Droomvlucht of nachtmerrie?

Wolfgang Riepl
Wolfgang Riepl redacteur bij Trends

Vrijdag 31 maart presenteert City Bird zijn cijfers voor 1999. Drie jaar na de start maakt het bedrijf eindelijk winst. Portret van een franjeloze carrier met aan het roer twee hersenpannen, maar één persoon.

Samen delen ze het bureau. George Gutelman (59) en Victor Hasson (42) hebben ook allebei dezelfde functie: gedelegeerd bestuurder van de NV City Bird. “We zitten beiden in een bescheiden kantoor,” zegt Hasson, wijzend op de vrij krap bemeten ruimte, die alleen door de obligate modelvliegtuigjes wordt opgesmukt. “Onze deur staat altijd open, bij City Bird is er geen sprake van een directeur-cultus. George en ik hebben twee hersenpannen, maar we vormen één persoon. George heeft door zijn enorme ervaring een encyclopedische kennis van de sector. Ik ben sterk in financiën.”

Met franjeloze en goedkope vluchten over de lange afstand startte City Bird drie jaar terug. De carrier mikte hoofdzakelijk op een jong en stedelijk publiek. In contrast met de doelgroep, en met de bedrijfscultuur in het hoofdkwartier op Brucargo aan de luchthaven, staan Hasson en zeker Gutelman. Ze behoren tot de oudjes in het bedrijf. Victor Hasson studeerde geneeskunde aan de ULB maar stapte in 1982 in het bedrijfsleven. Vandaag leidt hij City Hotels en City Bird. Dat laatste werd mogelijk door zijn vorige carrier, Eurobelgian Airlines(EBA), aan Richard Branson te verkopen in 1996. De topman van het Virgin-imperium nam EBA over voor 2 miljard frank en doopte het bedrijf om in Virgin Express.

George Gutelman heeft een bijna mythische reputatie in de Belgische luchtvaartwereld. In 1970 start hij de chartermaatschappij Trans European Airways(TEA), wat hem in 1989 de titel van Manager de l’Année van ons Franstalige zusterblad Trends-Tendances opleverde. Gutelman werd toen op 60 miljard frank gewaardeerd. Maar in 1991 stortte het TEA-imperium door toedoen van de tweede Golfoorlog in elkaar.

Het belette Gutelman niet meteen weer op te duiken bij EBA. En vandaag bij City Bird. Het duo Gutelman-Hasson drukt zijn stempel op de totale werking. “Wij geven de impulsen, definiëren de strategie, ontwikkelen de relaties met de klanten. De operationele uitwerking van die activiteiten laten we over aan de verschillende departementen,” legt Victor Hasson uit. “Die departementen worden bestuurd door zeer jonge managers. Enthousiasme is steeds beter dan ervaring.”

Algemeen directeur Alain Skowronek is amper 28 jaar, financieel directeur Frédéric Sohet telt 26 lentes, technisch directeur Patrick Lamonte is 30. Met 36 is Philippe De Pooter als commercieel directeur de oudste van de klas. Allen hebben een solide opleiding genoten als handelsingenieur van Solvay-ULB. Frédéric Sohet was eerder bij Arthur Andersen al adjunct-financieel directeur. En Philippe De Pooter sprokkelde negen jaar ervaring bij Unilever, als sales- en marketingmanager voor ijsroom. “Het verschil in mentaliteit is enorm,” lacht De Pooter, die er, zonder maatpak, ontspannen bijloopt. “Bij Unilever kwamen de beslissingen moeizaam tot stand, na controle in diverse stadia. Bij City Bird zitten de managers in vijf kantoren naast mekaar. En in die vijf kantoren worden meteen alle knopen doorgehakt.”

Toch loopt er nog een ‘oudje’ mee in het gezelschap. Operationeel directeur Lucien Friob is 55. Net als veel van zijn collega’s deed Friob jaren dienst als piloot. Hij zat 26 jaar achter de stuurknuppel, bij onder meer Air Algérie, Royal Air Maroc en de voorbije vijftien jaar bij de chartermaatschappij Air Belgium. “Nog altijd vlieg ik minstens één keer per maand, als boordcommandant van een MD-11. Anders verlies ik voeling met de realiteit,” vindt Friob.

Lucien Friob zag de voorbije drie jaar zijn vliegschema’s wel sterk wijzigen. City Bird begon drie jaar geleden met goedkope vluchten over lange afstanden en vloog vooral naar de Verenigde Staten, met bestemmingen als Californië, Florida en New York. Het logo, vergezeld van de slogan City Bird, the flying dream, tooide de gloednieuwe, groen geschilderde MD-11-toestellen van de carrier. Maar de droom sloeg om in een nachtmerrie. In de boekjaren 1997 en 1998 stapelde het verlies zich op tot 1,2 miljard frank. Daarop wijzigde de kwetsbare vogel resoluut zijn koers. Bijna alle lijnvluchten op de lange afstand werden stopgezet. City Bird vliegt dit winterseizoen nog enkel twee keer per week naar Miami en Orlando (Florida). Vanaf de zomer wordt ook de Amerikaanse sunshine state geschrapt als bestemming. “We hebben ons vergist,” geeft Victor Hasson zonder veel omwegen toe. “Maar dat is toch geen probleem? Als entrepreneur moet je voortdurend berekende risico’s nemen. Ik heb een hekel aan routine.”

De mislukking heeft diverse oorzaken. Natuurlijk is de concurrentie op de transatlantische routes bikkelhard. Bovendien kon City Bird nauwelijks zakenlui in de businessklasse strikken. “De zakenman is nog niet klaar voor onze goedkopere businesstarieven. De druk van het kaderpersoneel in bedrijven is veel te hoog. Ze houden vast aan de getrouwheidsprogramma’s van de gevestigde maatschappijen. Dan kunnen ze in het weekend gratis reizen met het gezin.”

In 1999 gooide

City Bird het roer volledig om. De balans voor het voorbije jaar zal dan ook zwart kleuren. Op 31 maart maakt het bedrijf, dat 49% van de aandelen op de beurs heeft, zijn cijfers officieel bekend. Met een vloot van tien toestellen bespeelt de carrier diverse nichemarkten. Twee vliegtuigen worden verhuurd aan Sabena, twee andere worden ingezet voor vrachtactiviteiten. Maar de bulk van de omzet wordt gehaald uit charterverkeer voor de Duitse touroperator NUR Touristic. In februari nam City Bird de portefeuille van het failliete Constellation over (zie Trends, 16 december 1999), die een jaarlijkse omzet van 2,5 miljard frank vertegenwoordigt. In drie gloednieuwe B-737-toestellen worden de vakantiegangers van NUR Touristic naar bestemmingen aan de Middellandse Zee gevlogen.

Het contract met de Duitse touroperator geeft City Bird vleugels. In december vorig jaar telde de luchtvaartmaatschappij nog 400 werknemers. Vandaag zijn dat er 600, waaronder 140 piloten. “City Bird is voor veel mensen een ideale leerschool. In die zin is ondernemen dus ook een sociaal gebeuren, want ik ben omringd door 600 jonge mensen die voortdurend willen leren. Denk dus niet dat de bedrijfsstructuur onnodig zwaar wordt. Soms vraag ik me af of ik ET ben als ik de praat van sommige captains of industry hoort. Een bedrijf met 600 werknemers wordt al snel bestempeld als onnodig log en onbestuurbaar.”

wolfgang riepl

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content