De uitdagers

Clickx is de ambitieuze nieuwkomer. MSN de ambitieuze international. Yucom de ambitieuze doorstarter. Drie ‘challengers’ die Skynet, AdValvas en Planet Internet het vuur aan de schenen willen leggen in de strijd der portaalsites.

“Tegen eind volgend jaar wil MSN.be de onbetwiste nummer één zijn onder de portaalsites in België.” Marc Bresseel, die als consumer group manager bij Microsoft België de uitbouw van MSN ( Microsoft Network) leidt, windt er geen doekjes om.

En met een moeder als de softwarereus uit Seattle (VS) heeft hij natuurlijk een internationale power die ‘lokale’ tegenspelers als Skynet (van Belgacom), Belgium AdValvas (van AdValvas Group) en Planet Internet (van KPN) missen. Die laatste – lange tijd de ‘grote drie’ onder de Belgische internetportalen (zie ook Trends, 21 september 2000, blz. 24) – hebben niet de financiële kracht om met Microsoft te wedijveren op het vlak van de diensten die aan de gebruikers worden aangeboden langs de portaalsite. Microsoft ontwikkelt zijn applicaties immers op internationale schaal: MSN is present in 33 landen en werd in juni 2000 wereldwijd door 201 miljoen gebruikers bezocht – waarmee het Yahoo! is voorbijgestoken als ‘s werelds drukst bezochte internetplek.

Duidelijke, en vooral onafhankelijke cijfers over het bereik van de Belgische internetsites zijn er nog niet. Daarvoor is het wachten tot het Centrum voor Informatie over de Media ( CIM) later dit jaar z’n Webmetrie voorstelt. Maar MSN zegt momenteel om en bij een half miljoen ‘unieke gebruikers’ per maand te tellen op z’n site. Volgens reclameregie 24/7 Media zijn de Nederlands- en Franstalige startpagina’s van MSN samen goed voor 118.800 impressies (of ‘pageviews’) per dag. Ter vergelijking: Skynet (Nederlands-, Frans- en Engelstalig samen) haalt 126.530 impressies per dag op z’n homepage. AdValvas (Nederlands, Frans en Engels) 79.570 impressies.

Een van de applicaties

waarmee MSN het verschil denkt te zullen maken, is Internet Messenger. Vergelijk het met chatten maar dan niet in een ‘publieke ruimte’. Instant messaging zet je op onder je eigen groepje van contactpersonen, vrienden, collega’s, clubgenoten of wat dan ook. Je ziet op je scherm wie van hen on line is, en kan al tokkelend in real time converseren. Sinds kort is daar trouwens nog een knappe functie aan toegevoegd: heb je een microfoon en luidsprekers op je pc, dan kan je nu ook via die applicatie met elkaar praten – voice over IP heet dat dan in het jargon. Dat gratis bellen kan van pc tot pc, maar ook van pc tot ‘echt’ telefoontoestel – dat laatste voorlopig alleen naar de VS en Canada.

Een andere applicatie is de MSN Phone Service: MSN schenkt je gratis een persoonlijk telefoonnummer dat dienst doet als fax- en antwoordapparaat. Ingesproken berichten en faxen komen dan automatisch terecht in je Hotmail (de gratis e-maildienst van MSN), vergezeld van een reclame- banner. Want MSN wil uiteraard wel inkomsten. Binnen een tweetal maanden volgen subscription based diensten, die de gebruiker dan zullen toelaten om tegen een maandelijkse fee bijvoorbeeld via SMS ( short message service, naar gsm) op de hoogte gehouden te worden van beurskoersevoluties, sportuitslagen of wat dan ook.

Het is vooral

in die diensten – Bresseel noemt ook on line gaming en on line Word– en Office-applicaties – dat MSN het verschil maakt met de ‘lokale’ portals. Momenteel haalt MSN al een enorm voordeel uit zijn Hotmail, die intussen al 515.000 accounts telt in België.

