Donker en disruptief

Het lukt het technologiefestival Slush jaar na jaar in de donkere en koude decembermaand 3100 start-ups, 1800 investeerders, 650 journalisten naar het Hoge Noorden te lokken. Op 4 en 5 december waren er 20.000 deelnemers in Helsinki.

Een van die deelnemers was Karel Callens van het Leuvense datavisualisatieplatform Cumul.io. “We zoeken goede manieren om op een redelijk reproduceerbare manier te groeien in de vijftien landen waarin we aanwezig zijn”, zegt hij. “We staan dit jaar op twaalf of dertien events. Slush is veel groter dan de andere – iets te groot voor ons, hier loopt 20.000 man rond.” Playpass, de Antwerpse specialist in cashloos betalen en bekend van de slimme polsbandjes op muziekfestivals, is al jaren van de partij, onder meer omdat Slush zijn scherpe focus als koppelaar tussen start-ups en investeerders behoudt. “Het hart van Slush zijn de meetings tussen start-ups en investeerders. Het aantal start-ups en investeerders is dit jaar weer gestegen”, zegt Hanna Tuohino, head of office van het exportagentschap Flanders Investment & Trade (FIT) Finland, dat advies geeft aan Vlaamse start-ups die naar Slush komen. “Het is een van de topplekken in Europa voor matchmaking met investeerders, voor zichtbaarheid in de media en om klanten te ontmoeten. En het is natuurlijke een zotte ervaring. Finland is in deze periode donker en edgy.” De organisatoren van Slush zijn een grote groep studenten, van wie de overgrote meerderheid vrijwilligers. Ze trekken het donkere noordelijke klimaat door in de duistere, her en der met futuristische neon verlichte congreshal, waar het op de koppen lopen is.

VRT Sandbox

De afgelopen jaren is er buiten de congreshal een breed scala aan nevenevenementen ontstaan. Overal in de stad worden kleinschalige, exclusievere events georganiseerd, vaak rond een thema of een sector, wat gerichter netwerken mogelijk maakt. FIT en VRT Sandbox organiseerden een nevenevenement voor de mediasector. De Vlaamse publieke omroep heeft al vier jaar een ‘zandbak’ waarin starters mogen spelen. Meer dan honderd start-ups maakten al gebruik van de faciliteiten die VRT biedt om hun nieuwe technologie live uit testen in de televisie- of radioprogramma’s van de VRT.

Te midden van de gezellige drukte van de co-workingruimte Wonderland in de Finse hoofdstad, legt projectleider Sarah Geeroms uit hoe VRT Sandbox werkt. Onder de toehoorders zijn zes van de elf omroepen uit het netwerk, waaronder het Finse Yle, France Televisions en het Noorse Media City Bergen. Nog elf andere omroepen zijn geïnteresseerd om het VRT Sandbox-model te kopiëren. Op die manier is de VRT een van de gangmakers van een internationaal innovatienetwerk van Europese publieke en commerciële omroepen, dat mediastart-ups uit eigen land helpt internationaal te groeien. De Vlaamse mediamarkt is te klein, maar wanneer elke omroep start-ups toegang kan geven tot een Europees netwerk, wordt het een ander verhaal.

“Ook de publieke omroep kan zo snel innoveren”, zegt Sarah Geeroms. “We kunnen de nieuwste technologie spotten en onmiddellijk toepassen op onze productievloer. We moeten Europees samenwerken als we willen standhouden tegen grote spelers.” Geeroms verwijst naar vooral Amerikaanse concurrenten, zoals Netflix en HBO. “Omroepen krijgen via dit netwerk toegang tot de meest interessante technologie van Europa. Bovendien weten ze dat de technologie al getest is. Omroepen die hun eigen sandbox starten, krijgen toegang tot de toolkit van VRT en tot alle start-ups die al in het netwerk zitten.”

Data-analyse

Enkele start-ups in het netwerk geven de omroepen een voorproefje van de technologie die ze kunnen verwachten. EzyInsights heeft software om te analyseren bij welke artikels of filmpjes het publiek zich betrokken voelt. SmartOcto ontwikkelde data-analyse waarmee een redactie een overkoepelend beeld krijgt van hoe een verhaal wordt opgepikt via de nieuwskanalen – magazine, internet, Facebook, Twitter. Samen met de investeringsmaatschappij PMV startte de VRT overigens recentelijk de joint venture Media Invest Vlaanderen op, die elk jaar zal investeren in een drietal veelbelovende start-ups in de mediasector.

De VRT investeert sterk in het Europese MediaRoad-project voor innovatie, met een budget dat voor 55 procent gefinancierd wordt via Europese subsidies. Daarvoor werkt de omroep samen met partners. Een ervan is imec.istart, een onderdeel van het Leuvense onderzoekscentrum in nanotechnologie en digitale technologie. Dat stond zelf ook op Slush om zijn nieuwe internationale programma, dat het samen met Scaleups.eu en FIT uitwerkte, internationaal te presenteren.

