Catherine MacGregor (CEO Engie): ‘Van een extra megawatt hernieuwbare energie heb je nooit spijt’

Engie gaat voluit voor hernieuwbare energie en is blij met de streep die het bedrijf straks kan trekken onder de Belgische nucleaire activiteiten. “We kiezen resoluut voor hernieuwbare energie op grote schaal. Het is een complexe business, maar ze levert ons een interessante return op”, zegt Catherine MacGregor, de CEO van de Franse energiegroep, tijdens een bezoek aan de Belgische activiteiten.

“Onze bestaansreden is om de energietransitie te versnellen”, zegt Catherine MacGregor, de CEO van Engie Group. “Onze focus ligt op Europa, dat tegen 2050 klimaatneutraal wil zijn. We zullen in Europa alle hefbomen nodig hebben om die ambitie te realiseren. Tegen 2035 moet de Europese capaciteit van zonne- en windenergie verdrievoudigen en tegen 2050 zelfs verzesvoudigen. We zien de transitie als een alliantie van elektronen en moleculen. De elektrificatie van de economie is belangrijk, maar onvoldoende. We zullen ook nog aardgas, bio-aardgas, waterstof en andere moleculen nodig hebben. Daarnaast moeten we nog zuiniger met energie omspringen. Tegen 2050 moeten we het energieverbruik met een derde verminderen.”

Betaalbaarheid energiesysteem opnieuw hoog op de agenda

De energiecrisis van 2022 maakt deze energietransitie niet eenvoudiger. “De crisis leerde dat een relatief goedkope energiebevoorrading niet vanzelfsprekend is en dat de samenleving intolerant is voor te hoge energieprijzen. De betaalbaarheid van de energie staat opnieuw hoog op de agenda. Een klimaatneutraal energiesysteem kan goedkoper zijn dan een fossiel energiesysteem en het verhoogt onze energie-onafhankelijkheid. Maar we moeten doorzetten en de overheden en burgers daarvan overtuigen”, zegt Catherine MacGregor.

De aardgasprijzen zijn intussen gevoelig gedaald en de Europese aardgasvoorraden zijn vandaag tot de nok gevuld, maar op beide oren kunnen we nog niet slapen. “Een deel van het Russisch aardgas dat via pijpleidingen de Europese markt bereikte, kan niet via lng (vloeibaar gas, nvdr) verscheept worden en is niet geconnecteerd met andere markten. Dat deel van de energiebevoorrading zijn we dus kwijt, waardoor er geen buffer is op de markt. Dat impliceert dat de prijzen heel volatiel zullen blijven. Pas vanaf 2026 komt er gevoelig meer lng-capaciteit op de markt. De grote les van de aardgascrisis is om de aardgasbevoorrading te diversifiëren, te diversifiëren en nog een te diversifiëren”, zegt Catherine MacGregor.

Kernenergie is zo goed als afgesloten hoofdstuk

Kernenergie is ook een klimaatvriendelijke technologie, maar voor kernenergie is geen plaats meer in de strategie van Engie. In principe zou in 2025 de laatste Belgische kerncentrale dicht gaan, maar op vraag van de regering-De Croo bereikte Engie en de overheid deze zomer een akkoord om de levensduur van de kerncentrales van Doel 4 en Tihange 3 met tien jaar te verlengen. In ruil kreeg Engie een maximumfactuur van 15 miljard euro voor de berging van het nucleair afval, wat het risicoprofiel van de groep gevoelig verlaagt. Als een volgende regering verkiest het nucleair afval dieper te bergen, dan is de extra kostprijs voor de overheid en niet langer voor Engie.

Verschillende experts vinden dat het dossier nog niet rijp was om een maximumfactuur af te kloppen. Gezien de zeer lange looptijd van de werf zijn er nog te veel onzekerheden die vandaag onvoldoende kunnen worden ingeschat. Bij het afsluiten van het akkoord deze zomer kreeg het management applaus van de analisten die het bedrijf volgen. De beurskoers reageerde positief. ”Voor Engie is dit een belangrijke deal. We betalen een significant bedrag dat we straks cash op tafel leggen. We betalen ook een premie op de vandaag geschatte kostprijs van de berging. Deze deal neemt voor de groep wel een pak onzekerheid weg”, zegt Catherine MacGregor. De definitieve ondertekening van het akkoord volgt normaal gezien dit jaar nog.