Voor z’n ‘redactionele’ inhoud beperkt het zich tot het aggregeren van elders aangemaakte dingen. “MSN wil geen mediabedrijf zijn,” zegt Bresseel, “wel een kanaal waarlangs de internetgebruiker bij de beste inhoud terechtkomt. En bij de beste diensten. En bij de beste e-tailers.” Zo biedt MSN België inhoud aan van bijvoorbeeld De Standaard Online, Echonet en Le Soir, maar ook van Amerikaanse bladen als Time, Fortune, The New York Times, en van Italiaanse en Spaanse media. Radio luisteren kan je ook langs hun portaal, waar Studio Brussel, Radio Donna en TopRadio een plek hebben.

Een reclamecampagne

in de maand oktober moet het aanbod van MSN sterker onder de aandacht van de Belgische gebruikers brengen. “Tot nog toe hebben we inderdaad niet veel tamtam gemaakt, al bieden we als portal diensten aan die merkelijk meer geavanceerd zijn dan die van onze lokale concurrenten,” zegt Bresseel. “Maar we wilden eerst dat het product volledig ‘af’ was. Dat de consumer experience optimaal zou zijn. MSN is voor onze maatschappij nog een investeringsgebied.” Het businessmodel van MSN is volledig reclamegebaseerd. Het is – in ons land – geen internettoegangsprovider en vangt dus geen inkomsten uit interconnectietarieven (die Belgacom terugbetaalt voor de telecom-minuten die de surfers genereren). In het shoppinggedeelte op de site worden ook geen transactiecommissies gevraagd van de aanwezige e-tailers, maar wel een vaste som voor de ‘vitrine’ die ze op MSN innemen in de vorm van een button waarlangs surfers naar hen doorklikken. Bresseel: “Nee, we draaien nog niet break-even – dat is iets voor eind volgend jaar.”

Yucom is op 14 oktober één jaar oud en plant omstreeks die tijd een hergeboorte. Dat de gratis toegangsdienst zijn abonnees sinds kort elk 100 megabytes ter beschikking stelt voor hun eigen website en 20 megabytes voor hun postbus is een voorsmaakje. “Wij komen binnen drie weken met een heel nieuw concept om mensen bij elkaar te brengen en daarvoor zal zo veel schijfruimte nodig zijn,” zegt algemeen directeur Thierry Janssen. “Toen we Yucom een jaar geleden lanceerden, was de slogan ‘Iedereen aan het Web’. Gratis internet bestond in België nog niet ( nvdr – de vrijbuiters van Freebel hadden in augustus de eerste dergelijke dienst gelanceerd). Nu gaan we naar de tweede generatie, opnieuw met een sterk bericht,” zegt Thierry Janssen. “Toegang is een wit product geworden. Dat moeten we tegen goede voorwaarden leveren, maar daar ligt de toegevoegde waarde niet meer. Wij worden langzaam een leverancier van on-linetoepassingen, een application service provider.”

Zit Yucom op koers?

De aankondiging een jaar geleden was er één van gewicht. Telecomoperator BT en bank BBL zouden gespreid over drie jaar een half miljard frank investeren in hun 50/50 joint venture. Voor BT was het een middel om zijn netwerk te rentabiliseren. BBL bracht Yucom het e-Pay-concept: een elektronische bankrekening (e-account), waaraan ook een veilig betalingsmiddel op het internet vasthing. Na een jaar zijn de inkomstenstromen van Yucom – in volgorde van belangrijkheid: interconnectievergoedingen (abonnees betalen voor hun beltijd aan Belgacom, dat op zijn beurt aan BT een interconnectievergoeding betaalt, waarvan BT een deel doorstort aan de internet service provider Yucom), reclame en sponsorship.

