Durf te vergelijken

Slechts weinig Belgen veranderen van energieleverancier, telecomaanbieder, ziekenfonds, bank of verzekeraar. Dat is vreemd, want in de meeste sectoren zijn de uitstapdrempels zogoed als verdwenen. Kiezen voor de goedkoopste leverancier kan een mooie winst opleveren.

Prijzen vergelijken tussen energieleveranciers, telecomaanbieders, ziekenfondsen, banken en verzekeraars is nog nooit zo gemakkelijk geweest. Toch lijken de meeste Belgen trouw te blijven aan hun leveranciers. Uit een studie van het consultancybureau Accenture blijkt dat slechts 13 procent van de 4200 respondenten vorig jaar van energie- of telecomleverancier is veranderd. Amper 6 procent veranderde van bank en nauwelijks 3 procent koos voor een nieuwe verzekeraar.

Dat is vooral opvallend, omdat de uitstapdrempels in de meeste sectoren zo- goed als verdwenen zijn. Sinds de invoering van de nieuwe telecomwet mogen telecombedrijven geen kosten meer aanrekenen als een klant zijn telefoon-, gsm-, internet- of televisieabonnement opzegt. Een verzekerde hoeft geen schadevergoeding meer te betalen als hij zijn autoverzekering aangetekend opzegt drie maanden voor het einde van het contract. Een consument kan zijn ziekenfonds vrij kiezen en het openen van een zichtrekening is gratis. “Gezien alle recente veranderingen zijn we benieuwd naar het aantal Belgen dat in 2012 overstapt naar een nieuwe leverancier”, zegt Vincent Debusschere, consultant bij Accenture. “Maar het is een feit dat Belgische consumenten in het algemeen veel loyaler zijn dan hun Franse of Nederlandse buren.”

De obstakels blijven

“Er bestaan nog altijd obstakels”, stelt Jean-Philippe Ducart, de woordvoerder van Test-Aankoop. “Zo kunnen we een rekeningnummer nog altijd niet behouden als we van bank veranderen. En we moeten nog altijd wachten tot het contract met een gas- of elektriciteitsbedrijf afloopt voordat we van leverancier kunnen veranderen.” Paul Belleflamme, hoogleraar economie aan de Louvain School of Management, voegt daar nog een vaststelling aan toe: “Prijzen vergelijken is vaak moeilijk zijn en kan veel tijd in beslag nemen.”

De uitstapdrempels zijn dus niet alleen van financiële aard. “Er zijn ook proceduredrempels”, zegt Cécile Delcourt, hoogleraar marketing aan de Universiteit van Luik. “Zit ik niet een tijdje zonder internet als ik overschakel naar een andere internetaanbieder? Is zo’n overstap niet te complex? Ook het verlies van de relatie met een verzekeraar kan een hinderpaal zijn. Doordat de uitstapdrempels stilaan verdwijnen, beginnen bedrijven wel in te zien hoe belangrijk een goede relatie met hun cliënteel is. Een band onderhouden met hun klanten is nog de enige manier om hen aan zich te binden.”

Een andere vraag is of het voordeel na de overstap duurzaam is. Paul Belleflamme is daar helemaal niet zeker van. “Ik zie geen verband tussen een daling van de overstapkosten en een daling van de prijzen. Studies over de telecomsector in andere landen hebben aangetoond dat bedrijven die geschenken uitdelen aan nieuwkomers hogere drempels opwerpen voor wie vertrekt. Het staat dus niet vast dat de consument systematisch winst maakt.”

Iedereen kan besparen

Hoeveel bedraagt het bedrag dat een gezin potentieel kan besparen? We maakten de oefening voor belangrijke leveranciers als telecomaanbieders, energieleveranciers, ziekenfondsen, autoverzekeraars en zichtrekeningen van banken. Daaruit blijkt dat de consument die systematisch klant bij de duurste leverancier zou zijn, een potentiële winst van 1460 euro per jaar kan halen: hij kan tot 180 euro besparen op zijn gsm-factuur, 120 euro op elektriciteit, meer dan 500 euro op zijn gasrekening, 560 euro op zijn autoverzekering, 60 euro op de kosten van een zichtrekening, maar slechts 30 euro op de kosten van het ziekenfonds. In alle sectoren die we onder de loep hebben genomen – met uitzondering van de internetaanbieders – kan de consument voordeel behalen.

