De Super De Luxe Show

“VTM is de moeder van de Vlaamse beeldindustrie,” zo schreef Eric Dillens in 1994 over Vlaanderens eerste commerciële televisiestation. Het was ongetwijfeld ook als een persoonlijk bedankje bedoeld : sinds de komst van VTM steeg de omzet van zijn bedrijf D&D van 400 miljoen frank tot 3 miljard. VTM kon gedurende jaren sterk investeren in Vlaamse produkties. Vooral D&D plukte hiervan de vruchten.

Was ik die middag dan toch op het verkeerde adres ? Het deftige patriciërshuis in Brussel droeg geen huisnummer, geen naamplaatje. Alleen een nietig stickertje op een van de ramen vermeldde D&D Security Systems. Vijf minuten later glimlachte Eric Dillens, de voorzitter van de groep, fijntjes : “De enige band die we met die onderneming hebben, is dat zij hier de beveiligingsinstallatie heeft geplaatst.”

Hechtere banden onderhoudt de D&D Entertainment Group met VTM. Ons Geluk, Wittekerke, Tien om te Zien, Marlène, De Super De Luc Show en De (V)Liegende Doos, het zijn allemaal VTM-programma’s die het D&D-label dragen. De VTM-hofleverancier blikt jaarlijks tussen de 400 en 500 televisie-uren in (goed voor een omzet van 1 miljard frank). Samen met ondersteunende aktiviteiten zoals projektontwikkeling, decorbouw en het maken van animatiefilms haalde de D&D Entertainment Group in 1995 een omzet van 3 miljard frank. Het bedrijfje dat Dillens in 1980 oprichtte samen met zijn in 1989 overleden broer (vandaar de naam D&D) rust 16 jaar later op meer dan 25 vennootschappen, met uitkijkposten in Nederland, Duitsland, Portugal en de Verenigde Staten.

KIJKCIJFERS.

Eric Dillens (49j.) groeide op in Dworp, de gemeente waar in het begin van de jaren ’60 ook televisiecoryfeeën als Bob Van Bael, Jan Vanderstraeten sr. en Daniël Mortier huisden. “Het waren stuk voor stuk handgrepen om mijn televisiedroom waar te maken,” mijmert hij over die periode. Hij is amper 21 als hij zijn officiële entree maakt bij de BRT. Dillens heeft een neus voor kijkcijfers en verwerft in het begin van de jaren ’70 samen met de latere VTM-programmadirekteur Mike Verdrengh de rechten van de Amerikaanse programma’s Wheel of Fortune en High Rollers, die via de BRT als Rad van Fortuin en Dubbel Dobbel de harten van televisiekijkend Vlaanderen zouden veroveren.

Maar Dillens aardt niet in het BRT-keurslijf. Amper negen jaar nadat hij voor de eerste keer de Reyerslaan oprijdt, trekt de regisseur-prezentator in 1976 de deur definitief achter zich dicht. De hiërarchie, de administratie en de vakbonden verstikken volgens de mediaman het kreatieve talent. De liefde voor het televisiemedium dooft bijna volledig uit : Dillens houdt in Leuven Aladin Audiovisual boven de doopvont en specializeert zich in multi-diaprezentaties voor bedrijven. In de studentenstad verwerft hij in 1980 samen met Mike Verdrengh, René Vlaeyen, Guido van Liefferinge en cafébaas Willy Tailleur ook de sleutels van de danstempel Manhattan, in die tijd the place to be. Het vriendenklubje zou een niet onbelangrijke rol spelen bij de uitbouw van VTM : Verdrengh werd VTM-programmadirekteur, Vlaeyen produceert via zijn bedrijf RV Productions onder andere de Gaston Bergmans Show en de Kotmadam ; van Liefferinge, uitgever-direkteur van onder andere Joepie, Dag Allemaal, Zondagsnieuws en Goed Gevoel, werd de vaste partner van Dillens in D&D. De Manhattan zelf zou later worden omgebouwd tot een tv-studio.

VTM.

