Depuis des années, je crois que 2015 sera l’année des ruptures financières. Sans catastrophisme. Avec intuition et réalisme. lnkd.in/dPAC6K4

2015 wordt het jaar van de financiële breuken, tweet hoogleraar economie en columnist Bruno Colmant. Welke financiële breuken? “De overheidsschuld in de eurozone ging dit jaar voorbij de grens van 100 procent van het bruto binnenlands product, voor de eerste keer sinds de Tweede Wereldoorlog”, zegt Colmant. “Dat wordt onbetaalbaar in dit klimaat van deflatie en lage groei. Die harde realiteit zullen we dit jaar onder ogen moeten zien. Er is geen andere oplossing dan een schuldherschikking voor de zuiderse eurolanden. Griekenland zal zelf om een schuldherschikking vragen, gevolgd door Portugal. In 2016 of 2017 komt Spanje aan de beurt.”

Waren in Spanje dan niet de eerste tekenen van heropleving merkbaar? “Het land stelt het beter dan drie jaar geleden”, zegt Colmant. “Maar de groei blijft zeer zwak, en de werkloosheidsgraad zit op 25 procent van de actieve bevolking. Spanje is er nog altijd slecht aan toe.”

Het was allemaal niet zover gekomen, als de Europese Centrale Bank (ECB) beter bij de pinken was geweest. “De ECB heeft fouten gemaakt”, aldus Colmant. “Naar verwachting kondigt ze later deze maand een zogenoemde kwantitatieve versoepeling aan. Dat moet de rente drukken en liquiditeit in het financiële systeem pompen. Maar de ECB komt te laat: de rente is al heel laag, en de banken verdrinken in het spaargeld. Dat maakt dat de kwantitatieve versoepeling weinig effect zal hebben.”

De ECB heeft te lang op de rem gestaan, volgens Colmant. “Haar balanstotaal is teruggevallen tot bijna het niveau van 2008. De crisis van de jaren dertig heeft geleerd dat twee jaar van vergissingen tien jaar van deflatie kunnen kosten. Intussen zijn die twee jaar opgebruikt.”

Wat nu? “We moeten hopen op een beetje groei”, zegt Colmant. “Maar ik ben zeer pessimistisch. De deflatie kan nog vijf jaar aanhouden. Ook Japan kampt sinds de jaren negentig met een chronische deflatie. Alle fouten die Japan toen maakte, hebben wij nu ook gemaakt.”

De Amerikaanse economie stelt het redelijk goed. Kan dat Europa helpen? “Samen met de gedaalde olieprijs zal dat een gunstig effect hebben op de Europese economie. Maar optimistisch word ik er niet van. Ook de groeivoorspellingen kunnen me niet echt overtuigen. Vaak blijken ze achteraf te positief te zijn geweest. Ook ik dacht een jaar geleden dat we vandaag aan een groei van 1,5 procent zouden zitten.”

De ECB zat fout, maar het budgettaire beleid zit al even fout, vindt Colmant. “Besparingen hebben geen zin in tijden van lage groei, ze maken de deflatie alleen maar erger. We moeten het Stabiliteitspact even opzijschuiven, zodat de eurolanden kunnen lenen om grote investeringsprogramma’s op te zetten. Dankzij de lage rente kosten die leningen bijna niets.”

@JOZEFVANGELDER

“Alle fouten die Japan in de jaren negentig maakte, hebben wij nu ook gemaakt”