Een cruciaal jaar voor Europa

De auteur is eerste minister van Italië.

Het wordt een jaar vol uitdagingen voor Italië en Europa. De verkiezingen in Italië zullen uitwijzen in hoeverre onze partijen opnieuw voeling hebben gekregen met de publieke opinie. En het zal duidelijk worden of de hervormingen kunnen worden voortgezet.

Het wordt een cruciaal jaar voor Europa, omdat de zeventien eurolanden politieke visie en sterkte aan de dag moeten leggen om hun monetaire unie opnieuw op te bouwen, op stevigere fundamenten.

De Italianen hebben al een flinke weg afgelegd richting veilige haven. Ons land heeft opnieuw een flink primair overschot, structureel is de begroting in evenwicht, onze schuldenlast begint aardig af te nemen dankzij de verkoop van staatseigendommen en participaties. Het hervormingsprogramma zal, samen met de oplossing van de eurocrisis, de economie sneller doen groeien.

Ik ben er bijzonder trots op dat we meer concurrentie en dynamiek hebben gebracht in de economie. Dat schept een gunstigere omgeving voor de ondernemingen, zwengelt de werkgelegenheid aan en verlaagt de prijzen voor de consumenten. De arbeidsmarkt is flexibeler geworden, wat de productiviteit zal opkrikken en de ondernemingen aanzetten tot aanwervingen. Wij hebben onze openbare financiën hervormd tot een van de meest duurzame ter wereld door de effectieve pensioenleeftijd op te trekken en de pensioenen afhankelijk te maken van de bijdragen. Daardoor hebben we de tijdbom van de vergrijzende bevolking onschadelijk gemaakt en tegelijk de Italianen de verzekering gegeven dat ook hun nakomelingen kunnen genieten van het welvaartssysteem.

De concurrentiekracht kan nog beter, maar ik heb er vertrouwen in dat ons werk voortgezet wordt, omdat de Italiaanse samenleving beseft dat het in haar eigen belang is en in dat van de volgende generaties. De Italiaanse gezinnen hebben de voorbije jaren veel opofferingen gedaan. De eigendomstaks werd opnieuw ingevoerd, alle pensioenen behalve de laagste werden bevroren en de accijnzen op autobrandstoffen werden verhoogd. Maar tegelijk werd de toenemende jeugdwerkloosheid aangepakt.

Er was daarbij nauwelijks sociale onrust. De Italianen begrepen dat de opofferingen en hervormingen hun land ten goede komen, een land dat niet langer bijdraagt aan de eurocrisis maar helpt om ze op te lossen. Een slankere openbare sector en de strijd tegen de belastingontduiking vormden daarbij kernelementen.

De politieke partijen hebben consequent en met gevoel voor verantwoordelijkheid mijn regering gesteund. Ze deden dat omdat de financiële markten hen daartoe dwongen, maar ook omdat de krachten in de maatschappij wijzen in de richting van een mentaliteitswijziging. Voorbij zijn de decennia van vetes en vriendjespolitiek, om nog maar te zwijgen van de bescherming van gevestigde belangen.

Ik geloof dat we het ergste van de crisis in de eurozone achter de rug hebben. 2013 wordt het jaar waarin we de Europese economische en monetaire unie opnieuw opbouwen en echt onomkeerbaar maken. De nieuwe structuur is al bekend, te beginnen bij het centraal bankentoezicht. Dat is een eerste vereiste voor een eventuele nieuwe herkapitalisatie van de banken. Samen met geloofwaardige depositogarantiesystemen zal dat een betere controle op de banksector mogelijk maken en de spaarders en belastingbetalers beschermen.

We moeten ook ons budgettair en economisch beleid beter integreren. Wederzijdse verantwoordelijkheid en solidariteit zijn de sleutelwoorden. We zijn het principe van de begrotingen in evenwicht overeengekomen. Dat is een goede zaak, omdat de meeste van onze landen rijpe economieën zijn met een ouder wordende bevolking. Groeien door schulden te maken is voortaan uit den boze, wat we nodig hebben is onderzoek, innovatie en dynamische markten. We hebben economische groei nodig om de aderlating op de arbeidsmarkt te stoppen. Ik ben ervan overtuigd dat we dat allemaal kunnen doen en tegelijk de democratische legitimiteit en aansprakelijkheid in de Europese Unie kunnen versterken.

Er moet nog heel wat werk verricht worden. De moeilijkste taak voor Europa is ongetwijfeld het vertrouwen te herstellen. Maar als Jean Monnet, Alcide De Gasperi, Konrad Adenauer, Wim Beyen en andere grondleggers van Europa in staat waren om het Europese integratieproces op gang te trekken op een ogenblik dat de wonden van ‘s werelds afschuwelijkste conflict nog vers waren, dan moeten ook wij kunnen slagen. Wat we samen opgebouwd hebben is een krachtig machtscentrum voor gedeelde democratische waarden, voorspoed en vrede. Het is aan ons om daarvan te genieten, het te behouden en het te koesteren voor de komende generaties.

Ik geloof dat we het ergste van de crisis in de eurozone achter de rug hebben.