EERSTE SMARTPHONE MET FAIRTRADE GOUD

Het Nederlandse smartphonemerk Fairphone gebruikt sinds kort gecertificeerd goud uit Peru. Het keurmerk Fairtrade (het vroegere Max Havelaar) gaf de productieketen van dat goud in januari het Fairtrade-label – een primeur binnen de consumentenelektronica.

Tabel van Mendelejev

Tantaal, wolfraam, koper, ijzer, nikkel, aluminium, tin, zilver, chroom, palladium en ga zo maar door. De lijst met bouwstoffen van een smartphone heeft veel weg van een tabel van Mendelejev. Voor de aanlevering van die metalen zijn de elektronicafabrikanten afhankelijk van de mijnbouw, een industrie die op zijn zachtst gezegd niet echt uitblinkt in duurzaamheid.

Ethisch en sociaal

Het Nederlandse bedrijf Fairphone, dat een zo eerlijk mogelijke smartphone wil maken, gebruikt mineralen die op een duurzame manier worden ontgonnen, het liefst uit regio’s waar conflicten hebben gewoed en waaruit de mijnbouwgroepen zich beetje bij beetje hebben teruggetrokken. Onder meer via partnerships met initiatieven als Solutions for Hope of Conflict-Free Tin rekent de onderneming op organisaties die bijdragen tot de ontwikkeling en de stabiliteit van die regio’s en die erop toezien dat de arbeiders een billijk loon ontvangen. Het tin van Fairphone komt uit Congo, het wolfraam uit Rwanda, allemaal gegarandeerd conflictvrij.

Arbeidsomstandigheden

Een paar jaar geleden onthulde een documentaire de arbeidsomstandigheden in de fabriek van Foxconn, de Chinese onderaannemer die onder meer de iPhone maakt en die in opspraak kwam omdat een aantal werknemers zelfmoord had gepleegd. Nog altijd vanuit het streven naar totale transparantie publiceerde Fairphone de lijst met al zijn onderaannemers. De tweede editie, de Fairphone 2, wordt in China geproduceerd door Hi-P, een onderaannemer met hoofdkwartier in Singapore. Samen met Hi-P is Fairphone een welzijnsfonds voor de arbeiders aan het oprichten. Maar rozengeur en maneschijn is het uiteraard allemaal niet. “De werknemers werken 66 uur per week, hoewel 60 uur volgens de wet het maximum is. We hebben Hi-P gevraagd de arbeidsduur te verminderen tot 60 uur, wat ze ook gaan doen, omdat ze willen bewijzen dat ze anders zijn”, zei een medewerker van Fairphone onlangs in het Franse blad L’Expansion.

Modulair

Van geprogrammeerde veroudering – de instelling die maakt dat een smartphone na een welbepaald aantal oplaadbeurten de geest geeft – is bij Fairphone geen sprake. Hij moet zo lang mogelijk meegaan en herstelbaar zijn. Bas van Abel, de stichter van Fairphone: “Net als een Billy-kast van IKEA is de telefoon opgebouwd uit afzonderlijke en vervangbare modules voor het scherm, de behuizing, de batterij, de microfoon, de luidspreker, enzovoort. Gaat het scherm of het fototoestel stuk, dan kan het met twee draaien van een schroevendraaier worden vervangen.”

Zakenmodel

In 2013 volstonden 25.000 vooruitbestellingen en een succesvolle crowdfundingcampagne om de productie van de Fairphone 1 te financieren. Het bedrijf wist in anderhalf jaar 16 miljoen euro bijeen te brengen. Momenteel worden de eerste 30.000 Fairphone 2-toestellen, die 525 euro per stuk kosten, geleverd. Dit jaar hoopt het bedrijf zo’n 250.000 toestellen te verkopen en een omzet van 70 miljoen euro te halen.

MARIE D’OTREPPE