De tweede adem vanVitalo

Acht maanden geleden trad Patrick De Groote aan als CEO van de West-Vlaamse kunststoffenproducent Vitalo. Hij moet het bedrijf door de woeligste expansieperiode uit zijn zeventigjarige bestaan loodsen. “Ik ben blij dat ik eens in een bedrijf zit dat goed draait.”

Wie het parkeerterrein opdraait bij kunststoffenproducent Vitalo in het West-Vlaamse Meulebeke, botst op een bijzonder bord: Parking: Only for Suppliers Presenting Cost Reduction. De eerste indruk dat hier op de centen gelet wordt, werd begin april 2006 nog versterkt. Toen maakte Patrick De Groote (61) zijn intrede als chief executive officer. Zijn reputatie als veranderingsexpert snelde hem vooruit. Dat heeft hij vooral te danken aan de harde herstructurering bij de beursgenoteerde tele- en radiocommunicatiegroep Zenitel (het vroegere SAIT-RadioHolland). Tijdens het gesprek wijst Patrick De Groote – ook een verwoed jazzliefhebber en niet onverdienstelijk trompetspeler – herhaaldelijk op het feit dat hij geen bruuske veranderingen wil doorvoeren bij Vitalo. Het bedrijf is gezond, dank u.

Voorzitter Christian Dumolin, die via Koramic Industries een belang van 80 % bezit in Vitalo, haalde De Groote vooral binnen als coach en strateeg voor het vrij jonge managementteam. Onder impuls van Koramic Industries is Vitalo bezig aan een internationaal expansieverhaal, met als actuele blikvangers nieuwe investeringen in Mexico en China.

Van sponsen naar kunststof

Vitalo is een kunststoffenproducent, een label dat vele ladingen dekt, en ver verwijderd is van zijn roots. In 1936 werd het bedrijf opgericht door Georges Christiaens als sponsenverkoper. Sponsen absorberen snel water: vite à l’eau, de fonetische vertaling werd de bedrijfsnaam Vitalo. Tijdens de tweede generatie, onder leiding van wijlen Joris Christiaens, beleefde het bedrijf een opmerkelijke boost. Christiaens zag de gigantische mogelijkheden van thermoforming, een procedé waarbij kunststof verwarmd en gevormd wordt. De verschillende divisies die uit die koerswijziging ontstonden, vormen de fundamenten waarop Vitalo vandaag is gestoeld.

In 1998 zocht Joris Christiaens toenadering tot Christian Dumolin. Christiaens was ziek en wilde dat zijn bedrijf ook na hem een solide basis kreeg om verder te bouwen. In Dumolin zag hij een geestgenoot: West-Vlaming en entrepreneurspirit. Koramic Investment Group werd referentieaandeelhouder en zorgde voor een tweede adem. “Er was altijd al durf en ondernemerschap bij Vitalo”, zegt Patrick De Groote. “Zo was Vitalo al sinds 1996 aanwezig in de Filipijnen. Maar de groei van Vitalo ging een beetje mee met de opmars van zijn klanten.”

Het bedrijf surfte als toeleverancier mee op de conjunctuurgolven van zijn klanten. Dat betekent ook een grote afhankelijkheid van de klanten. “Het is aan ons om daar een gezond evenwicht in te vinden. Als aanzet is het vaak de klant die ons in een land brengt, maar dan is het onze taak om daar zo snel mogelijk andere kanalen te vinden.”

Losgeweekt uit familiale structuur

Onder invloed van de nieuwe hoofdaandeelhouder werd Vitalo langzaam losgeweekt uit zijn familiale structuur. “Professionaliseren zou ik het niet noemen”, zegt Christian Dumolin. “Vitalo werd al professioneel gerund. Maar het bedrijf had nood aan een andere vorm van management in het belang van zijn verdere ontwikkeling.”

Het duurde een poosje vooraleer dat management vorm kreeg en onderweg sneuvelden een aantal certitudes. In het managementteam kwamen jonge gezichten. Gedelegeerd bestuurder Christiaan Heggerick werd in oktober 2005, na enkele jaren dienst, bedankt. De vraag werd toen gesteld of het managementteam op zijn eentje wilde en kon voortdoen. Zegt CFO Els Neirinck: “We hebben toen beslist dat het voor het bedrijf, zeker met de expansie die het nu doormaakt, beter was dat we een CEO hadden. Omdat je op dat moment geconfronteerd wordt met een beperking van middelen en je als team in een soort van conflictsituatie komt. Als daarboven een CEO staat, kan die neutraal met de aandeelhouders communiceren.”

De Groote is dus niet binnengehaald met het oog op een mogelijke verkoop, zoals in bepaalde West-Vlaamse salons klinkt? “Dat is niet mijn opdracht,” zegt De Groote kordaat. “Koramic Industries heeft een langetermijnvisie voor ogen.”