Internationaliseren

Slush is een goed startpunt om op zoek te gaan naar Amerikaanse en Aziatische groeibedrijven die naar Europa lonken, en hen te overtuigen dat België geknipt is om hun technologiebedrijf vanuit België op de Europese kaart te zetten. Erik Vervloet, senior business development imec: “We hebben een programma van zes à acht weken waarin we hun zaken aanleren, zoals hoe je werkt in Europa, welke gewoontes we hier hebben en hoe je bij een groot bedrijf binnen raakt. We denken dat België daar een ideale markt voor is. Het is een kleine, hele goede proefmarkt, drietalig en complex. Zo leren start-ups hoe het er in Europa aan toegaat. Op termijn willen we ook scale-ups van hier naar het buitenland krijgen, zodat een wisselwerking ontstaat.”

In tegenstelling tot imec.istart investeert het nieuwe programma niet in de bedrijven. “De bedoeling is dat ze vanuit België opereren en eventueel ook werkgelegenheid creëren, dat zou ideaal zijn. Slush is het mekka voor alles wat met start-ups en scale-ups te maken heeft. Het is een ideaal moment om af te tasten hoeveel appetijt er is voor ons programma.”

Koppelen

Imec deelt zijn stand op Slush met B-Hive, het netwerk van start-ups, grote bedrijven en andere spelers in de financiële sector. Niek De Taeye, de operationeel directeur van B-Hive en The Growcery, legt uit hoe de aanwezigheid op Slush gekoppeld is aan SuperNova, het technologiefestival dat onlangs voor het eerst in Antwerpen werd georganiseerd. Net als op Slush staat ook bij B-Hive en The Growcery matchmaking centraal. “Wij willen start-ups en scale-ups koppelen met potentiële klanten, vooral grote bedrijven”, zegt Niek De Taeye. “We willen vervolgens geïnteresseerde bedrijven naar België halen voor een heel groot event als SuperNova.”

De afgelopen maanden zijn verschillende start-uporganinaties nauwer met elkaar gaan samenwerken om de versnippering in het Belgische start-uplandschap tegen te gaan. De bedoeling is dat er een centraal aanspreekpunt komt voor start-ups, dat ondernemers meteen met de juiste partij in contact brengt. “Het is te zot voor woorden dat in een klein land als België zo veel fragmentatie is”, vindt Niek De Taeye. “Startups.be en Scaleups.eu vormen eigenlijk de basislaag. Daar zouden ze allemaal moeten terechtkomen. Zij bieden basisfuncties aan. Ze kijken wat de behoeften van de bedrijven zijn, verwijzen door naar Vlaio, FIT of andere organisaties, bieden diensten aan en doen events met hen aan.”

Op die basislaag worden sectorgebonden organisaties gebouwd die groeibedrijven helpen hun business te ontwikkelen. B-Hive doet dat voor de financiële wereld, terwijl The Growcery zich richt op scale-ups in de wereld van consumentengoederen. The Beacon is er voor bedrijven uit de logistiek, het internet der dingen, verpakking en transport. Al die groeiversnellers worden gefinancierd met een mix van middelen van grote bedrijven, overheid en ledenbijdragen. “Die organisaties zullen focussen op businessdevelopment van die bedrijven. We werken samen met imec. We zijn zelf geen accelerator, die een korte tijd veel begeleiding organiseert, maar wij leveren continu diensten zoals doorverwijzing naar acceleratoren.”

Het ziet er vanop afstand bekeken misschien wat onoverzichtelijk uit, maar de vele organisaties zorgen voor een heel divers en nauw verweven ecosysteem. Events en festivals als Slush zijn tijdelijke verzamelplaatsen. “Een ecosysteem betekent eigenlijk dat je alle belanghebbenden samenbrengt. De start-ups en scale-ups, grote bedrijven, universiteiten, onderzoekscentra als imec, de overheid en regulatoren. Dat werkt het beste rond evenementen of acceleratietrajecten met partners”, meent Niek De Taeye. “Veel van die grote conferenties draaien nog te veel rond de gevestigde waarden, de grote bedrijven. Maar op Slush zien we veel jonge start-ups en er is een heel grote Aziatische delegatie. We zullen ook nog meer kleine evenementen op maat op poten zetten rond netwerken, pitchen of het uitwerken van cases. Op dit moment is er veel interesse om dat over de industrieën heen te doen, zodat er nog meer kruisbestuiving ontstaat.”

De Europese techwereld is in vorm

Elk jaar stelt het investeringsfonds Atomico op Slush een stand van zaken van de Europese technologiewereld voor. Vijf conclusies.

1. De investeringen in Europese technologiebedrijven stegen in 2018 tot 23 miljard dollar, terwijl dat in 2013 nog maar 5 miljard was.

2. Europese ondernemers creëerden dit jaar 17 eenhoorns, technologiebedrijven met een waardering van meer dan een miljard dollar.

3. De techsector werpt zich steeds meer op als motor van de economie. Zo steeg het aantal werknemers in tech dit jaar met 4 procent, in Frankrijk was dat zelfs met 7,3 procent.

4. De software-industrie verankert zich steeds meer in nieuwe steden. Er zijn in Europa nu minstens dertig hubs met 50.000 of meer professionele software-ontwikkelaars. In totaal zijn er in Europa nu 5,7 miljoen professionele ontwikkelaars, 200.000 meer dan in 2017.

5. Gent (+165%) was dit jaar, op het Zwitserse Zug en het Russische Novosibirsk na, de snelst groeiende techhub in Europa, op basis van het gemiddelde aantal deelnemers aan techgerelateerde evenementen van het ontmoetingsplatform Meetup.