Een rondje managers jennen

V incent van Quickenborne ( VU&ID) is een vlijtige parlementair die houdt van een groenlinks grapje en een jointje. In een roes van egalitarisme heeft hij met enkele progressieve vrienden – en bizar genoeg ook Paul De Grauwe ( VLD) – een wetsvoorstel geschreven om het inkomen van topmanagers en bestuurders van Belgische beursgenoteerde ondernemingen publiek te maken.

Van Quickenbornes voorstel zou eerlijker en sportiever zijn als hij in één adem ook het inkomen van de 75 ministers van onze federale, gemeenschaps- en gewestregeringen publiek zou laten maken. En als hij zou eisen dat hun vermogen tijdens hun mandaat door een onafhankelijk persoon wordt beheerd. Onze regeerders zijn maatschappelijk belangrijker dan managers en bestuurders en hebben een prioritaire voorbeeldrol. De privé-regelingen op de arbeidsmarkt tussen een onderneming en haar talent vallen daarbij in het niet.

Zijn Van Quickenborne en vrienden proactief? Worden dergelijke ontsluieringen in de toekomst onvermijdelijk, en kan men best om mythes uit de wereld te helpen (“Die PDG’s zijn allemaal multimiljonair”) het voortouw nemen? Ja, als in dit geval het spelletje “managers jennen” er niet te vingerdik zou opliggen.

Van Quickenborne vertegenwoordigt de afgunstmaatschappij. De spanning tussen de hoogste en de laagste inkomens stijgt telkens de technologie vooruit stormt. Dat toont historisch onderzoek naar de inkomens over lange periodes aan. In de negentiende eeuw verhoogde de vraag naar goed opgeleide arbeiders en groeide de afstand tussen hoge en lage inkomens. Hetzelfde effect speelde tijdens de technologische revolutie van de voorbije twintig jaar. Hoogconjunctuur over een langere tijd versmalt de kloof dan weer, laagconjunctuur – door het afstoten van ongeschoolden – verbreedt de kloof.

Als kaderlid of medekompaan van de Rotary kunt u – als het wetsvoorstel-Van Quickenborne goedgekeurd wordt – in het jaarverslag opzoeken wat uw PDG of vriend verdient. Dat “verdienen” is breed gedefinieerd. Heeft het bedrijf een optrekje in de Alpen dat de manager gratis mag gebruiken? Het zal verschijnen. Heeft het bedrijf een som klaar voor het lidmaatschap van De Warande, de Golf van Oudenaarde? Het zal verschijnen. Heeft het bedrijf een regeling voor de medische kosten (inclusief tandverzorging)? Het zal verschijnen.

Is er een probleem, en lost een wet dat probleem op? Voor de bestuurders is er geen probleem. Onze tantièmes zijn op uitzonderingen na een extraatje, zakgeld voor het goede leven. Daar werd traditioneel niet hard voor gewerkt, hoewel dit verandert. Van bestuurders worden meer kwaliteiten geëist, meer inzet en meer verantwoordelijkheidszin. Wie jaloers kijkt naar de 250.000 frank op jaarbasis die daar in 75% van de gevallen tegenover staat, mist respect voor de toegevoegde waarde van talent. Veel wijzer wordt Jan Publiek van de geïndividualiseerde inkomens van de bestuurders niet.

In internationale vergelijkingen scoren de Belgische topdirecteuren qua bruto-inkomen boven het gemiddelde, qua netto-inkomen (beschikbaar inkomen) eronder. De opwaartse druk, door het ontstaan van een Europese talentenpool, stijgt. Wil Van Quickenborne de hondenstiel van Philippe Bodson of Theo Dilissen overnemen? Dan zal hij minder tijd hebben om groenlinkse grapjes te bedenken.

Frans Crols