Zonder stress op reis met de elektrische auto? Onze redacteur zocht het uit op een ‘rode’ dag in Zuid-Frankrijk
Verdere reizen maken met een elektrische auto wordt gemeengoed, ondanks de angsten van nieuwe bestuurders. Zijn er genoeg oplaadpunten? We zochten het uit op de wegen in Zuid-Frankrijk en bij de beheerders van de oplaadpunten.
Op vakantie met een elektrische auto? Er zijn er al meer dan 200.000 in België, ruim 400.000 in Nederland en 1 miljoen in Frankrijk. Zijn de netwerken van snellaadstations tegen die groei opgewassen? Om erachter te komen, gingen we begin mei, rond Hemelvaart, de weg op tijdens een zeer drukke periode. We reisden van Brussel naar Draguignan (in de Var) en keerden terug via de Ardèche en Saint-Etienne op 12 mei, een ‘rode’ dag volgens de Franse verkeersinformatiedienst Bison Futé. Zo reden we 3.621 kilometer in een VW ID.3. Drie jaar geleden deden we een soortgelijke oefening. Toen legden we 1.109 kilometer af: van Brussel naar Parijs, vervolgens naar Maastricht, Eindhoven en terug.
In 2021 was de ervaring over het algemeen overtuigend, met enkele moeilijke momenten, tijdverlies en stress door defecte terminals op een parkeerplaats van een hotel en een parkeerplaats van een hypermarkt. De reis van afgelopen mei verliep een stuk rustiger, omdat de snelle terminals zowel talrijker als, in onze ervaring, veel betrouwbaarder waren. Ze worden beheerd door bedrijven die vaak nieuw zijn, op zoek naar een groeiende markt.
Verviervoudiging
De eerste etappe van de reis van mei illustreert de verandering. In Champfleury, ten zuiden van Reims, op de parkeerplaats van een Leclerc-hypermarkt, laadden we op bij een van de negen Ionity-oplaadpunten die toen in gebruik waren. De site ligt vlak bij een hoofdweg die wordt gebruikt door Belgische en Nederlandse automobilisten op weg naar de Ardèche, de Provence en de Côte d’Azur. Deze zomer zijn dat al 47 oplaadpunten, dankzij 12 nieuwe Ionity-oplaadpunten en 26 oplaadpunten van Tesla, toegankelijk voor alle merken. “We breiden het aantal laadpunten op deze site aanzienlijk uit”, bevestigt Brieuc de Tonquédec, manager van Ionity Frankrijk en de Benelux. “In Frankrijk hebben we het aantal laadpunten in een jaar met 40 procent verhoogd.”
‘In Frankrijk hebben we het aantal laadpunten in een jaar met 40 procent verhoogd’
Tussen 2020 en 2023 is het aantal snellaadpunten in de Europese Unie verviervoudigd. In landen als Spanje en Italië, die achterliepen, zijn de hoofdwegen er nu mee uitgerust. Een Europese verordening, die in april van kracht werd, stelt dat tegen eind 2025 minstens om de 60 kilometer snellaadpunten beschikbaar moeten zijn op hoofdwegen.
120 laadpunten
Zo zijn alle stopplaatsen langs de Franse snelwegen nu uitgerust met oplaadpunten. “Onze stations hebben gemiddeld negen tot tien terminals”, zegt Louis du Pasquier, directeur koolstofarme mobiliteit bij Vinci Autoroutes, de grootste concessiehouder van Franse snelwegen.
Grotere stations zijn niet ongewoon. Die van Mornas, tussen Bollène en Orange op de A7, hebben zeventien Ionity-laadpunten in elke richting. “We moedigen de exploitanten van de oplaadpunten aan te anticiperen op de groei van het aantal elektrische voertuigen. Tegen 2035 zullen we sites hebben met 120 oplaadpunten”, stelt Du Pasquier.
Lees verder onder de foto
Voor onze reis werd de betaling van de kosten voor de reis indien mogelijk uitgevoerd met een bankkaart of via de Ionity-applicatie voor de oplaadpunten van het netwerk.
De enige hapering was bij een station in de buurt van Langres op de A5, op de drukke terugweg. De vijf Ionity-oplaadpunten waren allemaal bezet en er was één wachtende auto. We reden door naar de volgende stop, 40 kilometer verderop, bij Chateauvillain. Daar adverteerde een site met elf snellaadpunten van Engie met gratis stopcontacten. Er zijn apps, zoals die van netwerken als Ionity of de Chargemap-app, die je realtime het aantal vrije stations tonen.
De hypermarkt
Naast de laadpunten langs de snelwegen zijn die in parkeergarages van winkelcentra en hotels ook essentieel op vakantie. Ze komen steeds vaker voor. Op onze bestemming, in Draguignan, konden we laden op de parkeerplaats van een Carrefour, met behulp van Carrefour Energie-oplaadpunten. Terwijl je auto oplaadt, kan je er winkelen. In Aubenas, in de Ardèche, was er een Powerdot-snellaadpunt met zes stopcontacten voor een Action-winkel. In de buurt van Saint-Etienne, in Saint-Chamond, was een Leclerc-parkeerplaats uitgerust met acht Ionity- en twaalf Tesla-oplaadpunten. Die faciliteiten bleken zeer recent te zijn en slechts matig gebruikt te worden.
