Een grote schoenendoos voor Zalando

Zalando neemt een magazijn van 128.000 vierkante meter in gebruik. Volgens de Duitse e-tailer is grootte wel degelijk belangrijk.

LAURENZ VERLEDENS IN ERFURT

De Duitse onlinewinkel voor schoenen en kleding Zalando heeft iets met superlatieven. Het wil de grootste zijn, met de ruimste keuze en de kortste levertermijn. Binnenkort heeft Zalando alvast het grootse e-commercemagazijn van Europa: 128.000 vierkante meter ofwel zeventien voetbalvelden groot en goed voor een investering van bijna 80 miljoen euro.

Het mastodontmagazijn komt op het GVZ (Güterverkehrszentrum, een logistiek centrum) van Erfurt, een stadje in het midden van Duitsland. Vandaag is er al 78.000 vierkante meter in gebruik, de tweede fase van 50.000 vierkante meter is in aanbouw. Want Zalando rekent nog op een sterke groei. “Vandaag hebben we hier ongeveer 2,5 miljoen units in stock, maar de totale capaciteit is berekend op ongeveer 10 miljoen stuks”, vertelt David Schröder, een van de twee managing directors van Zalando, tijdens een rondleiding in het gebouw.” Op termijn zal het fulfilllment (de complete orderverwerking, verzending en de behandeling van retourzendingen) voor een belangrijk deel van de Duitse en Oost-Europese markt gebeuren vanuit de site in Erfurt.

Goedkope vierkante meters

Zalando is een echte groeikampioen met een korte geschiedenis. Twee jonge snaken, Robert Gentz (30) en David Schneider (30), richtten het bedrijf op in oktober 2008. Met de financiële steun van Rocket Internet, de start-upincubator van de Samwer-broers, verwierf Zalando pijlsnel marktaandeel en naambekendheid op de Duitse markt van schoenenverkoop. In 2009 deed Zalando de stap naar het buitenland. Eerst naar de Oostenrijkse buren en nadien naar Nederland en Frankrijk (2010). Italië, Groot-Brittannië en Zwitserland volgden in 2011.

Begin 2012 heeft Zalando ook de aanval op de Belgische markt ingezet. Het is gissen naar de prestaties van Zalando in ons land, want het bedrijf communiceert niet over omzetcijfers en groei in de verschillende landen. De totale omzet kwam in 2011 uit op 510 miljoen euro en in 2012 zou de kaap van 1 miljard euro gerond zijn.

Daar staat tegenover dat Zalando nog niet winstgevend is en dat het verlies zelfs toeneemt. Grote uitgaven en zware investeringen — onder meer in de logistieke keten, maar ook in dure televisiespots om snel naambekendheid te verwerven — wegen logischerwijze fors op de resultatenrekening. Maar er wordt ook geopperd dat het grote aantal retourzendingen het internetbedrijf parten speelt. David Schröder pareert: “Retourzendingen zijn nu eenmaal eigen aan onze business. En een retourzending is op zich geen probleem, zolang de mensen ook effectief kopen. Als iemand vijf paar schoenen heeft besteld en twee paar terugstuurt, betekent dat voor ons nog altijd drie paar verkochte schoenen.” De retourzendingen hebben ook een impact op de inrichting van het magazijn. “Een klassiek magazijn is standaard tien à twaalf meter hoog. Dat is ook zo bij het magazijn van Zalando in Erfurt. Maar je hebt geen twaalf meter hoogte nodig om pakjes te openen. Daarom is er in een groot deel van het magazijn een tussenniveau, een mezzanine. Dat zijn eigenlijk goedkope extra vierkante meters”, verklaart Kristof Verstraeten, commercieel directeur Europa bij Goodman.

