Eigen natie eerst

De haven van Antwerpen staat voor cruciale dagen. De strijd om de toewijzing van de nieuwe containerterminal is losgebarsten. Havenschepen Delwaide waarschuwt voor een uitverkoop van de Antwerpse havenbelangen.

Voor einde januari beslist het Antwerpse havenbestuur normaal gezien over de concessie voor de derde én de vierde (gezien de onverwacht sterke groeicijfers) containerterminal. De Antwerpse havenschepen Leo Delwaide (VLD) laat even in zijn kaarten kijken.

Geen monopolies?

Twee kandidaat-operators, Noord Natie en Hessenatie (dat overigens nog eens een afzonderlijk bod uitbrengt met rederij MSC), baten voor de Scheldesluizen al een containerterminal uit. Fernand Huts, topman van de vierde kandidaat Seaport Terminals, stelt dus dat een toewijzing aan één van zijn twee concurrenten – die overigens vandaag al samenwerken – de monopolievorming in de hand werkt.

Delwaide: “De sterkte van de Antwerpse haven is de onderlinge concurrentie van de behandelaars. In Rotterdam, waar Europe Combined Terminals (ECT) de plak zwaait, is er een feitelijk monopolie in de containerbehandeling. Rederijen zien dit niet graag.”

Meer en meer rederijen nemen zélf de behandeling over. Zo wees Rotterdam bijvoorbeeld een terminal toe aan Maersk Lines. De kandidatuur van MSC voor de nieuwe terminal opent ook in Antwerpen het debat over de zogenaamde dedicated terminals. Agha, de belangenvereniging van de Antwerpse (privé-)havenbedrijven is erg kritisch over dit concept.

Delwaide wil hierover een “sereen debat”. Blijkbaar wil hij MSC, de grootste klant van de Antwerpse haven, niet voor het hoofd stoten. De havenschepen, cryptisch: “In principe kan een rederij – onder strikte voorwaarden van non-discriminatie ten aanzien van concurrenten – gerust een terminal uitbaten. Ik kan me voorstellen dat een bestuur dit toelaat om een rederij aan te trekken.”

Geen uitverkoop.

Ook op het vlak van de nationaliteit van de uitbater heeft Delwaide zijn bedenkingen. Vreest de havenschepen dat de geruchten naar aanleiding van de financiële moeilijkheden van CMB waarheid worden? Er wordt immers openlijk gespeculeerd dat Hessenatie – parel in de CMB-kroon – zal worden verkocht aan een internationale groep. In elk geval klinkt op het Havenhuis een dreigende waarschuwing: “De aandelen van de kandidaat-uitbater van de derde containerterminal zullen niet van vandaag op morgen mogen worden overgedragen aan een buitenlandse onderneming. Onze uitbatingsvoorwaarden zullen zeer strikt zijn en een mogelijke overname bemoeilijken. De uitverkoop van België heeft lang genoeg geduurd.”

Antwoordt een havenbaron uit de privé-sector: “Dat is een vrome wens. Maar hoe zet je dat om in een juridisch afdwingbare clausule?”

In Nederland was er onlangs een gelijkaardige discussie, toen bekend raakte dat de Hongkongse groep Hutchinson Whampoa 45% zou nemen in de containerbehandelaar ECT. Enkele weken geleden besliste de Rotterdamse gemeenteraad dat de stad voor 30% kon participeren in ECT. Zo’n stap ziet Delwaide alvast niet zitten. “Dat het bestuur van een kleine haven als Zeebrugge een publieke participatie neemt in een behandelaar, kan ik begrijpen omdat het aantal aanbieders van havendiensten eerder beperkt is,” stelt hij. “Maar een grote haven als de onze – en Rotterdam – kan best neutraal blijven. Het is echt niet mijn bedoeling om met Hessenatie, Katoen Natie of Noord Natie in concurrentie te treden.”

HBR