Groeicijfers met dank aan Azië

Het bureau van Patrick De Groote oogt maagdelijk wit. De bureautafel is van transparant glas, ruim en opgeruimd. De Groote – die erop staat dat zijn managementteam op het einde van het gesprek erbij komt zitten – ritst een biometrisch paspoort van het bureau. “Zo’n paspoort telt een aantal vellen, die biometrische gegevens bevatten en met laser bewerkt zijn. Het grote vraagstuk was: hoe moet je dat inbinden tot een document ( hard card)? Innaaien kon technisch niet. Wij hebben hiervoor een speciaal stripje ontworpen. Het is inbindbaar, lasbaar én bevat controle-elementen die je niet kan zien. Dat wordt bij ons in het Vitalo Tech Center (VTC) in Ardooie gemaakt. Als die rollen klaar zijn, wordt dat onder politiebegeleiding naar Den Haag gebracht, waar men die paspoorten maakt”, lacht De Groote triomfantelijk. Het toont vooral aan in welke schijnbaar onooglijke markten Vitalo aanwezig is.

De twee belangrijkste divisies van Vitalo zijn Industries en Packaging (zie kader: Wat doet Vitalo?). Packaging mag in omvang dan wel kleiner zijn dan Industries, het genereert het dubbele van de omzet. Voor 2006 zou die omzet bij Packaging uitgroeien tot zo’n 50 miljoen euro, vooral met dank aan de Aziatische boom. “De Chinese activiteiten verdubbelden in een jaar tijd. Onhoudbaar op termijn”, beseft Didier Leclercq, vice president Packaging. Ook daarom wordt intussen de Indiase markt met meer dan gewone belangstelling gescreend. “Een markt in volle ontplooiing zoals de Indiase, zal tal van onze klanten aantrekken. Met ons in hun kielzog.”

Vitalo Industries is meer arbeidsintensief en laat een stabieler verloop van de activiteiten optekenen. Het is door zijn langlopende contracten – zeven tot tien jaar – wel een belangrijke divisie. Packaging mag dan wel een meer sexy omgeving zijn, de markt is er vrij wispelturig en het klimaat kan in zes maanden volledig vertekend zijn. Bovendien is een explosieve groei zoals Packaging laat optekenen niet mogelijk in de meer bezadigde markt waarin Industries zit. “Al zullen we wel groeicijfers zien”, haast vicepresident Industries Hans Van Damme zich. “Maar niet in de grootte van 30 % tot 40 %.”

Een deel van die groei moet komen uit de internationale expansie die nu ook voor Industries langzaam wordt ontrold. In december 2006 wordt bij de Chinese vestiging van Packaging een nieuwe productievestiging gebouwd. “We kunnen terugvallen op de structuur en de infrastructuur van Packaging. Daardoor wordt de drempel om er te starten gigantisch verlaagd. Eigenlijk is het de pure kennisoverdracht die er moet gebeuren.”

Mannen maken toekomstplannen

Een van de eerste activiteiten die De Groote bij zijn aantreden startte, is het proces voor het opmaken van een businessplan, dat Vitalo zijn plaats moet geven in de snel evoluerende markt waarin het zich beweegt. De CEO laat niet in zijn kaarten kijken hoe dat scenario er precies zal uitzien, maar dat het een groeiscenario is, staat wel vast. In 2002 draaide Vitalo een geconsolideerde omzet van 38 miljoen euro, in 2005 was dat al nagenoeg 63 miljoen euro en de groeitrend zet zich voort, aldus De Groote. Ook de personeelscijfers groeiden indrukwekkend mee, met 300 nieuwe mensen in drie jaar. Daardoor heeft de groep 800 medewerkers, van wie 300 in België.

Expansie betekent vooral groei in het buitenland, ook qua personeel, maar dat gaat niet ten koste van de Belgische vestiging die fungeert als hoofdkwartier. “Het is geen delokalisatie”, bezweert De Groote. “Maar als toeleverancier moeten wij de klant volgen. Het heeft geen zin om hier te produceren voor een klant in China.” Geen loos voorbeeld: China is de belangrijkste entiteit van Vitalo buiten onze contreien. Verdeeld over Guangzhou en Suzhou, telt Vitalo er 200 medewerkers. Begin 2006 werd ook een verkoopkantoor in Beijing geopend. Volgende maand opent Vitalo in Mexico een nieuwe productievestiging. “Op vraag van een klant.”

De klantenlijst van Vitalo getuigt van een rijke ervaring en knowhow. Internationale kleppers als Baxter, Pfizer, Caterpillar, Nokia en Tyco weten Meulebeke te lokaliseren op de wereldkaart. Dat de buitenwacht zich veel minder kan voorstellen wat Vitalo precies doet, is door zijn pure business-to-businessmarkt logisch, maar onterecht. “We zijn een nichespeler. Weliswaar de grootste in onze niche, maar dat is niet moeilijk, want onze sector is enorm gefragmenteerd”, erkent De Groote. “Er zitten overal kleine spelers. Je kunt als het ware een packagingmachine in je garage installeren en beginnen draaien. In bepaalde sectoren, zoals voeding, gebeurt dat ook. In onze sectoren is de tolerantiegrens iets te verfijnd. In die branche zijn we leider en het is onze ambitie om dat ook te blijven.” Dat moet deels door interne groei gebeuren, maar ook acquisities zijn welkom. Al wordt daar wat omzichtig rond gefietst. Gepolst naar het investeringsbudget, wordt 8 miljoen euro op tafel geworpen. En het overnamebudget? “200 miljoen euro, op zijn minst.” Algemene hilariteit. “Dat durf je niet schrijven, hé?”

Luc Huysmans / Lieven Desmet