Geen gewoon gebouw

De Australische vastgoedgroep is de ontwikkelaar en via het Goodman European Logistics Fund (GELF) ook de eige-naar van het magazijn van Zalando in Erfurt. Goodman ontwikkelde voor de Amerikaanse e-commercegigant Amazone al acht magazijnen in Europa, goed voor in totaal 770.000 vierkante meter. Verstraeten legt uit dat de ontwikkeling van een magazijn voor e-commerceactiviteiten een evenwichtsoefening is tussen de belangen van de ontwikkelaar/investeerder (Goodman) en de gebruiker/huurder (de e-tailer). “Als Zalando ooit zou vertrekken als huurder, moeten we dit gebouw ook nog wel verhuurd krijgen. Daarom trachten we de activiteiten van Zalando in te passen in een zo standaard mogelijk gebouw met een standaardhoogte van twaalf meter, een klassieke lay-out en de gebruikelijke afstanden tussen de kolommen. Het gebouw in Erfurt is 200 meter lang. Dat is veel, maar de constructie is zo opgevat dat we het met een beperkte aanpassing kunnen opdelen en van extra laadkaaien voorzien. Dat is een extra investering die voorlopig geen nut heeft, maar het gebouw wel polyvalent maakt. Er zijn wel specifieke toevoegingen voor de e-commerceactiviteiten, zoals extra personeelsfaciliteiten. In een e-commercemagazijn werken ongeveer tienmaal meer mensen dan in een klassiek logistiek magazijn. Er is in Erfurt bijvoorbeeld een aparte parking voor het personeel, die via een brug verbonden is met het gebouw.”

De grootte van het complex, 128.000 vierkante meter, wijkt ook af van de standaarden in de logistiek. In ons land is 20.000 vierkante meter zowat het gemiddelde voor een logistiek gebouw. “Daarom streven we in de constructie naar de opdeelbaarheid van het gebouw”, zegt Verstraeten. “Maar die schaal heeft natuurlijk ook het voordeel dat de kostprijs van die opties of extra’s in het geheel relatief beperkt is.”

Schaalgedreven

De keuze voor Erfurt als locatie ligt voor de hand, vindt Kristof Verstraeten: “Het ligt heel centraal in Duitsland. Als je één logistieke vestiging moet hebben in Duitsland, dan is Erfurt de logische keuze.” Dankzij die centrale ligging ontpopt Erfurt zich tot een logistieke hot-spot. Midden 2012 opende Redcoon, het onlinekanaal van de Media-Saturn-groep, al een magazijn van 58.000 vierkante meter op de GVZ van Erfurt. Ook Panasonic en logistiekedienstverlener Fiege hebben een logistieke vestiging in de omgeving.

Intussen ontwikkelt Goodman voor Zalando al een tweede, gelijkaardig fulfillmentcenter in Mönchengladbach, nabij Düsseldorf. Gezien de iets hogere grondprijs zal het investeringsbedrag ook iets hoger uitvallen. De nieuwe vestiging moet Zalando toelaten zijn klanten in het westen van Duitsland en in de groeimarkten Benelux en Frankrijk sneller te bedienen. Een snelle levering is cruciaal voor het genre e-commerce dat Zalando bedrijft. Om te concurreren met de reguliere retailers, maar ook in de strijd met onlineconcurrenten, zegt David Schröder. “Als een klant hetzelfde product voor dezelfde prijs vindt op een concurrerende site die sneller kan leveren, dan is zijn keuze meestal snel gemaakt.”

Op termijn wil Zalando naar een leveringstermijn van één tot maximaal twee dagen. Vandaag vraagt het vaak nog drie tot vier dagen om het pakje bij de klant te krijgen. Misschien nog meer dan snelheid is ook een ruime stock cruciaal in het e-tailverhaal.

Logistiek zorgt dat echter voor een conflict. Kristof Verstraeten: “Snelheid vereist dat je dicht bij de klant, en dus verspreid over verschillende locaties, zit. Een ruime stock vraagt dan weer om veeleer gecentraliseerde logistiek. Hoe groter je bent, hoe beter je een grote stock kan combineren met een goede geografische spreiding. Dat verklaart ook waarom e-commerce zo sterk schaalgedreven is.”

LAURENZ VERLEDENS IN ERFURT