Thierry Janssen is genuanceerd. “Sommige doelstellingen uit ons businessplan hebben we niet gehaald, maar er waren ook meevallers.” Een meevaller, bijvoorbeeld, was de beslissing van de Stad Antwerpen om de surfende burgers van haar Digitale Metropool Antwerpen naar Yucom over te hevelen, waardoor ze wereldwijde internettoegang kregen. Tegenvallers waren de concurrentie – alle gratis internetdiensten kwamen tussen augustus en 15 november 1999 op de markt – en het speciale 0900-surftarief dat Belgacom vanaf 15 juni op de markt gooide. “Sommigen, zoals Wanadoo, hebben daarop met speciale prijzen gereageerd, maar wij willen ons niet op prijsconcurrentie vastpinnen,” zegt Thierry Janssen, die toegeeft dat het toegangsaanbod “een beetje minder succes” heeft gehad dan verhoopt. “Sinds de start hebben wij meer dan 200.000 gratis abonnementen geregistreerd. Maar dat is geen goede norm. Wel een goede indicatie is dat we nu meer dan 60.000 actieve gebruikers hebben,” claimt hij over de toegangsdienst (Yucom definieert ‘actief’ als “minstens een keer per maand inbellen”, wat dus strikter is dan de definitie van de organisatie van Internet Service Providers ISPA, die hier één keer inloggen per twee maanden als criterium hanteert).

Yucom werkt met de reclameregie AdLINK (het vroegere Publicast). “We hebben geen duidelijk idee over het aantal bekeken pagina’s op onze portaalsite. Die trafiek is niet gecertificeerd,” zegt Thierry Janssen. “Dat is trouwens één van de redenen waarom bannering zo weinig succes heeft in dit land.” Het CIM begint vanaf oktober met webmetrie. “Wij doen mee,” zegt Janssen. (Bij AdLINK berekent men de kostprijs van een banner op de Yucom-startpagina – Nederlands- en Franstalige versies samen – op basis van 30.000 impressies per dag. Vermenigvuldigd met een ‘kost-per-duizend’ van 2000 frank, maakt dat een ‘dagprijs’ van 60.000 frank voor die banner.)

“De 980 agentschappen

van de BBL vormen momenteel ons voornaamste distributiekanaal,” zegt Thierry Janssen. Het akkoord met de BBL levert ook de inhoud voor het ‘Financial Channel’ op, terwijl het reiskanaal natuurlijk met BBL Travel samenwerkt. Seca sponsort het ‘mobiliteitskanaal’ Yudrive. Voorts zijn er de 600 Tornado-computerwinkels, waar Yucom alvast op de pc’s wordt geïnstalleerd.

En Yushop, de on-linewinkelgalerij? Yucom heeft nu een lijst van 29 winkels op zijn site staan. De nieuwe site in oktober mikt op vijftig. “We moeten daar duidelijk in zijn. De mensen springen daar niet op. Het publiek moet worden opgevoed. BBL heeft nu wel een paar duizend klanten voor zijn e-accounts. Uiteindelijk hopen we inkomsten te halen uit transacties. Maar er is nog een lange weg te gaan.”

Bij Yucom werkt nu een dertigtal mensen. Volgens Thierry Janssen zal er uiteindelijk meer worden geïnvesteerd in Yucom dan de vooropgestelde 500 miljoen frank. “Reken de totale kosten per werknemer op 5 miljoen frank – huur van kantoren en dergelijke inbegrepen. Dan weet u dat u niet onder dat half miljard kan blijven.”

“Op de Belgische markt is er plaats voor drie lokale portaalsites. Wij willen een van die drie zijn.” Zo tekent manager Peter Van den Steen de ambities van Clickx.be, dat zich begin september als portaal op het net ontvouwde. De initiatiefnemer, de Vlaamse Uitgeversmaatschappij, vooral bekend om z’n krantentitels als De Standaard, Het Nieuwsblad en Het Volk, legt maar liefst 250 miljoen frank op tafel om dat waar te maken.

