Cosucra zet in op plantaardige eiwitten: ‘Onze ontwikkeling moet verenigbaar zijn met de planeet’

ERIC BOSLY “Overschakelen van rundvlees naar erwteneiwit deelt de CO2-impact van voedsel door 20.” © Julien Pohl
Christophe De Caevel redacteur Trends-Tendances

Cosucra heeft zijn kapitaal opengesteld voor niet-familiale aandeelhouders. Dat ondersteunt een investeringsplan van 200 miljoen euro, om de productie van plantaardige eiwitten koolstofvrij te maken en te verhogen.

Cosucra, gevestigd in Warcoing, heeft een strategisch plan ter waarde van 200 miljoen euro om zijn productie duurzamer te maken. De investering is bedoeld om het extractieproces van cichoreiwortelvezels (inuline) te elektrificeren en om de bijproducten terug te winnen via een biomethanisatie-eenheid, die het bedrijf op termijn vrijwel zelfvoorzienend moet maken op het gebied van energie.

Die investeringen zijn een aanvulling op de investeringen die al in 2018 zijn gedaan in de fabriek voor de extractie van erwteneiwit (80 miljoen euro). De familie Crahay heeft toen 20 miljoen in het bedrijf geïnvesteerd. Deze keer heeft ze besloten voor het eerst in 171 jaar haar kapitaal open te stellen voor mede-investeerders. “We zijn ervan overtuigd dat de ontwikkeling van de industrie compatibel moet zijn met de planeet”, legt CEO Eric Bosly uit, die de zesde generatie vertegenwoordigt. “We hadden de keuze: we konden het alleen en daardoor relatief langzaam doen, of we konden extern kapitaal aantrekken en heel snel gaan. We kozen het tweede. De energietransformatie van de fabriek is gepland voor 2024 en 2025.”

De energietransformatie van de fabriek is gepland voor 2024 en 2025’ Eric Bosly, CEO Cosucra

Waarden

Voordat Cosucra zijn kapitaal openstelde, heeft het zijn doelstellingen duidelijk gedefinieerd. Het succes van het bedrijf zal niet alleen aan het financiële rendement worden afgemeten, maar ook aan zes duurzaamheidscriteria: het stimuleren van regeneratieve landbouw, het verminderen van de CO2-impact met 50 procent, het verminderen van het waterverbruik met 30 procent, het vergroten van de genderdiversiteit in het bedrijf, het verminderen van het aantal arbeidsongevallen en het bijdragen aan gezondere eetgewoonten. “Die elementen zijn opgenomen in de aandeelhoudersovereenkomst”, vervolgt Eric Bosly. “Ze worden gedeeld door de drie investeerders die zich bij ons hebben aangesloten.”

Het gaat om Sofiproteol, een Franse agrovoedingsspeler in oliehoudende zaden en eiwithoudende gewassen (de merken Lesieur en Oleon); Wallonie Entreprendre, dat Cosucra al sinds jaar en dag ondersteunt; en SFPI, de financiële arm van de federale overheid. De drie nieuwe investeerders hebben samen 45 miljoen euro bijgedragen en vertegenwoordigen 17 procent van het aandelenkapitaal. De familie Crahay blijft de meerderheidsaandeelhouder en wil de controle over het bedrijf behouden. “We hebben hard gewerkt aan het bestuur van de aandeelhouders”, legt de CEO uit. “We hebben een winstdelingsregeling voor de jongere generatie opgezet, met bezoeken, stages, studentenbanen, waarnemersfuncties in de raad van bestuur enzovoort. We zorgen er ook voor dat onze aandelen ‘microliquide’ zijn, met een jaarlijkse beurs om de in- en uitstroom van aandelen te beheren. Niemand wordt geblokkeerd door het bedrijf en degenen die de waarde van hun aandelen willen verhogen om hun eigen project te lanceren, hebben de mogelijkheid dat te doen.”

Stevige groei

De investering zal gaan naar de gebouwen van de oude suikerfabriek van de familie, waar de teams van Cosucra cichoreiwortels verwerken. De processen verbruiken veel gas, om de stoom te produceren die nodig is om de inuline te extraheren en vervolgens te raffineren tot poeder of een vloeibare vorm. De gasgestookte ketels worden vervangen door warmtepompen en stoomcompressoren, die worden aangedreven door zelf opgewekte elektriciteit. Dat zal de ecologische voetafdruk van Cosucra aanzienlijk verkleinen.

COSUCRA Het bedrijf zet stevig in op een groei van 5 tot 8 procent op de middellange termijn.
COSUCRA Het bedrijf zet stevig in op een groei van 5 tot 8 procent op de middellange termijn. © Julien Pohl

De geplande investeringen maken het ook mogelijk de productiecapaciteit te verhogen. Er is een budget van 52 miljoen euro voor de modernisering van installaties. Het b2b-bedrijf, dat vorig jaar met 365 mensen een omzet boekte van 135 miljoen euro, zet stevig in op een groei van 5 tot 8 procent op de middellange termijn. “Onze klanten hadden voorraden opgebouwd aan het einde van de covidperiode en de hoge inflatie heeft de consumptie sterk vertraagd”, legt Eric Bosly uit. “Als gevolg daarvan hebben ze hun orders niet vernieuwd. We hebben nu pas het gevoel dat de zaken weer aantrekken. Het vierde kwartaal zou beter moeten zijn en volgend jaar zouden we al een echt herstel moeten zien.”

