Eindtermen

Hoofdredacteur Piet Depuydt is met vakantie.

Een hooggeplaatst gezelschap – met toplui van de NMBS en politici van vooral socialistische signatuur – trok afgelopen maandag naar het Duitse Karlsruhe. Doel: de lokale interpretatie van light rail bestuderen. Voor de niet-kenners: light rail is een tram die ook op treinsporen rijdt. De boodschap: al sinds 1974 wimpelt de NMBS vragen over de haalbaarheid van een dergelijk concept af; het wordt wel eens tijd dat we het nu grondig bestuderen.

De gasten kregen er onder meer te horen dat het 280.000 inwoners tellende stadje, gul profiterend van subsidies van de federale overheid en de deelstaat, een slordige 1,5 miljard euro investeerde in infrastructuurwerken, en enkele honderden miljoenen euro’s in rollend materieel. Het resultaat van al die geldstromen mag gezien worden. Trams rijden door autovrije centrumstraten, en verbinden stadjes van 20.000 tot 25.000 inwoners uit de periferie met de kernstad.

Voetnoot: minister Johan Vande Lanotte (SP.A) merkte tot zijn blijdschap op dat de tarieven die de lokale vervoersorganisator hanteert, vrij laag zijn. Met die nuance dat elke passagier vanaf zes jaar wel betaalt.

Het staat in schril contrast met de ontwikkelingen in Vlaanderen. Eerst de bloemetjes: er wordt de jongste jaren opnieuw in infrastructuur geïnvesteerd. Op 1 september wordt het Deurganckdok in gebruik genomen, dat de Antwerpse haven weer voor enkele jaren ruimte geeft om te groeien. De onderhoudsbeurt van de ring rond de Scheldestad zou al op 30 augustus klaar zijn. De Lijn kreeg sinds midden jaren negentig enkele honderden miljoenen euro’s toegeschoven, met een forse passagiersgroei tot gevolg – de getelde aantallen zijn wellicht betwistbaar, de stijging niet.

Helaas: aan de bloemetjes die we gooien, hangen de bloempotten nog. Het Deurganckdok zal klaar zijn, maar iedere verkeersspecialist houdt zijn hart vast. Want de huidige verbindingen zijn ontoereikend om de aan- en afvoer van – op kruissnelheid – 5 miljoen containers extra op te vangen. De ring is eerder klaar dan gepland, maar bevindt zich daarmee precies op het niveau van twee jaar geleden, toen files net zo goed dagelijkse kost waren. Van innovatieve alternatieven als een brug of zelfs maar een eenvoudig extra rijvak is niets in huis gekomen. Uitstel van de onderhoudsbeurt was onmogelijk, maar het nadenken over dit soort oplossingen had wél vroeger kunnen beginnen.

Vlaams minister van Openbare Werken Kris Peeters (CD&V) verwoordde het afgelopen week mooi in De Standaard: wat baat het om in De Lijn te investeren, maar niet in de wegen waar De Lijn over rijdt? Hij pleit terecht voor een inhaalbeweging op het vlak van infrastructuur en onderzoek & ontwikkeling.

De torenhoge staatsschuld en de sociale uitgaven – mensen stemmen, beton niet – hebben op budgettair vlak één groot slachtoffer gemaakt: de overheidsinvesteringen. Die leggen, als ze verstandig worden aangewend, nochtans de basis voor onze toekomstige welvaart. Op blz. 52 pleit ook UA-transporteconoom Willy Winkelmans voor door de overheid vastgelegde eindtermen. Waar willen we met onze mobiliteit naartoe? Wie durft het gratis busvervoer voor 65-plussers afschaffen, wetende dat gepensioneerden straks de meerderheid van de stemgerechtigden zullen uitmaken?

Op dat vlak was een andere beslissing van minister Vande Lanotte, anderhalve week geleden, veelzeggend. Het Oostendse SP.A-kopstuk blokte een windmolenpark af dat op de Vlakte van de Raan – een zandbank, twaalf kilometer voor Knokke – zou worden gebouwd. Reden: hij kiest, dixit zijn woordvoerder, voor “het beste project met de minste weerstand”. In de wetenschap dat het Thorntonproject (dertig kilometer in zee) risicovoller en duurder is, lijkt vooral dat laatste element te hebben doorgewogen.

Met andere woorden: de eindterm werd weer eens bepaald door de volgende verkiezingen.

Luc Huysmans

Waar willen we met onze mobiliteit naartoe? Wie durft het gratis busvervoer voor 65-plussers afschaffen, wetende dat gepensioneerden straks de meerderheid van de stemgerechtigden zullen uitmaken?