EERLIJK AAN DE STREKKENDE METER

De Belgische markt reageert lauw op een keurmerk voor “schone kleren”. Met zijn nieuwste wintercollectie brengt textielhandel Sjamma Textielwerkplaats dynamiek in de markt.

De winkel is de enige in de straat, de afgelegen Citroënstraat in Gent. Promotieaffiches of reclameborden zijn ver te zoeken. “Dit is een Z-locatie,” lacht zaakvoerder Karin Kaashoek. “Maar we zijn ook niet op zoek naar het winkelende publiek. We willen de bewuste consument.”

De winkel heet Sjamma en het bedrijf heet voluit vzw Sjamma Textielwerkplaats. “Mode met meerwaarde,” luidt het onderliggende motto van de kledingzaak. Sjamma verkoopt uitsluitend textiel uit de Derde Wereld, waarvoor “een eerlijke prijs” aan de producenten wordt betaald. Er is aandacht voor de arbeidsomstandigheden, de scholing of de positie van de vrouwen. Ook termen als productondersteuning of continuïteit in de afname zijn geen loze begrippen.

De kledij in de winkel is bestemd voor mannen, kinderen en vrouwen: rokken, blouses, vesten, hemden. Maar de helft van de verkoop bestaat uit stoffen uit katoen en zijde, die per meter worden verkocht. “Het aanbod vanuit de Derde Wereld is niet geweldig groot en niet altijd in orde,” zegt Kaashoek. “We zouden graag 100% kledij uit ontwikkelingslanden verkopen. Maar de helft van onze verkoop is kledij die vooralsnog in België en Nederland wordt gemaakt.”

Karin Kaashoek startte vijf jaar geleden met Sjamma. Het concept komt overgewaaid uit Nederland, waar zeven winkels, onder de gezamenlijke naam Sari, reeds tien jaar “schone kleren” verkopen. Elk filiaal is financieel zelfstandig, en voert ook een onafhankelijk beleid. Maar de producten worden gezamenlijk aangekocht. Vier vijfde van het aanbod wordt geïmporteerd via de Fair Trade Organisatie, het dochterbedrijf van de Wereldwinkel. Nog eens een vijfde van het textiel wordt gekocht via de (Nederlandse) Landelijke Vereniging van Wereldwinkels. “Als klein bedrijfje kunnen we onmogelijk elk jaar opnieuw onze twaalf producenten controleren,” aldus Karin Kaashoek. “De Fair Trade Organisatie doet dat voor ons.”

Zelf werkt de beheerder gratis voor de vzw Sjamma Textielwerkplaats. Met haar zijn er tien andere vrijwilligers, onder wie de twee andere beheerders Bea Deboeck en Greet Lybeer. Sjamma haalde in 1997 1,4 miljoen omzet, en verwacht voor 1998 hetzelfde bedrag. “In België is er weinig animo,” vindt Karin Kaashoek. “De best verkopende winkel in Nederland, in Oene bij Apeldoorn, haalt een drie keer grotere omzet. Ook het effect van bijvoorbeeld de Schone Kleren Campagne was voor ons niet echt meetbaar.” Sjamma probeert daar op zijn manier iets aan te doen: via modeshows en twee nieuwe collecties per jaar moet de consument “mondiger” worden gemaakt. Of op zijn minst meer gesensibiliseerd.