De Clickx-portal wil aan de ene kant inhaken op de ‘natuurlijke’ marktgroei die internet kenmerkt. Daarom gaat het initiatief voorlopig van start met een ploeg van ‘slechts’ vijftien medewerkers. Tegelijk beschouwt de VUM dit toch als een middel om in een nieuwe markt voldoende marktaandeel te vergaren. Een kwestie van voldoende gewicht in de schaal te werpen wanneer de markt het mature stadium bereikt.

Daarbij speelt deze nieuwkomer de bestaande informatiestroom die de VUM-groep al in huis heeft uit als een troef. “Uiteindelijk is het logischer surferstrouw op te bouwen met een degelijk informatie-aanbod,” aldus Van den Steen. Naast de synergie met de VUM-kranten en het tijdschrift Clickx heeft deze portaalsite ook afspraken met honderd externe contentleveranciers. De portal biedt daarnaast plaats aan een twintigtal e-commercepartners zoals de boekenshop Azur, het virtuele veilinghuis Bidibid en de tuinderssite Groen.net. Momenteel gaat het vaak om initiatieven waarin de VUM al een participatie heeft.

Clickx wil

zowel een Nederlandse als een Franse startpagina uitbouwen. De Vlaamse markt alleen zou niet groot genoeg zijn om een rendabele portal uit te bouwen. De Franstalige versie is er momenteel nog niet, maar moet er komen tegen het voorjaar van 2001. Inhoudelijk zal het niet gaan om een vertaald doorslagje, maar opnieuw stoelen op partnerships en participaties zoals de VUM die heeft in Mediabel ( Vers l’avenir, La Libre Belgique).

Over de huidige markt zegt Van den Steen: “Als je vandaag een startpagina wil uitbaten, wat heb je dan nodig? Een goede zoekmotor, de mogelijkheid om de telefoongids te raadpegen en faciliteiten om SMS-berichten te versturen. Die drie functies samen zijn verantwoordelijk voor de helft van wat mensen zoeken op een portal.” Maar Clickx ziet zichzelf in de toekomst vooral als competitie voor de televisiestations. Van bij de start is al een radiokanaal voorzien. De Antwerpse vrije radio Antigoon zorgt ieder half uur voor een nieuwsbulletin. Op termijn wil Clickx ook music on demand aanbieden. Het radiokanaal is de aanzet voor de vlucht die internet kan nemen dankzij breedband. Van den Steen: “Eigenlijk willen we zo de ideale uitgangspositie verwerven om in te spelen op het hogesnelheidsinternet. Met concepten als een rolkrant, een ochtend- en avond- look, 350 inhoudelijke items en een horizontale programmatie willen we nu al een soort ‘televisiegevoel’ geven.”

Opvallend is

ook dat de Clickx-portal zich regionaal profileert. Aanvankelijk zal dat beperkt zijn, maar in de toekomst wil de portaal vissen in het regionale nieuws dat via het Nieuwsblad en Het Volk beschikbaar is. In een globaliserende omgeving is dat regionale accent misschien vreemd. Waarom zou iemand Yahoo! verruilen voor de Clickx-site? “Kijk naar zenders als CNN of MTV. Die hebben een uitgesproken internationaal profiel. Daarvoor is er een publiek, maar dat is beperkt. Daarnaast blijft de behoefte aan regionale informatie bestaan. Op het internet zal dat alleen maar toenemen naarmate het net verder ingeburgerd raakt.”

Dit jaar ziet het Internet Advertising Bureau de reclamemarkt in ons land groeien naar 450 miljoen frank – wat niet eens 1% is van de totale reclame-investeringen in de media. De boom in de reclamebudgetten op het net wordt verwacht tussen 2001 en 2002. Van den Steen: “Daarom is het cruciaal om tegen die tijd een groot marktaandeel te hebben, want dat wordt de pasmunt bij de allianties die eraan zitten te komen.”

Vorige week belichtte Trends de strategieën van Skynet, AdValvas en Planet Internet.

raf pauwels, bruno leijnse, roeland byl