De verfijnde eenvoud van Jasper Morrison

De Londense designer Jasper Morrison startte zijn carrière zo’n twintig jaar geleden. Inmiddels behoort zijn werk tot de ‘klassiekers’. Morrisons motto: zachtheid en praktische eenvoud.

Er zijn al duizend tafels en evenveel bureaus gemaakt. Kan de Advanced Table Module (ATM) die Jasper Morrison voor Vitra ontwierp dan wel iets meer zijn dan de zoveelste variant?

“Mijn uitgangspunt voor dit project was het gezond verstand,” zegt de 44-jarige Londense designer. “Ik heb gewoon geprobeerd om een nieuw tafelsysteem te bedenken, maar wilde helemaal niet de tafel opnieuw uitvinden. Een eenvoudig object creëren, dat was mijn bedoeling. Design moet bescheidener worden. Op een prettige manier voorzien in de behoeften van het leven van alledag, dat is waar het op aankomt.”

Zonder gebruiksaanwijzing

Jasper Morrison biedt met zijn ATM in de allereerste plaats een uiterst eenvoudige tafel aan. De hoeken en kanten van de tafel zijn afgerond, wat het gebruiksgenot ten goede komt. Bovendien bevat ze twee gaten waardoor snoeren kunnen worden getrokken; onderaan het werkblad zijn behalve een multistekkerdoos ook kabelsleuven en een geperforeerde rubberen mat aangebracht (die laatste dient om de overtollige stukken kabel, de adaptors of de connectoren in op te bergen). Naast die gaten is een uitsparing gemaakt waarin een dossierhouder, een lamp of een dubbel bewegend plateau kunnen worden geplaatst. De tafelpoten zijn uitgerust met clips waarlangs slangvormige elektrische kabelverbergers kunnen worden geleid. Dankzij geperforeerde schermen behoudt de gebruiker zijn privacy, terwijl via rolkastjes papieren en tafelbenodigdheden onder het bureau kunnen worden opgeborgen.

Het ATM-project bedacht Morrison voor Vitra. Zowel ontwerper als producent waren tot de conclusie gekomen dat de arbeidsmarkt volop in beweging is, dat een vaste voltijdse job of levenslange werkzekerheid bij een en dezelfde werkgever een concept is dat aan het verdwijnen is. Steeds meer werknemers en besluitvormers werken voortaan voor eigen rekening en tekenen contracten die aan een bepaald project zijn gelinkt.

De kantoorinfrastructuur moet zich dus aanpassen aan het snelle personeelsverloop en de gewijzigde arbeidsvoorwaarden. Lichtheid, transparantie, gebruiksgemak en mobiliteit: dat zijn de kenmerken van hedendaags kantoormeubilair.

Volgens Vitra is het ATM-systeem vooral geschikt voor kleine en middelgrote bedrijven, voor ontwerpstudio’s en werkplekken thuis, stuk voor stuk plaatsen die je makkelijk en snel moet kunnen omvormen. Jasper Morrison heeft het bureau van al zijn overbodige en ouderwetse aspecten bevrijd, zonder het evenwel van zijn essentiële karakteristieken te ontdoen.

Ook al is het esthetische aspect niet prioritair voor de designer, toch oogt het geheel aantrekkelijk. Daarvoor zorgen de pure en eenvoudige uitstraling, twee begrippen die al sinds het begin van zijn carrière tot Morrisons credo behoren.

Rust in het kantoor

Momenteel legt Jasper Morrison zich vooral toe op het ontwerp van kleine huishoudelijke apparaten voor Rowenta. Hij werkt ook aan een koffiezetapparaat voor een fabrikant die liever nog even anoniem wil blijven en aan bestek voor Alessi.

Volgens hem blijft het vak van designer even nuttig als dat van slager, politieman of bankier. “Zonder designer zou je nooit goed doordachte objecten hebben en zouden we in een wereld leven die alleen door de industrie was geconcipieerd. Ik geef toe dat er uitstekende, mooie en functionele tafels zijn gemaakt door onbekende lieden die zichzelf niet als designers zien. Maar datgene wat ik zojuist heb ontworpen, gaat veel verder. Dit design is gemaakt voor de lange termijn en heeft een welomschreven bestemming.”

De designer beklemtoont trouwens dat hij zelf de kantoren met de nieuwe ATM-tafels en de bijbehorende accessoires zal inrichten. “Bij ATM bestaat de functie van de esthetica erin een sfeer te creëren. De eenvoud van de vormen en objecten zorgt voor rust in een kantoor. Het hele project is trouwens zo ontworpen dat het nog kan worden uitgebreid: er is nog geen stoel en het project bestaat alleen in het wit. Ik wil een kleurenpalet vinden dat afzonderlijk misschien niet opvallend is, maar dat samen een heel mooi effect in een kantoor zou kunnen creëren.”

Serge Vanmaercke

Lichtheid, transparantie, gebruiksgemak en mobiliteit: dat zijn de kenmerken van het kantoormeubilair van Jasper Morrison.