Nog meer kerncentrales open houden is niet realistisch

Op de vraag of Engie bereid is de levensduur van Doel 4 en Tihange 3 met twintig jaar in plaats van met tien jaar te verlegen, of om de levensduur van nog meer kerncentrales te verlengen als een volgende federale regering dat zou vragen, houdt het bedrijf de boot voorlopig af. In principe zouden de oudste centrales van Doel 1 en Doel 2, die eerder verlengd werden tot 2025, en de zogenaamde scheurtjescentrales van Tihange 2 en Doel 3, die eerder dit jaar gesloten werden, in aanmerking komen voor een heropstart of doorstart. “Dat scenario is niet realistisch. De huidige veiligheidsvoorschriften laten een doorstart van de oudste centrales niet toe. En we hebben onze handen al vol met de levensduurverlenging van Doel 4 en Tihange 3 met tien jaar. First things first. Na de federale verkiezingen van 2024 zien we wel”, zegt Thierry Saegeman, de CEO van Engie Electrabel, die op 1 januari doorschuift naar de directie op groepsniveau als directeur transformatie en geografieën.

Catherine MacGregor adviseert de overheden een keuze te maken over kernenergie, met een duidelijke knipoog naar België: “Als je als land kiest voor kernenergie, moet je dat doen voor de lange termijn. Een stop-and-go-beleid is uit den boze.” Om zich in te dekken tegen het wispelturige Belgische energiebeleid eist Engie dat de levensduurverlenging van Doel 4 en Doel 3 in een fiftyfifty-partnerschip met de overheid wordt uitgebaat. “We hebben nooit onder stoelen of banken gestoken dat we de overheid mee als belanghebbende partij wilden om het politieke risico te verminderen”, zegt Catherine MacGregor. 

Hernieuwbare energie op industriële schaal

Engie koos dus resoluut voor hernieuwbare energie. “We hebben de ambitie om een wereldleider te worden”, zei Jean-Pierre-Clamadieu, de voorzitter van Engie, eerder dit jaar in Trends. Tegen 2030 wil het bedrijf dat hernieuwbare energie goed is voor 68 procent van de bestaande capaciteit, tegenover 40 procent vandaag. Vandaag beschikt Engie wereldwijd al over 39 gigawatt aan hernieuwbare energie en is er 7,6 gigawatt onder constructie. Naast wind- en zonne-energie investeert de groep ook in hernieuwbaar gas, batterijparken en een aantal proefprojecten rond de productie van groene waterstof. “We ontwikkelen hernieuwbare energie op een industriële schaal. Dat is best een complexe business, die ons een interessante return oplevert, die hoger ligt dan onze kapitaalkosten. Je hebt nooit spijt van een extra megawatt hernieuwbare energie”, zegt Catherine MacGregor.

De ontwikkeling van windturbineparken op zee is op groeipijnen gebotst door flessenhalzen in de aanvoerketens en een flinke stijging van de financieringskosten. “De kostprijs van offshore windenergie is wat gestegen. De overheden moeten daar rekening mee houden bij nieuwe projecten. Maar bij de ontwikkelaars blijft veel appetijt om nieuwe offshore parken te bouwen. Er is opnieuw meer discipline bij alle spelers, wat een basis legt voor verdere groei”, zegt Catherine MacGregor. 

De energietransitie is niet alleen een kwestie van voldoende hernieuwbare energie. Door de wispelturigheid van groene stroom is er back-upcapaciteit nodig, bijvoorbeeld als er te weinig wind is bij een hoge stroombehoefte, zoals op een rustige winterdag. Die stuurbare capaciteit kan worden geleverd door bijvoorbeeld aardgascentrales om seizoenschommelingen op te vangen, of batterijparken om dagschommelingen op te vangen. “Tegen 2050 hebben we 600 gigawatt aan flexibele capaciteit nodig om een energiesysteem gebaseerd op hernieuwbare energie te laten werken. Dat is vier keer meer dan vandaag. Die nood aan flexibele productiecapaciteit wordt onderschat”, zegt Catherine MacGregor.