‘Economische chaos ‘op komst’

Freddy Van den Spiegel, de hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis, is bijzonder somber over de economische toekomst. Het inflatiespook dreigt in de tweede helft van 2010. Op een Voka/RES-vastgoedcongres in Antwerpen voorspelde Van den Spiegel een chaotische toekomst. “Iedereen hoopt dat alles in orde is omdat de bankencrisis achter de rug lijkt, maar de economische crisis is nog lang niet gedaan.”

De hoopvolle tekens die sommige economen menen te zien – een lage rente, de terugkeer van interbancaire kredietwaardigheid en het opverende vastgoed – zijn op drijfzand gebouwd. De crisis werd immers gered door de overheden. “De economische groei herstelt, maar is gebaseerd op deficit spending. Alle staten zitten tot over hun oren in de schulden. Er zijn twee alternatieven: een belastingverhoging of een uitgavenbeperking. Beide zijn rampzalig.”

In de tweede helft van dit jaar kunnen zich al problemen voordoen. De petro-leumprijzen stijgen, wat de inflatie in een opwaartse spiraal kan duwen. Ook de rente stijgt daardoor. “En dan is het herstel de nek omgedraaid. Ondertussen blijven de landen schulden bij creëren. Ik had nooit gedacht dat ik dit ooit zou zeggen, maar als we niet oppassen, wordt België in vijf jaar nog een van de landen met de laagste staatsschuld.”

Amerikaanse economie noemt hij zonder verpinken catastrofaal. “De staatsschuld bedraagt 100 procent van het bnp, 8000 miljard dollar schuld. Kunnen ze dat ooit terugbetalen? Neen. Hoe kunnen ze dit oplossen? Door meer dollars te drukken. De VS maken zo iedereen rijk door de creatie van flippo’s. En iedereen in de wereld zal gelukkig zijn dat die dollars flippo’s worden.” De geldcreatie zal vooral gevolgen hebben voor de grootste schuldeiser van de VS, de volksrepubliek China. En wat krijgen ze? Nog meer flippo’s.”

Terugkeer van de staat

De econoom, die de uitspraken deed voor de herstelmaatregelen in Griekenland bekend waren, ziet in Europa de nationale belangen doorwegen, wat tot een grotere economische divergentie zal leiden. “Het peloton rijdt de berg op en de zwakkeren worden losgereden. De toestand in Griekenland is onoplosbaar. Als dat land valt, zijn Spanje en Portugal misschien aan de beurt. De eerste acute aanval op Griekenland is voorbij. Maar de volgende kan je niet uitsluiten.”

De belangrijkste evolutie is volgens de gewezen ASLK-econoom – die met enige ironie vaststelt dat hij zowaar weer voor een overheidsbank werkt – de terugkeer van de staat als belangrijke factor in de economie. “Er is een tsunami van nieuwe regels voor de banken, die daardoor nutteloos dreigen te worden. Een belangrijke functie in de economie, risico’s nemen, kunnen ze bijna niet meer uitoefenen. De enige manier waarop de banken genormaliseerd kunnen worden, is de privatisering. De vraag is alleen wanneer, tegen welke prijs en aan wie? Ik zie vooral de Chinezen als geïnteresseerde partijen. Vandaag zijn er slechts twee Chinese banken in de wereldwijde bankentoptien. Dat aantal kan binnen vijf jaar verdubbelen. Er zullen waarschijnlijk ook twee Indiase en een Braziliaanse instelling bij zijn.”

De econoom erkent de zwakheid van voorspellingen. Hij verwijst naar het verleden. Bij de start van de crisis telde de bank wereldwijd 1600 miljard rommelkredieten. Als een op de twee Amerikaanse huiseigenaars de schuld niet kon terugbetalen en de bank nog de helft van de prijs zou kunnen recupereren, zou er een vierde van het kapitaal van de banken vernietigd worden. “Bij de start van de crisis dachten we dat die de banken 400 miljard dollar zou kosten. Ondertussen is de prijs al 15.000 miljard. We zijn dus voorzichtig geworden met voorspellingen.”

H.B.

“Als we niet oppassen wordt België in vijf jaar nog een van de landen met de laagste staatsschuld”