De naam D&D vindt men in het handelsregister voor de eerste keer terug in 1980. De vennootschap dient oorspronkelijk om de managementaktiviteiten van Dillens onder te brengen. Tot 1989 stijgt de omzet niet uit boven de 400 miljoen frank, maar dan is er VTM… én D&D Productions nv. Op 1 februari 1989 zit Vlaanderen nog wat onwennig te kijken naar D&D’s proefstuk : het VTM-Openingsgala. De oorspronkelijke skepsis wordt al vlug ingeruild voor fanatieke trouw en de D&D Entertainment Group (Dillens : “Ik veranderde de naam omdat Entertainment hét kanaal is waarlangs alle kommunikatie en informatie in de toekomst zullen worden doorgegeven”) groeit uit tot een machtig maaswerk (zie organogram). Naast de D&D Productions nv nam de groep ook een participatie van 12,5 % in Studio’s Amusement nv (omzet 1994 : 303 miljoen frank). Op die manier plukt D&D ook de vruchten van de VTM-soaps Familie en Editie. Eric Dillens voert op dit ogenblik trouwens gesprekken met Studio’s Amusement om het D&D-aandeel nog aan te dikken.

Ook de facilitaire pijler ondergebracht in de D&D Entertainment Techniques Holding nv werd met de jaren belangrijker. “Bij televisie gaat het nu eenmaal niet alleen om inhoud, maar ook om vorm,” verduidelijkt de voorzitter. CommTech nv heeft in Vlaanderen een zeer sterke marktpositie op het gebied van decorbouw. Door de akkwisitie van EML Verhuur nv en VLB nv zit D&D Entertainment Group nu ook op een markt die komplementair is aan de decorbouw. EML Verhuur is in ons land het grootste verhuurbedrijf van belichtings- en geluidsweergavemateriaal. VLB nv ( Vari-Lite Benelux) is dan weer koncessiehouder voor de Benelux van het Amerikaanse Vari-Lite Luminaires, de top in computergestuurde effektbelichting. Een nog grotere vermaardheid genieten Trix nv en Movida nv. Beide ondernemingen behoren tot de top-5 in Europa op het gebied van computergegenereerde driedimensionale beelden.

De kassa mag dan vooral rinkelen bij production en entertainment techniques, de motor van de D&D Entertainment Group is de D&D Talent Holding nv. De hoofdopdracht is hier het bij mekaar brengen van koncepten, talenten en de middelen om het in de entertainment-business te maken. “Via deze poot willen we kreatief talent verankeren,” zegt Eric Dillens. “Televisie maak je niet alleen. Wij brengen de know-how aan, anderen hun talent.” Vooral de Talent Factory nv is een broeikas voor televisieprojekten. Het bedrijf staat eigenlijk voor Peter Simons (die bij de BRTN onder andere verantwoordelijk was voor de serie Langs de kade), Jan Vanderstraeten jr. (producent van de ontspanningsprogramma’s bij D&D) en Peter Lories.

Ook Tubbax TV, de alliantie tussen D&D en Bart Peeters, werd ondergebracht in de D&D Talent Holding nv. Hoewel dat niet meteen gebeurde om “talent te verankeren” ; wel als tussenschot om Bart Peeters die eerst een aanbod had gekregen als VTM-topmedewerker zonder gezichtsverlies te laten overstappen van BRTN naar VTM. Een overstap die trouwens niet helemaal geslaagd kan worden genoemd : niettegenstaande VTM kosten noch moeite spaarde voor De Liegende Doos en De Vliegende Doos, voldoen de kijkcijfers niet aan de verwachtingen.

De tegenvaller voor D&D komt bovenop het vertrek, midden 1995, van Tien om te zien-producer Jan Doucet naar Endemol-België. Dankzij VT4 heeft het Nederlandse produktiehuis van Joop van den Ende en John de Mol nu toch vaste voet in België, nadat VTM dat jarenlang had verhinderd. Het lijkt er trouwens meer en meer op dat D&D zijn bevoorrechte positie bij VTM aan het verliezen is… door de komst van VT4. Dankzij zijn almaar stijgende marktaandeel in januari 1996 piekte de Brits-Vlaamse zender met 14,4 % in de doelgroep 15-44 zal VT4 zijn 250 uur eigen programma’s in 1995 uitbreiden tot 400 in 1996. Endemol-België mag nu ook Het Spijt Me, De Honeymoonkwis en Doet ie ‘t of doet ie ‘t niet afleveren. En Jan Doucet wil ook de VTM-programma’s All You Need is Love (nu Capiau Projects) en De Soundmix Show (nu D&D) op zijn minst co-produceren.

