De terugkeer van de manufactuur

De Gentse professor Benjamin Schrauwen is gespecialiseerd in robotica. Hij is daarom ook constant bezig met de vraag wat de volgende schokgolf in onze industrie zal veroorzaken. “Niet zozeer 3D-printing of robotica zal de industrie weer naar onze contreien halen, maar veeleer de nieuwe trend om producten op maat te maken”, meent hij. “Dat moet je dicht bij de klant kunnen doen. Het heeft geen zin iets op maat te laten maken en er dan drie maanden op te moeten wachten omdat het van China moet komen. Die trend maakt ook dat produceren in kleine hoeveelheden interessant wordt. Er is wel een grote voorwaarde aan dit verhaal verbonden: er zal meer moeten worden betaald voor dat maatwerk. Dat zal niet ineens goedkoper worden. Ik geloof dat mensen effectief ook meer zullen betalen. Ze zullen minder consumeren en makkelijker kiezen voor hoogwaardige, duurdere producten. Mensen worden waardezoekers.”

“De klassieke auto-assemblage daarentegen, dat is hier een verloren strijd op langere termijn. De manier waarop Tesla werkt, is een voorbeeld van hoe de auto-industrie er zal uitzien. De klassieke auto-industrie is in feite een gigantische supply chain. Een constructeur monteert op één plaats de onderdelen die van duizenden leveranciers komen. Tesla werkt volledig anders. Het maakt bijna alles zelf in zijn fabriek, met gigantisch veel robotten en heel geautomatiseerd. Door die geïntegreerde aanpak heeft het geen stock en kan het ook gemakkelijk customizen. Op die manier kan je nog concurreren met fabrieken die alles gewoon in elkaar steken.

“Fabrieken hebben hier nog een toekomst als ze zich specialiseren in maatwerk en producten met een hoge toegevoegde waarde. Dankzij 3D-printing en robotica zullen die fabrieken bijna volledig geautomatiseerd zijn. In de robotica worden nu compliant robots ontwikkeld. Dat zijn robots die tussen de arbeiders kunnen staan. De robots zoals we die nu kennen in de industrie zijn levensgevaarlijk en duur. Ze zijn gebouwd om razendsnel constant dezelfde handeling te doen. Ze staan vaak in een kooi omdat ze zich niet bewust zijn van hun omgeving en anders arbeiders zouden kwetsen. De nieuwe generatie robots, die er soms zullen uitzien als mensen, zijn veel flexibeler en ze zijn zich wel bewust van hun omgeving. In de VS werkt een robotbedrijf aan zo’n nieuw type: Baxter. Die robot kan je tussen de mensen zetten. Hij kan door arbeiders worden geprogrammeerd. Daarvoor moeten ze de handeling gewoon eens voordoen aan de robot. De Baxter is geschikt voor eenvoudig bandwerk. Hij kan zaken op een band sorteren of ervan afhalen. Hij is zo intelligent dat hij niet blokkeert als iets op de band bijvoorbeeld is gevallen. Hij kan dat zelf corrigeren. De kostprijs van zo’n robot, 22.000 dollar, is zo laag dat bedrijven hun investering na een jaar al hebben terugverdiend.”