eNieuws moet betalend worden

Met de gedeeltelijke samensmelting van hun print- en digitale activiteiten kopen de mediagroepen Corelio en Concentra extra tijd om zich her uit te vinden. Het is maar de vraag of ze genoeg uitstel krijgen om te profiteren van de groei van de Belgische e-commerce, de allesbepalende factor.

Met de gedeeltelijke samensmelting van hun print- en digitale activiteiten kopen de mediagroepen Corelio en Concentra extra tijd om zich her uit te vinden. Het is maar de vraag of ze genoeg uitstel krijgen om te profiteren van de groei van de Belgische e-commerce, de allesbepalende factor.

Uitgevers dreigen zichzelf in de vernieling te rijden als ze zich niet aanpassen aan de digitalisering. De dalende inkomsten uit printactiviteiten worden onvoldoende gecompenseerd door die uit digitale activiteiten. Corelio en Concentra bundelen de krachten om zich te wapenen tegen die onzekere tijden. Ze werkten al samen voor het drukken van hun kranten.

Als de Raad voor Mededinging de oprichting van hun joint venture Het Mediahuis goedkeurt, herbergt die onder meer de krantentitels Het Belang van Limburg, Gazet van Antwerpen, Het Nieuwsblad en De Standaard. Het Mediahuis zou daardoor een marktaandeel van 59 procent hebben op de lezersmarkt en 66 procent bij de krantenadvertenties. Daarmee lijkt een hecht en dominant blok te staan tegenover de kranten Het Laatste Nieuws, De Morgen en De Tijd van De Persgroep.

Corelio en Concentra maakten of flirtten de afgelopen jaren met verlies. Daarom moeten ze oppassen dat ze samen geen nog grotere put delven. In de nieuwe constructie sneuvelen er wellicht banen, zowel bij de ondersteunende diensten als bij de redacties. Her en der dook in de Vlaamse media de vergelijking op met de Amerikaanse superbelegger Warren Buffett. Onlangs heeft hij enkele lokale Amerikaanse kranten opgekocht en omgevormd tot een groep. De impliciete redenering achter die vergelijking is dat zelfs een beursgoeroe een traditioneel mediabedrijf nog een goede investering vindt, zolang die voldoende kritische massa heeft.

De situatie in Vlaanderen is totaal verschillend. Buffetts investering is bescheiden en zorgt vooral voor een positieve pr. Hij zit bovendien niet om cash verlegen. Voor Corelio en Concentra zal Het Mediahuis op veel kortere termijn moeten renderen. Zeker Corelio zal de dividenden van de nieuwe joint venture nodig hebben om de tegenvallende participatie in de SBS-zenders Vier en Vijf te compenseren. Alleen is de vraag of de kassa van het nieuwe dochterbedrijf snel en luid rinkelt. Een herstructurering kost nu eenmaal tijd en geld.

De werkingskosten van de nieuwe groep kunnen lager liggen en de kranten extra tijd gunnen om zich digitaal her uit te vinden. Maar ook dat betekent niet meer dan een aantal jaren uitstel van die onvermijdelijke deadline waarbij traditionele mediabedrijven voldoende geld moeten halen uit de digitale advertentie- en lezersmarkt.

Vooral dat laatste is aartsmoeilijk. Op het internet wil voorlopig slechts een fractie van de gebruikers betalen voor nieuws. Als mediabedrijven daar geen afdoend antwoord op vinden, komt er pas echt een verschraling van het aanbod, meer dan met het krantenduopolie Mediahuis-De Persgroep.

Ook de overheid is beducht voor een kaalslag in de mediasector. Maar het laatste wat die moet doen, is nog meer directe en indirecte steun uitdelen of de royale toelage van de openbare omroep nog verhogen. Het is veel beter om e-commerce te stimuleren. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zijn voorlopers op dat gebied en daar zie je duidelijk een aanzuigeffect in de verkoop van digitale producten en diensten. Als de consument meer gewend is om online schoenen en juwelen te kopen, zal die ook meer geneigd zijn om te betalen voor nieuws of e-boeken.