BUITENLAND.

“Ik heb voor een groot stuk de pull gebreid die ik aan heb,” blikt Dillens tevreden op zijn carrière terug. Maar de wol wordt volgens insiders duur betaald door Vlaanderens populairste tv-zender. Carlo Gepts, momenteel algemeen direkteur bij VT4 maar tot eind 1989 direkteur-generaal van VTM, bond hieromtrent bij zijn ontslag de kat de bel aan door in een brief aan de raad van bestuur te gewagen van “woekerwinsten door bepaalde produktiemaatschappijen”. Het eerste bedrijf dat Gepts in zijn brief vernoemt, is ” D&D“.

Wat VTM met Gepts’ brief heeft aangevangen, is onduidelijk. Maar de VT4-baas heeft op het gebied van programmabudgetten in ieder geval zijn lesje geleerd : volgens Gepts wordt er op VT4 geen enkel programma gemaakt dat meer dan 5 miljoen frank kost, ook niet een spectaculaire Endemol-show zoals Now or Never. “Het enige wat telt, is met een minimuminvestering het maximaal aantal kijkers te bereiken.”

Op dit ogenblik kan geen enkel Vlaams produktiehuis tippen aan de rendabiliteit van de Endemol-machine (omzet boekjaar 1994-1995 : 335 miljoen dollar). In de studio’s in Aalsmeer worden op drie dagen negen programma’s met hetzelfde format opgenomen : de eerste dag 3 opnames van Verzeih mir, de tweede dag drie uitzendingen van de Nederlandse versie van Het spijt me en de derde dag driemaal Het spijt me versie Vlaanderen.

Ook Dillens is er zich van bewust dat het buitenland noodzakelijk is voor D&D. “De marktperspektieven in Vlaanderen zijn niet rooskleurig meer. Het is onmogelijk geworden om nog koncepten te ontwikkelen voor een markt waar je maar één klant hebt. Je moet dat kunnen spreiden over verschillende markten.”

De klemtoon ligt vooral op Nederland en Duitsland. In december 1995 was er in Nederland nog de overname van de K&B Media holding bv, een groep die vorig jaar onder meer het in 27 landen uitgezonden World Liberty Concert organizeerde. En op 2 januari 1996 nam D&D ook een participatie in Praal Media Productions bv, een bedrijf dat in de afgelopen vijf jaar meer dan 130 informatieve televisieprodukties maakte voor zowel de publieke als de commerciële omroepen in Nederland.

Belangrijker nog is dat sinds oktober 1995 de Duitse krantenreus Westdeutsche Allgemeine Zeitung(WAZ) een minderheidsbelang in de D&D Entertainment Group nv bezit. De mogelijke synergieën tussen WAZ en D&D zijn niet te verwaarlozen. Zo heeft WAZ participaties in Duitse tv-stations, via een joint venture met die andere Duitse mediareus Bertelsmann. Eric Dillens : “Vóór het jaar 2000 willen wij een stevige plaats bekleden in Europa, met een omzet van 10 miljard frank. Om dat te bereiken heb je ook een financiële ruggegraat nodig. Wij hebben de know-how in huis, WAZ heeft de slagkracht. Die kombinatie moet onze toekomst verzekeren.”

JAN LODEWYCKX

ERIC DILLENS (D&D ENTERTAINMENT GROUP) Kon dankzij VTM een media-imperium uitbouwen met een omzet van 3 miljard frank. Maar intussen lijkt D&D zijn bevoorrechte positie bij VTM aan het verliezen… door de komst van VT4.

‘ONS GELUK