De terugkeer naar de stad

Het centrum van Brussel is weer in trek. De heraanleg van openbare ruimten en de ontwikkeling van nieuwe residentiële luxeprojecten zorgen voor een nieuw elan.

Oktober 2002: het Belgisch Staatsblad publiceert eindelijk de definitieve versie van het nieuwe Gewestelijk Ontwikkelingsplan (GewOP) van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De uittocht naar de rand definitief een halt toeroepen en de terugkeer van de actieve beroepsbevolking naar de stad op gang brengen, zijn de voornaamste uitdagingen van het plan. Om daarin te slagen, wil het Brussels Gewest het accent plaatsen op een mix van functies en bevolkingsgroepen. Het internationale en multiculturele karakter van Brussel mag nog meer tot uiting komen.

De praktijk

Concreet moet deze wens zich vertalen in de heropleving van buurten die sinds talloze jaren aan het aftakelen zijn en/of waar de residentiële functie werd verwaarloosd. Een voorbeeld hiervan is het deel van de Jacqmainlaan, dat zich uitstrekt van het De Brouckèreplein tot aan het begin van het Noordwijk (de kantoorzone). Het is een stukje Brussel dat dringend nood heeft aan een zuurstofkuur. De delegatie voor stadsontwikkeling heeft daarom een voorstel ingediend om het woonimago van de laan te bevorderen. Omwille van technische redenen heeft men een minimum aan groen behouden als verbinding naar de Albert II-laan. De stoep wordt verbreed ten koste van de rijbaan die nog maar twee baanvakken zal tellen. Er is een afwisseling van grasperken en rustzones met banken voorzien. Wellicht komen er ook fietspaden in twee richtingen. Het kostenplaatje van deze heraanleg: 800.000 euro alles inbegrepen. Dit zal grotendeels betaald worden via de stedenbouwkundige lastencompensaties die voortspruiten uit de sloop en heropbouw van de hoofdzetel van de Fortisbank aan de Jacqmainlaan.

Het plan trekt nu al projectontwikkelaars aan. Binnen de huizenblok gevormd door de Jacqmainlaan, de Sint-Jan Nepomucenusstraat en de Pelikaanstraat komt het residentiële project AtlanticBuilding. “Het is het eerste grote project dat past in de heropleving van de buurt,” stelt CatherineGoossens, verantwoordelijke voor de promotie van het project. “Maar er zullen er zeker heel wat andere volgen. En de wijk zal zo het vroegere prestige herwinnen. De uitdaging is om in elk gebouw te zorgen voor een goede integratie van de diverse rassen en culturen”. Het project, ontworpen door het architectenbureau EmmanuelBouffioux, omvat veertig luxeappartementen met één tot vier kamers, een aantal duplexappartementen met terras, één penthouse, veertig ondergrondse parkeerplaatsen en een centrale patio. De prijzen volgen die van de nieuwbouwmarkt in het centrum van Brussel: ongeveer 120.000 euro voor een éénkamer appartement van tachtig vierkante meter (+ terras van 6,6 vierkante meter). De penthouse van 213 vierkante meter bewoonbare oppervlakte met een terras van 29,5 vierkante meter is te koop voor 625.000 euro. Aan weerskanten van de Atlantic Building liggen onbestemde terreinen die aan projectontwikkelaar Banimmo toebehoren. Er bestaan een plan om hier gemengde luxegebouwen op te trekken (woningen, kantoren en een klein hotel), ontworpen door de Belgische architect MarcCorbiau. De projecten moeten nog wel de nodige vergunningen krijgen.

Meer naar het centrum van de stad, aan de Guldenvlieslaan, komt HeronPlaza. Het is een project van de Britse groep Heron ontworpen door het Atelierd’ArtUrbain. “Dit zou een echt kleinood in Brussel moeten worden,” aldus ThierryKemp, projectverantwoordelijke nieuwe gebouwen en investeringen bij vastgoedmakelaar VictoireProperties. Heron voorziet 8000 vierkante meter woonruimte op een totaalproject (met winkels en een zeer luxueus hotel) van 32.000 vierkante meter. Krachtens een besluit van het college van burgemeester en schepenen is de projectontwikkelaar verplicht om de zes huizen aan de Stassartlaan te renoveren. Deze zullen beheerd worden als sociale woningen. Heron Plaza zou een halt moeten toeroepen aan de stadskanker in deze buurt. Het project is er gekomen na een zeer uitgebreid overleg met de winkeliers, de bewoners, de gemeente, het Gewest, en zelfs met de krakers van leegstaande huizen.

Het zuiden en het oosten van de Brusselse agglomeratie blijven de meer welgestelde gezinnen aantrekken. De promotoren volgen deze trend en bieden vastgoed van topklasse aan. Een voorbeeld: het ClosdesLipizzans, een project in meerdere ontwikkelingsfasen op een terrein van vijf hectare in Sint-Pieters-Woluwe (de “Joli Bois wijk”). Het gaat om kwaliteitswoningen (huizen en appartementen) met een geprivilegieerde ligging. “Het project is op een recordtermijn helemaal verkocht,” vertelt een opgetogen Thierry Kemp. “De commercialisering is in december 2002 van start gegaan, op anderhalve maand was alles weg.” Het project zal in juli 2004 worden opgeleverd. De prijzen schommelen tussen 1875 en 2375 euro per vierkante meter. Aan de achterkant van de appartementen bevinden zich eengezinswoningen voor prijzen die tussen 425.000 en 550.000 euro liggen. Zo’n 30% van de woningen was binnen de week verkocht.

Lofts aan het kanaal

Hét modeverschijnsel van dit moment is de loft. Iets wat in de kaart speelt van de armere gemeenten ten westen en ten noorden van Brussel. Deze gemeenten proberen opnieuw een gunstig woonklimaat te creëren door voormalige industrieterreinen om te vormen tot “trendy” woonplekken. Langs het kanaal van Brussel, voornamelijk in de gemeenten Sint-Jans-Molenbeek en Anderlecht, lijkt dit ook goed te lukken, er duiken daar steeds meer loftprojecten op. Een voorbeeld: aan de Osseghemstraat 25 (in de buurt van het Karreveldpark) is een oude industriële wasserij omgevormd tot een loftproject. Naast de woonruimten omvat het project ateliers voor kunstenaars en ambachtslieden en enkele kantoren voor vrije beroepen. De cascoprijzen liggen rond 1250 tot 1460 euro per vierkante. Daar komt nog zo’n 500 euro bovenop voor de inrichting en de afwerking. In Anderlecht zijn dan weer nieuwe lofts te vinden in de buurt van de Industriële Hogeschool (Waskaarsstraat 35, 36 en 37). Aan het einde van een discreet doodlopend steegje is wat ooit een leerlooierij was nu een gegeerde woonomgeving met een twintigtal lofts.

Philippe Tomberg [{ssquf}]

Het Heron-project is er gekomen na zeer uitgebreid overleg met de winkeliers, de bewoners, de gemeente, het Gewest, en zelfs met de krakers van leegstaande huizen.

In Anderlecht en Sint-Jans-Molenbeek worden voormalige industrieterreinen omgevormd tot trendy woonplekken.