“Dit is een crisis van de Amerikaanse regelgeving”

Amper zeven jaar na het leeglopen van de technologiezeepbel, schudt de implosie van een schulden- en vastgoedzeepbel de markten door elkaar. En het aftellen naar de volgende crash is wellicht al begonnen. Of moeten en kunnen slimmere regels de dierlijke instincten op de markt temmen? Een gereputeerde stem in het debat is die van Jérôme Cazes. De CEO van de Franse kredietverzekeraar Coface houdt met meer dan gewone belangstelling het regelgevende kader in de gaten.

Jérôme Cazes: “Hebzucht en kuddegedrag zullen altijd de prijzen van aandelen, vastgoed of andere activa opdrijven. Maar normaal gezien had de stijging van de huizenprijzen in de VS twee jaar geleden al uitgedoofd moeten zijn. De banken gingen echter door met de financiering van risicovolle hypotheken. Dat was het nieuwe aan deze crisis, want normaal gezien trekken de banken aan de rem als het kredietrisico te hoog wordt. Dat is nu niet gebeurd, omdat het niet meer duidelijk was wie de kredietrisico’s droeg. Niemand voelde zich nog verantwoordelijk en daarom liep het helemaal uit de hand.”

TRENDS. Betekent deze crisis het einde van het bankieren waarbij kredieten van de balans worden gehaald en worden doorverkocht aan beleggers?

JERÔME CAZES. “Ik hoop het en ik hoop dat geen enkele regulator zich nog positief uitlaat over dit zogenaamde schaduwbankieren dat de verantwoordelijkheidszin uitholt. De klassieke banken worden zwaar gereguleerd, en hebben als reactie heel wat activa van de balans gehaald.

“Er moet een koppeling blijven tussen de bank die de kredieten uitgeeft en de doorverkochte kredieten. Banken moeten ook eigen vermogen aanhouden voor de activa die van de balans gehaald werden. Dat is ook de filosofie van het regelgevende kader van Basel II dat sinds begin dit jaar van kracht is. Voorlopig is dat echter onvoldoende. Als een bank bijvoorbeeld aan vermogensbeheer doet voor haar klanten, loopt ze in theorie geen risico’s. Maar als dat vermogensbeheer slecht gebeurt, dreigt de bank reputatieschade op te lopen. En dan moet ze soms de rotte appels op de eigen balans nemen. Er is dus wel een verband, maar dat wordt niet erkend door de regulators. Hetzelfde geldt voor durfkapitaaldeals die banken opzetten, of hypotheekleningen die ze herverpakken en doorverkopen. Daarom moet de bank die de structuren opzet er deels ook verantwoordelijk voor blijven.”

Moeten alle financiële instellingen, dus ook de zakenbanken, gereguleerd worden zoals de klassieke depositobanken?

CAZES. “Elke financiële instelling die risico’s van zijn klanten beheert, moet worden gereguleerd. Dat is de evolutie van de voorbije twee eeuwen, en die trend is nu aangekomen bij de zakenbanken, die vandaag nog onvoldoende gereguleerd zijn. De kredietcrisis is een crisis van de Amerikaanse regelgeving. Dit is geen ‘VS-bashing’, maar een gezonde Amerikaanse regelgeving is van cruciaal belang omdat de VS nog altijd het financiële centrum van de wereld is.”

Waarom faalt autoregulatie?

CAZES. “Omdat zoveel mogelijk winst maken de doelstelling van het spel is. Dat mag en dat moet, maar om dat spel zonder ongelukken te spelen, zijn er faire spelregels nodig.”

D.K.