Dexia kan de staatsschuld naar nieuwe hoogtes duwen

Dexia is van plan zijn banklicentie in te leveren. Daarmee wil de restbank besparen op de kosten. De keerzijde van de medaille is dat de Belgische staatsschuld fors omhoog dreigt te schieten.

In een persbericht meldde Dexia maandagavond dat de restbank begin 2024 haar banklicentie wil inleveren. Daarmee komt de instelling in één van de laatste fases van haar ontmanteling. Dexia werd in 2011 omgevormd tot een ‘bad bank’ die de portefeuilles van de gekapseisde bank zo goed mogelijk moest beheren. De balans, die ooit 650 miljard euro overschreed, werd afgebouwd tot 64 miljard euro eind vorig jaar. De portefeuille commerciële activa daalde in tien jaar van 234 miljard tot 33 miljard euro. De bank profiteerde de voorbije twee jaar van de renteverhogingen, waardoor ze minder cash nodig had als onderpand voor haar renteswaps.

De keuze van Dexia om de banklicentie op te geven heeft voor- en nadelen.

De voordelen

1. Zonder banklicentie moet Dexia niet langer voldoen aan een aantal verplichtingen die de bank geld kosten. Het gaat in de eerste plaats om het betalen van bepaalde banktaksen. Dexia geeft in het persbericht het voorbeeld van de 65 miljoen euro die haar Franse dochter Dexia Crédit Local, de entiteit die de banklicentie heeft, in 2022 moest betalen als bijdrage tot het Europees resolutiefonds. Die bijdrage is absurd omdat Dexia zelf een instelling in afwikkeling is, die geen beroep kan doen op de middelen uit dat fonds.

2. Maar er zijn nog kosten die zouden wegvallen. De toezichthouders eisen van banken dat ze uitgebreid rapporteren over hun activiteiten en risico’s. Daar zijn best wat van de circa 500 personeelsleden van Dexia mee bezig. Als die reglementaire werklast wegvalt, kan Dexia zijn organisatie afslanken en vereenvoudigen, wat een flinke besparing moet opleveren.

3. Ten slotte zou Dexia ook niet meer moeten voldoen aan de strenge solvabiliteits- en liquiditeitseisen die gelden voor bankinstellingen. Dat kan de bank meer speelruimte geven om de portefeuilles af te bouwen. Tot hiertoe moest Dexia er steeds voor zorgen dat de verliezen beperkt bleven, opdat de kapitaalbuffers niet onder de reglementaire minima zouden dalen.

De nadelen

1. Via zijn banklicentie had Dexia toegang het Eurosysteem van centrale banken die liquiditeitslijnen kunnen verstrekken als banken in de problemen komen. In de praktijk genoot Dexia al sinds eind 2021 niet meer van dat voordeel. Bovendien heeft Dexia de voorbije jaren zijn balans versneld afgebouwd, waardoor de nood aan liquiditeiten minder groot geworden is. Toch zal de instelling een nieuwe liquiditeitsbuffer aanleggen ter vervanging van de noodlijn van de centrale banken.

2. Een banklicentie gaat gepaard met toezicht. Dat geeft investeerders die schuldpapier van Dexia kopen houvast en vertrouwen. Dexia financiert zich op de markten dankzij een waarborg van de Belgische en Franse staat, ten belope van maximaal 75 miljard euro. Om het wegvallen van het toezicht te compenseren beklemtoont Dexia dat er een onafhankelijk toezichtcomité zal worden opgericht door de Belgische en Franse staat. Dat zal samengesteld worden uit leden met expertise in bankentoezicht. De geordende afwikkeling met aandacht voor de risico’s en zorg voor voldoende toereikende kapitaalbuffers wordt vanaf begin 2024 als niet-bank voortgezet, luidt het in het persbericht.

3. Door het opgeven van de banklicentie zal de moedermaatschappij Dexia NV niet langer het statuut van een financiële maatschappij hebben. Dat kan ertoe leiden dat Europa Dexia als een staatsholding gaat zien, wat zou impliceren dat de schulden van Dexia bij die van de twee aandeelhouders, de Franse en de Belgische staat, moeten worden geteld.

Voor de Belgische staat, die al met een enorm hoge schuldgraad kampt, is dat geen prettig vooruitzicht. Nog eens enkele tientallen miljarden extra schuldenlast vertaalt zich al snel in enkele procentpunten meer schulden ten opzichte van het bruto binnenlands product (bbp). Een beslissing daarover ligt in het kamp van Eurostat, het Europees bureau van de statistiek.

Lees ook: