Een helend initiatief

Het verbod om ongedekte baisseposities te gebruiken op Duitse financiële waarden en CDS’en op Europese soevereine debiteurs, heeft veel ophef veroorzaakt. De beslissing van Angela Merkel verontrustte de marktoperatoren en ook de Europese regeringsleiders schenen verrast, hoewel het idee al maanden in de lucht hing.

Speculanten maken zich zorgen. Voor het eerst heeft een westers land echt een maatregel tegen hen durven te nemen. En hoewel de beslissing zelf weinig invloed op hun huidige activiteiten zal uitoefenen, beseffen ze maar al te goed dat die eerste stap door andere, nijpendere maatregelen zou kunnen worden gevolgd. Ze proberen de politici er nog van te overtuigen dat elke beknotting van speculatie het prille economische herstel om zeep zou kunnen helpen door een liquiditeitskrapte.

Dat argument is natuurlijk nep. Het verbod heeft niets te maken met een liquiditeitsbeperking, het wil alleen elke vorm van koersmanipulatie bannen. Wie de onderliggende stukken bezit, mag nog altijd een baissepositie innemen. Eigenlijk is de Duitse maatregel bedoeld om onbezonnen hefboomoperaties te vermijden. Het gevolg op de markten was dan ook een snelle afwikkeling van speculatieve posities.

Het is nog te vroeg om de uitwerking van de maatregel te beoordelen. De speculanten zullen vermoedelijk wraakacties tegen Duitse belangen nemen. Het is ook onduidelijk hoe de andere Europese lidstaten zullen reageren. Italië en Groot-Brittannië hebben de beslissing al veroordeeld en zijn niet van plan iets gelijkaardigs te ondernemen. Het standpunt van Frankrijk is minder duidelijk. Vermoedelijk heeft president Sarkozy er moeite mee dat iemand anders hem voor was.

Zuivering

Maar als regeringsleiders de maatregel niet boycotten en andere landen met invloed volgen, zal de uitwerking een positieve invloed op de markten uitoefenen. De activiteit zal worden gezuiverd. Dat zal in een eerste fase natuurlijk met veel instabiliteit gepaard gaan: iedereen zal zich moeten herpositioneren. Zodra de markten de parasitaire speculatie van zich hebben afgeschud, zullen ze een nieuw evenwicht zoeken.

Fundamenteel blijven de westerse landen met onmetelijk begrotingstekorten kampen. Economen blijven voorbijgestreefde maatregelen aanraden. Regeringsleiders die niet langer in staat zijn om die op te leggen, willen het budgettekort grondwettelijk beperken, ongeacht de heersende economische toestand. Zo’n absurditeit zal onvermijdelijk sociale onrust in de hand werken.

We bevinden ons op een keerpunt. Niet alleen financieel, maar ook politiek is er een omwenteling op til. Die zal chaotisch verlopen, met uiterst volatiele markten. Op obligatieniveau nemen de soevereine emittenten opnieuw het voortouw. Dat was vorige week al duidelijk te merken. Staatspapier op middellange en lange termijn verstevigde fors. Het betekent ook dat het risico op een gezondere manier benaderd zal worden. Rommelpapier dreigt onder druk te komen. Ook het bankpapier riskeert woelige tijden te kennen. Munten zullen niet gespaard blijven en zullen kortstondige schommelingen moeten verduren. We kunnen nu al gebruikmaken van de kortstondige verzwakking van de Scandinavische munten om bij te kopen. Het tijdstip is ideaal om winstgevende arbitrages te verrichten.

Door Jean-Pierre Avermaete

We bevinden ons op een keerpunt. Niet alleen financieel, maar ook politiek is er een omwenteling op til. Die zal chaotisch verlopen, met uiterst volatiele markten.