Mobiele telefonie: bespaar tot 180 euro per jaar

Het is bijna een onmogelijke opgave om de prijzen van abonnementen die de mobiele operatoren de wereld insturen, met elkaar te vergelijken. Maar het staat vast dat de nieuwe telecomwet, die op 1 oktober in voege is getreden, de tarieven al heeft doen dalen. Base bijvoorbeeld heeft de prijs van al zijn abonnementen verlaagd, terwijl Proximus zijn abonnementen aantrekkelijker heeft gemaakt: de klant kan langer bellen en meer sms’en versturen.

Als u – net zoals 45 procent van de Belgen – bent aangesloten bij Proximus, is het gras elders mogelijk groener. Bij een onbeperkt verbruik – de makkelijkst vergelijkbare categorie – kunt u tot 180 euro per jaar besparen (zie tabel Mobiele telefonie: de prijzen van abonnementen).

Internet: een schrale oogst

De tarieven van de internetabonnementen lijken sterk op elkaar (zie tabel Internet: de prijzen van abonnementen). Veranderen van internetaanbieder zal een besparing van hooguit enkele centen opleveren, of u een iets hoger maandelijks volume of een hogere downloadsnelheid bezorgen.

Elektriciteit en gas: vermijd de aangewezen leveranciers

Minister van Consumentenzaken, Johan Vande Lanotte (sp.a), die een kruistocht tegen de buitensporige energieprijzen voert, lijkt zijn slag thuis te halen: meer en meer klanten beginnen van gas- en elektriciteitsleverancier te veranderen. In de eerste zes maanden van 2012 zijn 274.000 gezinnen overgestapt naar een ander contract. Dat ging vooral ten koste van Electrabel, dat al 13 procent van zijn klanten zou hebben verloren.

Het aanbod vergelijken kan lonen, vooral als u behoort tot de 25,9 procent Walen en de 32 procent Brusselaars die trouw blijven aan hun aangewezen leverancier – de leverancier die automatisch wordt toegewezen aan consumenten die geen specifieke keuze voor een aanbieder maken. Voor die klanten is een aangewezen leverancier vaak duurder dan een andere aanbieder, en hij rekent hen soms zelfs hogere tarieven aan dan aan nieuwe klanten. In sommige regio’s bedraagt het verschil soms meer dan 600 euro per jaar voor gas en ruim 100 euro voor elektriciteit (zie tabellen Elektriciteitsprijzen: de verschillen per leverancier en Gasprijzen: de verschillen per leverancier). Toch zijn er ook leveranciers die hun aangewezen cliënteel aantrekkelijke tarieven aanbieden.

Autoverzekering: bespaar bijna de helft

Stel dat u een veertigjarige Brusselaar bent. U bent een voorbeeldige bestuurder die nog nooit een ongeval heeft gehad en u bent op zoek naar een volledige allriskverzekering voor uw nieuwe Renault Mégane – het meest verkochte automodel in België. Bij Corona Direct betaalt u dan 1306,63 euro, bij Ethias 1265,27 euro, bij Actel 1054 euro, bij Touring 995,73 euro en bij ING slechts 742,96 euro. Veranderen van verzekeraar kan u dus een besparing van meer dan 500 euro per jaar opleveren.

Die bedragen zijn alleen van toepassing op de beschreven fictieve klant. Maar ook in andere situaties loont een prijsvergelijking de moeite.

Ziekenfonds: een minieme besparing

Hooguit 1 procent van de Belgen verandert per jaar van ziekenfonds. Een haast blinde trouw dus. Dat is vooral in het voordeel van de Christelijke Mutualiteit, die een marktaandeel van 41,81 procent heeft. Toch is ze zeker niet de goedkoopste (zie tabel Tarieven van ziekenfondsen). De overstap naar een ander ziekenfonds kan tot 30 euro per jaar opleveren, vooral in Brussel. De ziekenfondsen hanteren immers variabele tarieven, die afhangen van de regio. Die verschillen, die kunnen oplopen tot 40 euro per jaar, zijn volgens de ziekenfondsen te verklaren door de diensten die zijn inbegrepen bij de aanvullende verzekeringen. Die verschillen naargelang van de regionale antenne.

Een zichtrekening: tot 60 euro goedkoper

Vaak merken we niet eens dat er elke maand een kleine som van onze zichtrekening verdwijnt. Maar als we al die bedragen bij elkaar tellen, kunnen de vaste kosten van een zichtrekening doorwegen. Van bank veranderen kan een besparing tot 60 euro per jaar opleveren. In de tabel Kosten van zichtrekeningen laten we onlinerekeningen, waarvan de meeste gratis zijn, buiten beschouwing.

MÉLANIE GEELKENS

Sinds de invoering van de nieuwe telecomwet mogen telecombedrijven geen kosten meer aanrekenen als een klant een abonnement opzegt.