EKONOMISCH BELEID

CYNISCHE REKENKUNDE.

Laat ons vaststellen dat er op de begrotingswagen alvast geen handrem zit. Bovendien blijkt echter, dat eens de kar de berg af, er ook geen voetrem bestaat waarmee het financieel gedonder zou kunnen worden gestopt. Omdat het met name tot de vastgegroeide traditie van de ex-departementen behoort, een goedgekeurd budget tot de laatste frank op te souperen in Trends van 1 april 1976.

De stille en waarschijnlijk op korte termijn onvervulbare hoop is dat de Belgische ekonomie opnieuw voldoende vaart zal krijgen om tekorten van tientallen miljarden als nevenzaken af te doen. Het fundamentele probleem blijft dat het produktieve draagvlak voor de huidige welvaart steeds maar smaller wordt in Trends van 15 april 1978.

Wie bezorgd is om de werkloosheid en ruimte wil scheppen voor meer investeringen en ekonomische bedrijvigheid moet een loonmatiging, die best sterker is dan in het buitenland, ernstig nemen in Trends van 1 november 1979.

Vergeet die Arabieren, de Wetstraat is schuldig. Niet de Opec maar wel een opeenstapeling van foutieve beleidsbeslissingen heeft de Belgische ekonomie ten gronde gericht. De loonkostevolutie vormt niet de enige oorzaak van de uitpersing van de industriële sektor. Een tweede element bestaat uit de dodelijke weerslag van de huidige ondernemingsfiskaliteit in periodes van inflatie, meer bepaald wat betreft de afschrijvingen en de ondernemingswinst. De vanaf midden 1974 beduidend oplopende werkloosheid joeg het overheidsdeficit omhoog, nadat de overexpansie van 1972-73 ons reeds met een relatief groot tekort had opgezadeld. Niettemin namen de opeenvolgende regeringen tegenover het werkloosheidsprobleem, en tegenover de minder gunstige ekonomische situatie in het algemeen, de houding aan dat een expansief budgettair beleid het meest soelaas kon bieden in Trends van 30 maart 1984.

Al tien jaar volgen de beloften van bezuinigingen mekaar op. De cijfers zien er prachtig uit, ze kloppen op papier tot vier nullen na de komma’s, maar nooit met de werkelijkheid. De Wetstraat gonst van de bestedingsdrift, van de hypokriete verzinsels om selektief te relanceren. Van het eenvoudige feit dat de pot leeg is, wenst niemand kennis te nemen. Guy Verhofstadt is de enige politicus van de jongste lichtingen die met meer dan lippendienst bewees te zullen saneren. In de jaren zestig was er een parlement dat funktioneerde en niet volgepropt was met ja-knikkers van de partijen. Vandaag doet men ongegeneerd verder met vestzak-broekzak-operaties. Eindeloos en hopeloos in Trends van 4 augustus 1988.

Als termijnvisie heeft Verplaetse gelijk : een open, door indexaties allerhande gehandicapte ekonomie als de Belgische kan alleen maar met een sterke munt overeind blijven. Het is echter evenzeer waar dat zo een beleid bij een zwakke konjunktuur gekoppeld aan een halfbakken beleid inzake loonkosten, in de uitvoersektor jobs bij trosjes doet vallen in Trends van 18 februari 1993.

Vooral onze Nationale Bank ligt met deze herziening naar een min 1,7 % (van het bruto binnenlands produkt in plaats van min 1,3 %) nu definitief vast wat o.m. ook dit blad (als Einzelgänger, en met de nodige verdachtmakingen van de Nationale Bank als toemaatje) reeds ruim een jaar argumenteert : de voorbije recessie beet veel dieper in ons ekonomisch weefsel dan de Belgische centrale bank tot nu toe wil toegeven. Het is duidelijk dat zeker goeverneur Fons Verplaetse er nu op spekuleert dat dit nieuwe cijfer stiekem in de tabellen wordt opgenomen zonder dat daarbij diskussies uit het verleden nadrukkelijk opnieuw worden opgerakeld in Trends van 31 oktober 1994.

Het is de ironie van het lot dat net op het moment dat de instelling statutair onafhankelijker dan ooit is t.o.v. de politiek, de Nationale Bank méér dan vroeger een regeringsrol vervult. De top van de Bank wringt zich in bochten om die realiteit te verdoezelen, maar slaagt daar steeds minder in. Dat goeverneur Verplaetse niets onverlet laat tot en met de suggestie van kromme begrotingstechnieken om de regering-Dehaene het leven zo aangenaam mogelijk te maken, weet vandaag iedereen. Het kan niet dat in een beschaafde, zgn. hoog ontwikkelde demokratie een centrale bank carte blanche krijgt om taktische spelletjes op te voeren met de statistieken, de basisvoeding voor een ernstig beleid in Trends van 21 november 1994.