Doet het nu genoeg pijn?

Een paar uur voor de politieke hel pas écht losbarstte, was de zwartepiet al lang uitgedeeld. De gelukkige eigenaar heette Open VLD en zijn voorzitter Alexander De Croo. Wie in de Wetstraat actief wil zijn, moet blijkbaar alle gevoel voor schaamte thuis laten.

Het falen van de regering in de schoenen van de Open VLD schuiven, geeft deze partij niet alleen te veel eer maar gaat compleet voorbij aan de realiteit. En die is dat iedereen die aan de BHV-tafel zat, schuldig is. Plus iedereen die niet aan de tafel zat. Want BHV is geen dossier van deze regeringspartijen of van deze generatie politici. Het is een verziekt dossier dat al jaren geen oplossing vindt en door verschillende generatie politici en alle partijen in dit land is mismeesterd. Met als gevolg dat we al jarenlang zo goed als geen beleid voeren in alle grote sociaaleconomische dossiers die ons land aanbelangen. Open VLD heeft een einde gemaakt aan een schabouwelijk theaterstuk dat zwalpte tussen komedie en tragedie.

De BHV-onderhandelaars lieten weten nog iets meer tijd nodig te hebben. Enkele dagen. Aan argumenten voor uitstel was er geen gebrek. Maar niemand die kon garanderen dat na enkele dagen extra onderhandelen er wel een akkoord op tafel zou liggen. Want het water tussen de Vlaamse, Waalse en Brusselse onderhandelaars was nog altijd even diep. In de Wetstraat zijn alle witte konijnen al lang afgeschoten. Niemand die er dus nog een uit zijn hoed kan toveren. Zelfs Jean-Luc Dehaene niet.

De val van de regering heet met enige overdrijving een ramp te zijn. Verschillende politici kijken uit naar nieuwe verkiezingen. Maar wat haalt dat uit? Een nieuwe stembusgang betekent dat de burgers – die er meer dan de buik vol van hebben – weer moeten stemmen op die mensen die hun politieke degout elke dag aanwakkeren. Bij nieuwe verkiezingen zullen voor de grootste partijen weer net dezelfde mensen opkomen als voorheen en dingen naar de gunst van de kiezer. Dezelfde partijvoorzitters zullen na de verkiezingsuitslag weer dezelfde ministers moeten kiezen om dit land te leiden. De partijvoorzitters, de echte beslissers in dit land, zullen op hun voorzittersstoel blijven zitten en bij de volgende onderhandelingen weer dezelfde andere voorzitters tegenkomen. Die weer dezelfde standpunten zullen innemen en dezelfde problemen op tafel zullen gooien.

België heeft een groot probleem met structuren, maar heeft evengoed een probleem met de mensen die het land besturen. De mensen die ons jarenlang hebben trachten te leiden, kunnen het niet. Niet omdat ze individueel incompetent zijn, maar omdat ze als geheel incompetent zijn. De macht is verdeeld over een klein kransje van mensen die elkaar de jongste jaren het licht in de ogen niet meer hebben gegund. Waardoor ze er niet meer in slagen om welke onderhandeling dan ook tot een goed einde te brengen. Het zijn de ego’s die regeren.

Deze crisis is niet op te lossen met vijf minuten politieke moed. Nu moet er een globaal plan gemaakt worden. Dit is hét moment om de kiezer te overtuigen van de ernst van de situatie. Om achter de schermen een kabinet samen te stellen dat niet alleen uittekent hoe BHV te splitsen maar ook hoe de financieringswet te hertekenen, de arbeidsmarktwetgeving te optimaliseren, de begroting te saneren, enzovoort. Want BHV is het rookgordijn waarachter de financieringswet zich verschuilt. Als dit land afstevent op een faillissement, is het door deze gordiaanse knoop.
Als politici nu slim zijn, laten ze zich in het volgende kabinet vervangen door mensen die geen electorale belangen hebben. Die geen beslissingen nemen om populariteit te winnen bij de kiezer, maar die beslissingen nemen om de toekomst van de kiezer te verzekeren. De vraag is niet of België het nieuwe Griekenland is. De vraag is hoe we kunnen vermijden dat België het nieuwe Griekenland wordt. Schakel de sociale partners, de Groep van Tien, in. Ook zij moeten dringend hun verantwoordelijkheid opnemen. Creëer een draagvlak voor de beslissingen die genomen moeten worden. En zoek sympathieke, egoloze woordvoerders die op radio en tv de nodige uitleg komen geven. De val van deze regering is geen ramp. Als dit momentum niet wordt gebruikt om een cruciale hervorming van ons land uit te tekenen, dan mogen we spreken van een ramp. Een Griekenramp.

Trends-hoofdredacteur An Goovaerts