De vergunningsprocedures zijn omslachtig en traag en zijn de grootste risicofactor in ons investeringsplan’ Eric Bosly, CEO Cosucra

Vleesvervangers

Een van de belangrijkste trends van de komende jaren is de vermindering van de vleesconsumptie en de toename van het gebruik van plantaardige eiwitten. “Het idee is niet dat we allemaal vegetariërs of veganisten moeten worden, maar dat we de balans moeten herstellen”, zegt Bosly. “We zouden 300 gram vlees per week moeten eten, maar we zitten nu op 200 gram per dag. Al die vleesproductie heeft een verschrikkelijke impact op het milieu, zowel lokaal door de stikstofuitstoot als wereldwijd door de tonnen soja die worden geïmporteerd voor veevoer. Overschakelen van rundvlees naar erwteneiwit deelt de CO2-impact van voedsel door 20.”

Veel vegetarische kant-en-klaarmaaltijden bevatten Cosucra-producten. Erwteneiwit wordt in veel recepten gebruikt als vervanger van gehakt of als supplement in eiwitrepen. Erwtenvezels worden ook gebruikt als vleesvervanger of als supplement in gevogeltebereidingen. Er is veel vraag naar inuline als vervanging voor vet en suiker in gebak, koekjes en ontbijtgranen. Het wordt ook gebruikt in gearomatiseerde dranken. Het bedrijf ontwikkelt ook cichoreimeel voor gebruik in diervoeding.

Cosucra heeft kortstondig geprobeerd samen met Vlevia en Wallonie Entreprendre het veggieburgermerk Youpea te ontwikkelen. Het experiment werd al snel stopgezet en de onderneming werd begin dit jaar verkocht aan Europa Cuisson in Doornik. Cosucra levert nog altijd erwteneiwitten aan Youpea en zijn onderzoeksafdeling werkt samen met Europa Cuisson aan de samenstelling van vegetarische gerechten.

Concurrentie uit Azië

Cosucra verkoopt 60 procent van zijn productie in Europa. De rest wordt geëxporteerd naar Noord-Amerika en Azië. De aanvoer is lokaal. Cichorei wordt gekocht in een straal van 50 tot 100 kilometer rond de thuisbasis Warcoing. De erwten komen meestal uit Frankrijk. Een groot deel komt via de rivier, waarbij het bedrijf zijn locatie langs de Schelde gebruikt om de duurzaamheid te vergroten. “Ongeveer 10 procent van onze grondstoffen is afkomstig van regeneratieve landbouw”, zegt Eric Bosly. “Onze ambitie is 50 procent. De Europese regels gaan in die richting. Maar daar hangt een prijskaartje aan en we hebben ook beschermingsmechanismen nodig om ervoor te zorgen dat de hele sector niet wordt weggevaagd door import.”

De concurrentie van externe producenten, in dit geval uit China, die niet aan dezelfde economische voorwaarden zijn onderworpen, is een van de grootste struikelblokken voor Cosucra en de hele agrovoedingsindustrie. Eric Bosly hoopt dat de invoering van het ‘mechanisme voor koolstofgrenscorrectie’ (Carbon Border Adjustment Mechanism) zal helpen om de negatieve effecten te beperken. Volgens hem zijn de Europese consumenten bereid hun vleesconsumptie te verminderen. Maar met hun koopkracht kunnen ze niet altijd vervangende producten kopen. “Misschien moeten we systemen bedenken die helpen bij de omschakeling, zoals is gedaan met zonnepanelen.”

Onderzoek

Een tiende van het personeel van Cosucra houdt zich bezig met onderzoek en ontwikkeling. Zij selecteren zaad om cichoreivariëteiten te verkrijgen die het meest geschikt zijn voor de productie van inuline. “Twee derde van de cichorei die wereldwijd wordt gebruikt voor de productie van inuline, komt van zaden die bij Warcoing zijn ontwikkeld”, zegt Eric Bosly trots. “We zijn daarin de wereldleider en daar willen we onze toekomst op bouwen.”

De CEO van Cosucra prijst de steun van de overheid voor dat onderzoekswerk. Maar hij betreurt dat die steun in de volgende fasen, als innovaties in industriële realiteit worden omgezet, soms minder voortvarend is. “Bij onze recente ontwikkelingen was het verkrijgen van vergunningen de grootste moeilijkheid”, zegt Eric Bosly. “De procedures zijn omslachtig en traag en zijn de grootste risicofactor in ons investeringsplan. In onze zeer competitieve wereld kan een vertraging van een jaar of twee enorme gevolgen hebben.”