De trend van het dividend

Multi-assetfondsen met een aantrekkelijk dividendbeleid hebben twaalf moeilijke maanden achter de rug.

De gemengde fondsen hebben de wind in de zeilen. Volgens de recentste cijfers van de Belgian Asset Managers Association (BEAMA) is het beheerde vermogen van de gemengde fondsen (inclusief de pensioenspaarfondsen) gestegen van 26 miljard eind 2008 tot 49 miljard euro in het derde kwartaal van 2015.

Er zijn grote verschillen tussen die producten. Zo zijn er fondsen met een vaste activaverdeling – bijvoorbeeld 30 procent aandelen en 70 procent obligaties – en dynamische fondsen die hun allocatie binnen bepaalde grenzen kunnen aanpassen. Die laatste groep kan zelfs volledig uit de aandelenmarkten stappen, om het vermogen van hun cliënten veilig te stellen. Die categorie had het meest succes de voorbije jaren.

Tussen de dynamische of de flexibele gemengde fondsen kan ook een onderscheid worden gemaakt op basis van het risico. Sommige flexibele fondsen kunnen hun beleggingen in aandelen optrekken tot 100 procent van de portefeuille, terwijl andere zich moeten beperken tot 30 procent. Een derde onderscheid is dat tussen flexibele gemengde fondsen, die een regelmatig dividend uitkeren aan hun cliënten (multi-asset income), en fondsen die vooral inzetten op de waardestijging van de portefeuille.

Die verschillen maken het moeilijk om de prestaties van de fondsen met elkaar te vergelijken zonder de commerciële brochures van de fondsen te analyseren.

Korte historiek

Franse en Duitse vermogensbeheerders waren de eerste die succes boekten in het segment van de flexibele gemengde fondsen, met producten als Carmignac Patrimoine, Echiquier ARTY, DNCA Evolutif, Ethna Aktiv en Flossbach von Storch Multiple Opportunities. De grote Angelsaksische fondsenhuizen doen er alles aan om hun achterstand in te halen. In plaats van rechtstreeks te concurreren met hun voorlopers zetten ze vooral in op multi-assetincomeproducten, die ernaar streven een aantrekkelijk dividend tussen 4 en 5 procent uit te keren. Ze werpen zich zo op als alternatief voor de spaarrekening en als pensioenpijler.

Veel van die producten werden nog maar een of twee jaar geleden gelanceerd in België. De meerderheid heeft nog geen Morningstar-rating, maar toch zijn hun beheerde activa sterk gestegen.

Moeilijk jaar

De multi-assetincomefondsen hebben de afgelopen twaalf maanden teleurstellende prestaties neergezet. Verscheidene negatieve trends hebben hen parten gespeeld: de daling van de beurzen zette druk op het aandelensegment, terwijl de lage rente van overheidsobligaties de beursverliezen niet kan compenseren. Tegelijk lijden de hoogrentende obligaties onder de onrust over de Amerikaanse oliesector.

“Door beleggers een hoog rendement aan te bieden, zien veel beheerders zich gedwongen te kiezen voor hoogrentende obligaties van mindere kwaliteit, zoals waarden uit de energiesector”, zegt Michael Schoenhaut, de beheerder van het fonds JP Morgan Global Income. “30 procent van onze activa is belegd in highyieldobligaties, tegenover soms nog 55 procent enkele jaren geleden.”

“Veel beheerders focusten op aandelen en hoogrentende bedrijfsobligaties. Soms maakten die tot 70 procent van de portefeuilles uit”, stelt Mike Turner, die verantwoordelijk is voor de wereldwijde strategie en de activaverdeling bij Aberdeen Asset Management. “Dat zijn de meest risicovolle activaklassen. Wij denken dat de cliënten een evenwichtiger risico zoeken. Met ons fonds reiken wij een alternatief aan, met een echte diversificatie van de activaklassen om rendement te genereren.”

Nieuwkomer

Aberdeen Multi-Asset Income heeft een belangrijk deel van zijn activa ondergebracht in alternatieve activa, waaronder vastgoed, infrastructuur, contracten voor de huur van vliegtuigen en herverzekeringscontracten. “De rendementen zijn aantrekkelijk, van 5 tot 9 procent per jaar. Er is weinig correlatie met aandelen, obligaties of de economische cyclus”, aldus Turner. Aberdeen Asset Management is maar sinds kort actief in het segment van multi-asset income, maar dat wil niet zeggen dat het product geen troeven heeft. Turner wijst erop dat Aberdeen zeventien jaar ervaring heeft in multi-assetbeheer. Het beheert 110 miljard euro aan activa (iets minder dan een derde van de activa van de hele groep), waarvan 27 miljard euro in alternatieve activa.

Sinds begin dit jaar heeft het fonds van Aberdeen goed weerstand geboden, met jaarlijkse kosten die behoren tot de laagste van de markt. “Ons doel is een jaarlijks rendement van 4,5 procent te realiseren boven op de groei van het kapitaal op een termijn van vijf jaar.”

Oude rot

J.P. Morgan Asset Management is een oude rot in het vak: het lanceerde zijn blockbuster JP Morgan Global Income in de herfst van 2008, in volle financiële crisis. Het beheert 15 miljard euro. Het uitgekeerde rendement schommelt rond 5 procent bruto per jaar, met een kapitaalgroei die is gestegen tot bijna 4 procent per jaar in de afgelopen vijf jaar.

Voor Michael Schoenhaut zijn “de marktkansen toegenomen sinds begin dit jaar, zonder dat een activaklasse er echt bovenuit steekt. Voorlopig ziet de markt alleen het negatieve en heeft ze geen oog voor de segmenten die kunnen profiteren van de daling van de oliekoers. We moeten in de eerste plaats flexibel zijn, de inkomstenbronnen uitbreiden en in staat zijn snel te bewegen.”

Frédéric Dineur

“Multi-assetincomeproducten werpen zich op als alternatief voor de spaarrekening en als pensioenpijler”