De vier inzichten van de Tolteken

Een journaliste vroeg me onlangs wat onze grootste obstakels zijn in de uitbouw van een jong technologisch bedrijf dat tracht innoverende, hoogtechnologische producten te ontwikkelen. Al snel evolueerde het gesprek naar het onderwerp ‘ the war for talent’.

Ik heb het geluk gehad met heel wat mensen uit verschillende disciplines en diverse culturen en landen te mogen samenwerken. Uiteraard is het niet makkelijk de juiste mensen te vinden, maar met een goed netwerk en de openheid om desnoods kandidaten te rekruteren uit andere regio’s van de wereld kom je al een heel eind. De jarenlange investeringen in de levenswetenschappen en een onderbouwd innovatiebeleid hebben in Vlaanderen niet alleen een reeks biotechondernemingen en werkgelegenheid in de sector opgeleverd. Ze maakten het ook mogelijk een groep mensen met diverse professionele achtergronden te vormen.

Wat zijn nu de echte uitdagingen? De juiste competenties vinden is niet altijd gemakkelijk, maar zeker haalbaar. De echte uitdaging is volgens mij veeleer hoe je een dergelijke groep mensen anno 2012 harmonisch en effectief laat samenwerken. Door de aard van de hightechondernemingen en de noodzakelijke grote diversiteit aan mensen lijkt het wel een multiculturele samenleving in het klein.

Zo zorgen onze supergespecialiseerde opleidingen wel voor de nodige kennis, maar ze leiden er ook toe dat we een stuk het renaissancedenken uit het oog verliezen, het breed denkende dat wetenschappers en kunstenaars van die periode zo typeerde. De eerste opdracht in de multidisciplinaire teams is niet alleen opnieuw een gemeenschappelijke taal te ontwikkelen voor de creatie van nieuwe ideeën, maar ook mentale bruggen te slaan naar de andere disciplines.

Het ‘silodenken’ is spijtig genoeg ook ver doorgedrongen in grotere organisaties. Onderzoek, ontwikkeling, productie, marketing, verkoop, het zijn vaak aparte werelden. De verbanden moeten worden gelegd via complexe processen en beslissingsmatrixen. Complexe systemen vragen veel meer interacties om opgelost en gestuurd te worden. En dat brengt ons bij de belangrijkste schakel: de mens. Ik heb soms opgemerkt dat overdreven individualisme, profileringsdrang, ambitie om zich te onderscheiden van de collega’s, agressieve carrièreplanningen, enzovoort niet bepaald een constructieve, coöperatieve en harmonische sfeer bevorderen. Nochtans is dat een essentële voorwaarde om grootse dingen te realiseren.

Een collega sprak me onlangs over haar ervaringen met het managen van een groep mensen in een zeer moeilijke, uitdagende context. Ze overtuigde me van de wijsheid van de Tolteken, een beschaving die van de tiende tot de twaalfde eeuw Centraal-Mexico domineerde. Het Tolteekse recept om een gelukkig, vrij en professioneel succesvol persoon te worden, is verrassend eenvoudig, maar zeer doeltreffend. Het draait rond vier leefregels.

De eerste en vermoedelijk de moeilijkste luidt ‘wees onberispelijk in je woorden’. Zorg voor een correcte communicatie, wees vriendelijk en respectvol, speel op de bal en niet op de man, roddel niet. De volgende regel – en waarschijnlijk die met de grootste impact in een professionele context – is niets persoonlijk op te vatten. Vermijd dat discussies escaleren, hou het bij de facts and figures, val een persoon zelf niet aan, be relaxed, no politics, geen interventies gedreven door je ego.

Regel drie: ga niet uit van veronderstellingen. Vul een gebrek aan informatie niet in met negatieve informatie, zeg niet “het zal wel zus of zo bedoeld zijn”. Check eerst de context en facts and figures. En doe altijd je best. Doe wat je denkt te moeten doen, kijk in de spiegel en vraag je af of je goed bezig bent, voor je partner, je werkgever, je collega’s, vrienden enzovoort.

Als we die vier eenvoudige inzichten consequent en radicaal toepassen in ons dagelijkse privé- en professionele leven, gaan we op een andere manier om met onze omgeving en de uitdagingen waar we voor staan. We zien in dat wij de enigen zijn die ons eigen geluk en professioneel succes kunnen creëren. Nu leggen we de verantwoordelijkheid daarvoor vaak nog graag bij anderen.

De auteur is CEO van Biocartis.

De Tolteken doen ons inzien dat wij de enigen zijn die ons eigen geluk en professioneel succes kunnen creëren. Nu leggen we de verantwoordelijkheid daarvoor vaak nog graag bij anderen.