Een verhaal van twee torens

China heeft wat met wolkenkrabbers. In 2014 moeten twee opvallende exemplaren af zijn, die symbool staan voor de twee wegen naar innovatie die China bewandelt.

De Shanghai Tower zou China’s hoogste gebouw worden, ware het niet dat Sky City, een ambitieus project in de stad Changsha, erover springt en de hoogste toren in de wereld moet worden. De filosofie, technologie, tijdschalen en bedrijfsmodellen voor beide torens kunnen niet verder uit elkaar liggen.

“Ik ben graag de tweede”, verklaart Arthur Gensler, medestichter van de architectenfirma die de drijvende kracht is achter het publiek-private consortium dat de Shanghai Tower bouwt. Het klinkt misschien niet sensationeel, maar het werkt. Zijn architectenfirma Gensler is een van de grootste ter wereld.

De Shanghai Tower bevat een waaier van kleine maar nuttige functies. Om de tien of vijftien verdiepingen hebben de architecten ruimte voorzien vol winkeltjes en ontmoetingsplekken, die een gemeenschapsgevoel moeten creëren. Ook aan de veiligheid is gedacht. Vluchtplateaus bieden dankzij brandscheidingstechnologie een veilige schuilplaats. De liften zijn ontworpen om rook buiten te houden, en zouden in geval van brand veilig kunnen worden gebruikt.

Het gebouw maakt ook uitgebreid gebruik van groene technologie, gaande van hernieuwbare energie tot luchttuinen. Het is niet de eerste constructie met een dubbele gevel en een getorst design, maar wel de eerste waarbij ze op zo’n grote schaal toegepast worden. Door de lagere windbelasting is voor de bouw minder staal en beton nodig. Elke fase van het project wordt gekeurd door externe experts, wat soms leidt tot uitgebreide (en dure) aanpassingen aan het ontwerp.

De grote sprong voorwaarts

De Shanghai Tower volgt het beproefde Chinese pad van de marginale verbetering; Sky City doet het omgekeerde. Het zet in op een grote sprong voorwaarts. De Broad Group, de firma achter het initiatief, ontwikkelde vernieuwende prefabtechnieken die het mogelijk maken hoge gebouwen snel op te trekken. Zo bouwde het in 2012 in vijftien dagen een hotel van dertig verdiepingen.

Zhang Yue, de miljardair achter Broad, gaat er prat op dat Sky City er in vier maanden kan staan. Als de toren de geplande 838 meter haalt, is hij tien meter hoger dan de Burj Khalifa in Dubai, nu nog het hoogste gebouw ter wereld. De onderste vijftien verdiepingen van het 202 bouwlagen tellende gebouw zullen kantoren, een school en een ziekenhuis bevatten. Op de bovenste verdiepingen is een hotel gepland, maar het grootste deel van de toren is residentieel.

Er rijzen evenwel heel wat vragen rond het project. De eerste spadesteek is al in juli 2013 gegeven, maar door onzekerheid over de voorschriften zijn de werken stilgelegd. Zhang lijkt te begrijpen dat het risico op falen een onderdeel is van vernieuwing. Hij zegt dat de “fabrieksarchitectuur”, zoals hij zijn aanpak noemt, gepaard gaat met angstaanjagende doorbraken. Zelfs als het mislukt, zegt hij, verdienen de inspanningen van zijn firma “alle sympathie”.

Voor Gensler is mislukken geen optie. Het Shanghai Towerproject “zal niet mislukken, omdat het bestaat uit marginale en niet uit baanbrekende innovaties”, benadrukt hij. “Net als de piramiden zal dit gebouw eeuwig bestaan.”

De auteur is redacteur Chinese bedrijven en financiën van The Economist

VIJAY VAITHEESWARAN

“Net als de piramiden zal de Shanghai Tower eeuwig bestaan”