‘In 2035 zullen de stations gemiddeld zestig tot zeventig oplaadpunten hebben’
Het enige dat niet veranderd is sinds onze reis van 2021 is de langere reistijd. Oplaadtijden verlengen een reis van meer dan 800 kilometer meestal met een uur of twee, vooral als je voorzichtig bent en de batterij niet te ver onder 20 procent wil laten zakken. Met een recente auto met een officiële actieradius van meer dan 400 kilometer kun je afstanden van 220 tot 260 kilometer afleggen op de snelweg, waar het verbruik het hoogst is. Opladen van 20 naar 80 procent duurt gemakkelijk 30 minuten. We kozen ervoor de heenreis af te breken in Montélimar, na 860 kilometer vanuit Brussel, na drie oplaadstops (Reims, Langres en Dracé, voor Lyon), om niet te laat aan te komen in Draguignan. De volgende dag hadden we nog 261 kilometer te gaan en moesten we onze auto opladen bij de start in Montélimar.
Lees ook:
Infrastructuur op de groei
Tot slot is er de kwestie van het risico op files bij de laadstations op piekdagen. De terminaloperators en snelwegbeheerders doen er alles aan om ze te vermijden. “Een rij van drie voertuigen is misschien acceptabel bij een benzinestation, waar het 5 minuten duurt om te tanken (inclusief betaling), bij een laadpaal, waar het 30 minuten duurt om op te laden, is het dat niet. Dan loop je het risico op een wachttijd van anderhalf uur”, zegt Louis du Pasquier.
De infrastructuur moet groot genoeg zijn en rekening houden met de groei van het aantal auto’s op de weg: verzadiging zou een ramp zijn. Louis du Pasquier geeft toe dat het de afgelopen jaren wel eens tegenzat: “Sommige stations zijn verzadigd, maar niet op ons netwerk. Dat willen we niet meemaken. Electra, een van de terminaloperators, biedt een reserveringssysteem aan, dat je kunt gebruiken als je minder dan 30 kilometer van de terminal in kwestie verwijderd bent.
Lees verder onder de foto
Om verzadiging te voorkomen, moeten de operators een groot aantal laadpalen installeren voor de drukke dagen van het jaar. Een deel daarvan zal buiten die periodes ongebruikt blijven.
“In 2035 zullen de stations gemiddeld zestig tot zeventig oplaadpunten hebben”, verzekert Louis du Pasquier. Met een piek voor stations als die in Montélimar, die 120 of meer oplaadpunten zouden kunnen hebben, of één parkeerplaats op twee. Rustplaatsen zonder servicestations langs Vinci-snelwegen zullen ook worden uitgerust. Electra heeft een contract getekend om achttien van dat soort parkeerplaatsen in te richten.
De cijfers bedriegen
De cijfers op oplaadpunten zijn vaak misleidend. Het is heel mooi om 300 kW en meer op een oplaadpunt weer te geven, maar dat is marketing. Bijna geen enkele auto kan al meer dan 250 kW opladen (met uitzondering van de Porsche Taycan, sommige Hyundai’s en Tesla’s). Opladen in een paar minuten is nog ver weg. De meeste voertuigen pieken bij 100 kW/130 kW.
Een ander aandachtspunt is dat de snelheid van een snellaadbeurt afneemt naarmate de accu voller wordt. Een VW ID.4, bijvoorbeeld, kan starten met bijna 130 kW tot 30 procent lading, voordat hij daalt tot 60 kW bij 80 procent. De snelheid blijft afnemen, vandaar de aanbeveling om niet boven 80 procent te gaan, als je niet te veel tijd wilt verliezen.
Een batterij die niet op optimale temperatuur is (rond 20 graden) laadt minder snel op. Bij sommige auto’s kun je de batterij voorbereiden en op temperatuur brengen voor je gaat opladen (vooral bij Tesla).
Tesla-laadpunten voor iedereen
Tesla, het grootste snellaadnetwerk in Europa, heeft de meeste van zijn laadpunten opengesteld voor alle voertuigmerken. Je moet de Tesla-app gebruiken om het opladen te starten en te betalen. De oplaadpunten zijn echter geoptimaliseerd voor Tesla’s, die opladen aan de bestuurderskant van de achtervleugel. De kabel is kort, waardoor het bijna onmogelijk kan zijn een auto op te laden waarvan het stopcontact zich op de voorvleugel bevindt, zoals de Renault Megane. Het probleem zou opgelost moeten zijn met een nieuwe generatie oplaadpunten, V4, die momenteel geïnstalleerd worden (die gebruikt worden in Champfleury/Reims).
Voor informatie over de versie van de geïnstalleerde oplaadpunten, zie https://supercharge.info/map.
Tarieven kunnen verdubbelen
De tarieven voor oplaadpunten zijn variabeler en minder transparant dan die voor benzine of diesel. In België kost snelladen 69 cent per kWh bij Fastned of Ionity, 65 cent bij Electra, 73 cent bij TotalEnergies of 36 cent bij Tesla-stations voor Tesla-rijders (afhankelijk van tijd en plaats), 51 cent voor niet-Tesla-rijders.
De prijzen zijn lager in Frankrijk: 59 cent bij Ionity, Fastned en Electra, 60 cent bij Engie Vianeo. Bij gebruik van een multinetwerkkaart (Plugsurfing, Chargemap) moet je vaak een commissie betalen.
Hoe vergelijk je de kosten met die van een auto met gelijkwaardige brandstof? Een auto die 18 kWh per 100 km verbruikt, tegen 69 cent per kWh, zal ongeveer evenveel kosten als een benzineauto die 7 liter per 100 km verbruikt.
Exploitanten bieden soms abonnementen aan. Ionity verkoopt zijn kWh voor 5,99 euro per maand voor 20 cent minder (Passport Motion). Tesla biedt ook een korting van ongeveer 10 cent voor een abonnement van 9,99 euro. Dat tarief is beschikbaar zonder abonnement voor Tesla-rijders. Let op: Tesla rekent boetes aan, als je wagen na een volledige lading in het stopcontact blijft zitten.
De elektrische auto wordt volwassen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier