De Vlaamse rijkdom is een illusie

De N-VA is geen eendagsvlieg. Partijen met duidelijke doelstellingen als de N-VA houden pas op te bestaan als hun doelstelling bereikt is of als het gros van hun programma, door henzelf of door anderen, is waargemaakt. De N-VA is net geboren en heeft nog een lange weg af te leggen. Vriend en vijand moeten dat beseffen. De neergang van het Vlaams Belang wordt zwaar bejubeld, maar in realiteit blijft het de op één na grootste partij in Vlaanderen. Voor Open Vld en voor sp.a. Om maar te zeggen dat door de feiten te negeren, de feiten niet veranderen.

Dat een staatshervorming nu hét gespreksonderwerp is in Vlaanderen is evident. Dat deze er moet komen ook. De eerste gesprekken tussen de Vlaamse partijen geven aan dat de komende dagen de spierballen moeten getoond worden vooraleer over inhoud gepraat wordt. Tegenstanders van een staatshervorming argumenteren dat de economische realiteit van een regio niet stopt aan de taalgrens. Klopt gedeeltelijk. Zondag is echter bewezen dat de taalgrens wel degelijk een scheidingslijn is. De politieke spreidstand tussen de landsgedeelten is immens groot. Waalse optimisten beargumenteren dat Wallonië niet voor de status-quo heeft gekozen en wijst daarvoor naar de winst van Ecolo. Maar in welke mate is de steun voor het groene project een doordachte keuze of eerder een foertstem tegen de ruziemakende traditionele partijen? Het feit is dat de PS de grootste partij blijft.

Toch komt het belangrijkste signaal voor de onderhandelingen over een staatshervorming uit Wallonië. “Het is helemaal niet slecht dat de N-VA zou deelnemen aan een dialoog van gemeenschap tot gemeenschap om tot een compromis te komen waarin iedereen zich kan vinden”, zei Ecolo-voorzitter Jean-Michel Javaux in De Standaard. “Als we een institutioneel akkoord willen bereiken, is het belangrijk dat er geen sluipschutters op de achtergrond rondhangen. Dan is het belangrijk dat iedereen mee in bad gaat.”

Er zal heel wat gepraat worden over de zin en de onzin van een staatshervorming. Leden van sp.a en van Open Vld laten nu al weten dat er eerst werk gemaakt moet worden van sociaaleconomische maatregelen en dat deze belangrijker zijn dan een staatshervorming. Zo proberen ze de druk van de ketel te halen. Dat is zand in de ogen strooien. Zonder verdere staatshervorming kan er niet efficiënt gewerkt worden aan economische én sociale plannen. De rijkdom van Vlaanderen is een illusie (zie blz. 16). De federale kas is geplunderd en aan Waalse kant is geld al decennia een schaars goed. Als de politieke realiteit de politici niet aanzet tot constructieve gesprekken over een staatshervorming, dan zal de economische realiteit hen er wel toe nopen. Het is tijd dat de communautaire discussie zaken als taalproblemen, niet-benoemde burgemeesters of het al dan niet plakken van affiches in Brusselse randgemeenten overstijgt.

Het gaat nu over het arbeidsmarktbeleid. Duizenden Vlamingen en ook Walen worden voor de eerste keer in hun leven geconfronteerd met werkloosheid. Het gaat over de uitkering van duizenden pensioenen waarvoor de beschikbare middelen slinken. Een degelijke staatshervorming is geen aanval op de solidariteit, maar moet er net voor zorgen dat via een efficiëntere benutting van de schaarse middelen de sociale toekomst van Vlamingen en Walen gevrijwaard wordt. In de huidige constellatie stevent de federale staat af op een faillissement.

De financieringswet nekt de federale begroting en is aan herziening toe. Alle regeringen staan voor de uitdaging om zowel te besparen als de beschikbare middelen efficiënter in te zetten. De taken en de bevoegdheden worden best in onderling overleg verdeeld. Als een van de regeringen echter de sense of urgency niet inziet, is dat geen excuus voor de andere regeringen om zich te laten ophouden. Inefficiëntie mag niet meer gesponsord worden. De dynamiek, zowel politiek als economisch, is in beide regio’s verschillend. Elke regio moet dan ook over de meest efficiënte beleidsmaatregelen beschikken.

De politiek staat voor gesprekken die cruciaal zijn voor de Vlaamse, Waalse en Belgische toekomst, maar die het beleid ophouden. Hopen dat deze gesprekken niet gevoerd worden omdat het crisis is, is utopisch. Denken dat de politici er alleen uitkomen, is te optimistisch. Het is een recht om de politieke impasse die volgt aan te klagen. Er niets aan doen, is geen optie. De sociale partners moeten samen met de captains of industry en society nu actief deelnemen aan het herstelproces. Discreet in huisjes in Poupehan of Knokke, of actief in een economisch zakenkabinet. De N-VA is geen eendagsvlieg. De economische crisis is dat zeker niet. De twee met elkaar verzoenen, kan beter dan verwachte resultaten opleveren. (T)

DE AUTEUR IS HOOFDREDACTEUR.

An Goovaerts