel om dat doel te bereiken. “

HET GEZIN.

En hoe past het gezin in dat alles ? Toegegeven : aan een man zouden we die vraag niet stellen. Toch kon ook François Leplat, de gedelegeerd bestuurder van Sodexho, het niet laten om Germaine Delmez bij haar aanwerving te vragen hoe ze haar beroepsleven kon verzoenen met de zorg voor haar drie kinderen. “Mijn man is elektronicus bij Cockerill-Sambre, ” antwoordt ze. “Hij past ‘s avonds op de kinderen… ” De man van Adrienne Axler is zelfstandige en neemt heel de praktische kant van het huishouden op zich. “We hebben samen beslist dat we mijn loopbaan zouden steunen, ” vertelt Adrienne Axler. “Ik moet toegeven dat de twee niet echt samengaan. Als een vrouw werkt zoals ik het doe, moet ze aanvaarden dat ze geen volmaakte huisvrouw kan zijn en dat ze de macht over het huishouden moet afstaan. Ik besef dat het een buitenkans is dat ik een man als de mijne heb. “

Uit een studie van Korn Ferry-Carré Orban International blijkt dat de kombinatie kaderfunktie-gezin steeds beter samengaat. In 1982 lag het aandeel van gehuwde vrouwelijke kaderleden op 49 % en 61 % had geen kinderen. In 1992 toen de enquête herhaald werd was 70 % gehuwd en hadden de meesten onder hen één of twee kinderen.

En als uitsmijter : uit dezelfde studie blijkt dat vrouwelijke kaderleden hun loon in tien jaar tijd zagen verdubbelen. Niet onbelangrijk, want het loonverschil tussen mannelijke en vrouwelijke kaderfunkties bedraagt nog steeds 35 %. Eén troost : bij koppels waar beide partners op kaderniveau werken, verdienen de vrouwen meer dan hun echtgenoten (66 % van het gekumuleerde inkomen).

M. Br.

GERMAINE DELMEZ EN ADRIENNE AXLER (SODEXHO) Topkaders die echte vrouwen blijven en een andere en efficiëntere managementstijl hebben dan mannen.